Τις τεράστιες δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία της τρισδιάστατης εκτύπωσης στη μάχη κατά του κορωνοϊού παρουσιάζει μιλώντας στο usay.gr η Εργαστηριούχος Οδοντικός τεχνολόγος Μαρία Σπανοπούλου, μέλος της εθελοντικής ομάδας του εργαστηρίου Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών η οποία έχει ήδη κατασκευάσει και διαθέσει σε νοσοκομεία προστατευτικές ασπίδες προσώπου, ενώ ετοιμάζεται για την κατασκευή μασκών αλλά και βαλβίδων για αναπνευστήρες.
Οδοντικός τεχνολόγος- Εργαστηριούχος
Οι ανάγκες που δημιούργησε η πανδημία του κορωνοϊού έφερε στην πρώτη γραμμή την τεχνολογία της τρισδιάστατης εκτύπωσης. Σε ποιο επίπεδο έχει φτάσει στη χώρα μας;
– Η αλήθεια είναι ότι τις τελευταίες μέρες, εν μέσω πανδημίας του κορωνοϊού, αναφέρεται αρκετά στα ΜΜΕ η τεχνολογία της τρισδιάστατης εκτύπωσης (3D Printing) και στο πόσο μπορεί να βοηθήσει να στηριχθούν οι δομές υγείας στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού με την κατασκευή εξοπλισμού ατομικής προστασίας, όπως είναι οι ασπίδες προσώπου και οι μάσκες καθώς επίσης και τη κατασκευή βαλβίδων αναπνευστήρων στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Στη χώρα μας υπάρχει μεγάλη κινητοποίηση και πολλές πρωτοβουλίες και έχει δημιουργηθεί μία ομάδα, τα μέλη της οποίας συντονίζονται από την Μονάδα Ιατρικής Τρισδιάστατης Εκτύπωσης του εργαστηρίου Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, η οποία είναι σε επαφή και επικοινωνία με το Υπουργείο Υγείας. Η Τρισδιάστατη εκτύπωση έχει πάρα πολλές εφαρμογές και έχει μπει σε πολλούς επαγγελματικούς κλάδους, όπως και στην Οδοντική Τεχνολογία με την οποία ασχολούμαι.
Πως ενταχθήκατε στην ομάδα αυτήν;
– Στην ομάδα αυτή μπορεί να μπει οποιασδήποτε διαθέτει έναν 3D εκτυπωτή ή όποιος έχει γνώσεις ψηφιακού σχεδιασμού (CAD) και θέλει εθελοντικά να βοηθήσει στην κατασκευή ή την σχεδίαση. Προθυμία υπάρχει μεγάλη από τα μέλη της ομάδας, αλλά πολύ σημαντικό είναι, προτού αρχίσει καθένας αυθαίρετα να εκτυπώνει ό,τι νομίζει ότι μπορεί να είναι σημαντικό, πρέπει να περιμένει πρώτα ενημέρωση από την ομάδα για τη ζήτηση και τις σχετικές εγκρίσεις-πιστοποιήσεις από το Υπουργείο Υγείας και τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας.
Τι έχει κατασκευάσει μέχρι τώρα η ομάδα και έχει διατεθεί προς χρήση;
– Μέχρι στιγμής κατασκευάζονται ασπίδες προσώπου. Πιο συγκεκριμένα εκτυπώνεται η βάση που εφαρμόζει στο κεφάλι ή στα γυαλιά και συγκρατεί την διάφανη μεμβράνη-ασπίδα μπροστά στο πρόσωπο, κάτι που σε συνδυασμό με τη μάσκα δίνει μεγάλη προστασία κατά του κορωνοϊού. Τέτοιες ασπίδες έχουν διατεθεί ήδη σε νοσηλευτικό προσωπικό του ΕΣΥ και σε διάφορα νοσοκομεία σε όλη την Ελλάδα.
Ποια σχέδια έχει η ομάδα περιμένοντας τις σχετικές αδειοδοτήσεις;
– Ένα από τα επόμενα σχέδια, είναι η κατασκευή μάσκας προσώπου. Θεωρητικά αυτή η κατασκευή ακούγεται απλή, αλλά δεν είναι καθόλου. Η μάσκα ιδανικά πρέπει να εφαρμόζει στο πρόσωπο του καθενός, που σημαίνει ότι η κάθε μάσκα θα έπρεπε να είναι εξατομικευμένη για τον κάθε άνθρωπο, κάτι το οποίο δεν είναι εφικτό για μαζική παραγωγή. Εναλλακτικά πρέπει να βρεθεί τρόπος οι άκρες της μάσκας να είναι ελαστικές και εύκαμπτες ώστε να εφαρμόζουν στο πρόσωπο. Η άλλη δυσκολία έγκειται στο φίλτρο της μάσκας. Η μάσκα προσώπου είναι αποτελεσματική, και μόνο, χάρη στο φίλτρο που έχει. Το φίλτρο είναι ειδικά κατασκευασμένο και είναι αυτό που συγκρατεί και εγκλωβίζει τους μικροοργανισμούς και στην προκειμένη περίπτωση τον κορωνοϊό. Τα φίλτρα δεν μπορούν να εκτυπωθούν, άρα πρέπει να υπάρχει και η ανάλογη διάθεση τους στο εμπόριο. Άλλο σημαντικό σχέδιο είναι η εκτύπωση βαλβίδων για τους αναπνευστήρες των ΜΕΘ (Μονάδα Εντατικής Θεραπείας). Αλλά και γι’ αυτό, για να ξεκινήσει η παραγωγή από εμάς, θα πρέπει να υπάρχουν και οι ανάλογες εγκρίσεις από το Υπουργείο Υγείας. Άλλα επόμενα σχέδια θα εξαρτηθούν από την αντίστοιχη ζήτηση που ενδεχομένως να υπάρξει στο μέλλον.
Πόσο εύκολος είναι ο δρόμος για μια τρισδιάστατη εκτύπωση από το σχεδιασμό μέχρι την διάθεση;
– Για τον σχεδιασμό κάποιου αντικειμένου, χρειάζονται ειδικοί στον ψηφιακό σχεδιασμό (CAD). Για παράδειγμα, για να σχεδιαστεί μια μάσκα, γίνεται η ψηφιακή αποτύπωση (scanning) ενός προσώπου και με ειδικά λογισμικά, πάνω σε αυτό το εικονικό πρόσωπο, σχεδιάζεται η μάσκα. Κάπως έτσι γίνεται και με άλλα αντικείμενα. Αφού λοιπόν δημιουργηθεί το αρχείο του αντικειμένου, δίνεται στους χρήστες 3D εκτυπωτών. Το αρχείο περνάει στο λογισμικό του εκτυπωτή και εκεί πρέπει να τοποθετηθεί σωστά στην πλατφόρμα του εκτυπωτή. Η διαδικασία της εκτύπωσης θέλει καλούς χειριστές και γνώσεις για να μην γίνει κάποιο λάθος στην πιστότητα του αντικειμένου. Υπάρχουν διάφορα είδη εκτυπωτών, που λειτουργούν με διαφορετικές τεχνολογίες και χρησιμοποιούν διαφορετικά υλικά. Είναι προφανές ότι η εκτύπωση από εμάς δεν γίνεται σε αποστειρωμένο περιβάλλον. Ωστόσο, τα υλικά που χρησιμοποιούμε για την κατασκευή του ιατρικού εξοπλισμού μπορούν να αποστειρωθούν για την ασφάλεια των ασθενών.
Υπάρχουν πολλά γραφειοκρατικά εμπόδια;
– Τα γραφειοκρατικά εμπόδια προφανώς υπάρχουν. Πρόκειται για κατασκευή ιατροτεχνικού εξοπλισμού και πρέπει να υπάρχουν πιστοποιήσεις, εγκρίσεις όπως και κανονισμοί ασφαλείας, καθώς προέχει η ασφάλεια και η ποιότητα του εξοπλισμού. Ελπίζω λόγω κατάστασης να μπορούν να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για να βοηθήσουμε..
Ποιες είναι οι φιλοδοξίες της εθελοντικής ομάδας;
– Οι φιλοδοξίες είναι απλά να φανούμε χρήσιμοι και να βοηθήσουμε όσο μπορούμε στις δύσκολες αυτές στιγμές το νοσηλευτικό προσωπικό και τους γιατρούς με ατομικά μέσα προστασίας που δίνουν υπεράνθρωπη μάχη, τους ασθενείς που δίνουν μάχη με την ζωή τους και τους πολίτες που συνεχίζουν να δουλεύουν και να έρχονται σε επαφή καθημερινά με κόσμο με κίνδυνο να μολυνθούν.