Του Δημήτρη Γιατζόγλου
Μια πτυχή του προσφυγικού/μεταναστευτικού είναι και το κάλεσμα από την μεριά της Κυβέρνησης σε ιδιοκτήτες ξενοδοχειακών μονάδων αλλά και σπιτιών (στην ουσία μιλάμε για μίσθωση) ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες στέγασης και διαμονής εκείνων που φθάνουν από τα νησιά στην ενδοχώρα. Σε αρκετές περιοχές ήδη υπάρχει μια σχετική εμπειρία. Παράδειγμα ο Νομός Γρεβενών. Από ότι μας λέει στη αποκλειστική συνέντευξη που παραχωρεί στο usay.gr ο Βουλευτής Γρεβενών της ΝΔ, Ανδρέας Πάτσης, είναι μια ιστορία που έχει προκαλέσει προβλήματα στον τουρισμό της περιοχής. Μας εξηγεί αναλυτικά τους λόγους.
-Έχετε σηκώσει ψηλά το ζήτημα του χιονοδρομικού της Βασιλίτσας και της κατάστασης που επικρατεί εκεί με τους πρόσφυγες/μετανάστες. Αρχικά θα ήθελα μια περιγραφή της κατάστασης που επικρατεί αλλά και εν γένει του προβλήματος. Και για πόσο χρονικό διάστημα επικρατεί αυτή η κατάσταση.
Κατ’ αρχήν κ. Γιαγτζόγλου να σας πω πως η Περιφέρεια Γρεβενών είναι μια περιοχή με ιδιαίτερα γεωγραφικά χαρακτηριστικά, τόσο γενικά όσο και επιμέρους. Πρόκειται για έναν νομό με αρκετές ελλείψεις αλλά και με πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα, ως προς το κάλλος του μοναδικού φυσικού τοπίου της, τους παραδοσιακούς οικισμούς, τα ποτάμια και τα γεφύρια, την σπάνια χλωρίδα και πανίδα αλλά και το ιστορικό της υπόβαθρο με τα πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον έχουμε την τύχη να βρίσκεται στα Γρεβενά, ένα από τα καλύτερα χιονοδρομικά κέντρα της Ελλάδας, που έχει το μοναδικό «προνόμιο» να λειτουργεί με φυσικό χιόνι εννέα μήνες το χρόνο. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη που γνώρισε η περιοχή την προηγούμενη δεκαετία, ως προς τη δημιουργία αξιόλογων καταλυμάτων και τουριστικών υποδομών, οδήγησαν σε αξιοσημείωτη αύξηση του τουρισμού στην περιοχή. Η οικονομική ύφεση στη χώρα μας και η πτώση του εσωτερικού κυρίως τουρισμού είχαν αναπόφευκτα αρνητική επίπτωση και στον τουρισμό των Γρεβενών. Όμως το «τελειωτικό χτύπημα» στο τουριστικό προϊόν των Γρεβενών επήλθε με την έλευση και εγκατάσταση των μεταναστών, πριν από περίπου δυόμιση χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνολο των μεταναστών εγκαταστάθηκε αποκλειστικά στα ξενοδοχεία του ορεινού όγκου της Βασιλίτσας, κάτι πρωτοφανές για τα δεδομένα του τουρισμού στην Ελλάδα, καθώς με την κίνηση αυτή «έσβησε» από τον χάρτη των τουριστικών προορισμών τόσο το χιονοδρομικό κέντρο όσο και η ευρύτερη περιοχή. Αυτό είναι εν συντομία το γενικό πλαίσιο και αυτό επιχειρώ ήδη και θα επιχειρήσω και στο μέλλον σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία να αντιστρέψω.
– Σε πόσα ξενοδοχεία της περιοχής μένουν αυτή την στιγμή πρόσφυγες/μετανάστες. Και πόσοι περίπου.
Αυτή τη στιγμή διαμένουν περίπου 850 μετανάστες σε εννέα ξενοδοχειακές μονάδες υψηλών προδιαγραφών, οι οποίες βρίσκονται εξολοκλήρου στον ορεινό όγκο της Βασιλίτσας. Ουσιαστικά, οι μονάδες αυτές εργάζονται πλέον αποκλειστικά με μετανάστες καθώς δεν υπάρχει διαθεσιμότητα καταλύματος για οποιονδήποτε επισκέπτη επιθυμεί να διαμείνει στην περιοχή, καταδικάζοντας με αυτό τον τρόπο, τόσο το ίδιο το χιονοδρομικό κέντρο όσο και το σύνολο των υπόλοιπων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό.
-Υπάρχουν ΜΚΟ και πως δραστηριοποιούνται. Είναι αυτές το πρόβλημα τελικά;
Πράγματι, υπάρχουν αρκετές ΜΚΟ στην περιοχή αλλά δυστυχώς δεν γνωρίζουμε ούτε τη δράση τους, ούτε τις πρακτικές τους αλλά και ούτε τις πηγές της χρηματοδότησής τους. Καθώς το συγκεκριμένο ζήτημα αποτελεί ένα θολό σημείο που γεννά εύλογες απορίες στην πλειοψηφία των συμπολιτών μου στα Γρεβενά, από την πλευρά μου θα προχωρήσω σε κάθε απαραίτητη ενέργεια ώστε να έρθει στο φως κάθε λεπτομέρεια που αφορά στη δράση τους και κυρίως σε ό τι αφορά τους χρηματικούς πόρους που εισπράττουν, διαχειρίζονται και διακινούν.
-Αυτή την περίοδο βγήκε ένα κάλεσμα – πρόσκληση από την μεριά της Κυβέρνησης για την την συμμετοχή ξενοδοχείων και σπιτιών σε πρόγραμμα διαμονής προσφύγων/μεταναστών σε αυτά (στην ουσία μίσθωση). Πως το σχολιάζεται;
Η κυβέρνηση επιχειρεί να διαχειριστεί το σοβαρότατο πρόβλημα των αυξανόμενων ροών και της αποσυμφόρησης των νησιών που της κληροδότησε η επιφανειακή και επιπόλαιη διαχείριση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται για ένα ζήτημα πολύ σοβαρό με διεθνείς προεκτάσεις. Παρόλα αυτά η προώθηση των μεταναστών στο εσωτερικό της χώρας δεν μπορεί να γίνει χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Είναι απαραίτητο πριν οριστικοποιηθεί η όποια απόφαση, να λαμβάνονται υπόψη οι κοινωνικές και οικονομικές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής καθώς και ο πιθανός αντίκτυπος στην οικονομική ζωή κάθε τοπικής κοινωνίας που θα έχει μια τέτοια κίνηση. Στην περίπτωση των Γρεβενών, η απόφαση να εγκατασταθούν μετανάστες σε ένα σημείο αμιγώς τουριστικό, έχει οδηγήσει στην πλήρη απαξίωση του τουριστικού προϊόντος καταδικάζοντας σε οικονομικό μαρασμό ένα πλήθος επαγγελματιών και την περιοχή στο σύνολό της.
-Αν κάποιοι ξενοδόχοι ωστόσο της περιοχής (και οποιασδήποτε περιοχής) και στο πλαίσιο των κανόνων της ελεύθερης αγοράς θέλουν να λάβουν μέρος σε ένα τέτοιο πρόγραμμα κανείς δεν μπορεί να το αρνηθεί.
Είναι πολύ πιθανό ο ιδιώτης να κοιτάξει το προσωπικό του συμφέρον, αν μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις δεν έχει την ωριμότητα να διακρίνει ότι μακροπρόθεσμα μια τέτοια κίνηση δεν ωφελεί ούτε τον ίδιο. Σε κάθε περίπτωση όμως οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν, αφού συγκεντρώσουν τους ενδιαφερόμενους, να χαρτογραφήσουν τις περιοχές, να λάβουν υπόψη τους τις ιδιαιτερότητές τους και κάποιες να τις αποκλείσουν. Η απόφαση εγκατάστασης μεταναστών σε μια περιοχή, δεν μπορεί να εμπίπτει στα όρια μιας ιδιωτικής επιχειρηματικής απόφασης, όταν οι συνέπειες της αφορούν το σύνολο της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας. Φανταστείτε, ένα υπερπολυτελές ξενοδοχείο σε μια αμιγώς τουριστική περιοχή, ας πούμε χάριν λόγου στην Ελούντα της Κρήτης, να αποφασίσει να διαθέσει τα καταλύματά του γι’ αυτό το σκοπό. Μια τέτοια απόφαση δεν θα μειώσει αυτόματα την αξία του τουριστικού προϊόντος ολόκληρης της περιοχής; Δεν θα έχει αντίκτυπο στις υπόλοιπες ξενοδοχειακές μονάδες και σε όλες τις επιχειρήσεις που σχετίζονται με τον τουρισμό; Άρα, αυτό που λέμε είναι ότι η τελική απόφαση για την εγκατάσταση μεταναστών σε ένα τουριστικό κατάλυμα, θα πρέπει να λαμβάνεται κεντρικά και με γνώμονα τον πιθανό οικονομικό αντίκτυπο σε κάθε τοπική κοινωνία και οικονομία. Και κυρίως με κριτήριο το συλλογικό καλό ενός τόπου.
-Η Ένωση Ξενοδόχων του νομού τι λέει.
Η Ενωση Ξενοδόχων υπερασπίζεται και τα επιμέρους ιδιωτικά επιχειρηματικά συμφέροντα των μελών της. Μία τέτοια απόφαση ωστόσο καταδικάζει το νομό και άλλες επιχειρήσεις. Αυτό που θέλω εγώ να μεταφέρω ως μήνυμα, ακόμα και σε εκείνους που βλέπουν το πρόσκαιρο κέρδος, είναι πως μόνο με όραμα και συγκεκριμένη ατζέντα ο νομός μας θα πάρει μπρος και μεσοπρόθεσμα, όχι μακροπρόθεσμα, θα πολλαπλασιαστούν τα κέρδη. Το πρόσκαιρο κέρδος που κυνηγούν καταδικάζει σε οικονομικό μαρασμό μια ολόκληρη περιοχή και είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα ξεκινήσει σύντομα να λειτουργεί αντίστροφα και για τους ίδιους τους εμπλεκόμενους επιχειρηματίες.
-Ο ίδιος ως βουλευτής τι έχει κάνει μέχρι τώρα και τι σκέφτεται να κάνει.
Η δέσμευση μου απέναντι στους συμπολίτες μου ήταν και παραμένει η ίδια από την αρχή: να αφουγκράζομαι τα προβλήματά τους, να τα μεταφέρω στην κεντρική διοίκηση του κράτους και να μάχομαι για την επίλυση τους. Το μεταναστευτικό με την τροπή που έχει πάρει στον τόπο μου, τα Γρεβενά, είναι ένα σοβαρό ζήτημα που απασχολεί τη συντριπτική πλειοψηφία των Γρεβενιωτών. Θεωρώ λοιπόν πως είναι χρέος μου να μεταφέρω με κάθε τρόπο και κάθε μέσο το σοβαρό αυτό ζήτημα σε όλους τους αρμόδιους φορείς και τα κέντρα αποφάσεων, χωρίς να φοβηθώ το όποιο πολιτικό ή προσωπικό κόστος μπορεί να έχει μια τέτοια στάση. Έχω ήδη καταθέσει ερώτηση στη Βουλή προς τον αρμόδιο Υπουργό και έχω ζητήσει την άμεση μετεγκατάσταση των μεταναστών εκφράζοντας την πλειοψηφία των συμπολιτών μου που μου έδωσαν την εντολή στις πρόσφατες εκλογές να τους εκπροσωπώ. Έχω επανειλημμένως εκφράσει δημόσια τη θέση μου ως προς το ζήτημα αυτό, καθώς το όραμα μου για τον τόπο μου, τα Γρεβενά, που μοιραζόμαστε με το σύνολο σχεδόν των συμπολιτών μου είναι να καταφέρουν να κερδίσουν αυτά που τους αναλογούν. Τα Γρεβενά έχουν όλες τις προϋποθέσεις να αναπτύξουν ένα ελκυστικό τουριστικό προϊόν διεθνούς ενδιαφέροντος, πάνω στους άξονες των ποιοτικών τουριστικών υπηρεσιών, του πολιτισμού, του αθλητισμού, του ιδιαίτερου τοπικού χρώματος και βεβαίως του μοναδικού φυσικού πλούτου που έτσι κι αλλιώς διαθέτουν καθώς δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα σε σχέση με οποιοδήποτε Μπάνσκο ή άλλο χειμερινό προορισμό της ευρύτερης περιοχής. Σε αυτή την κατεύθυνση λοιπόν, θα επικεντρωθούν και οι ενέργειες μου και το επόμενο διάστημα.
-Τελικά η όποια αντίδραση σε τοπικό επίπεδο κάθε νομού μήπως δημιουργεί πρόβλημα στην απόφαση της Κυβέρνησης για την αποσυμφόρηση των νησιών που έτσι κι αλλιώς πρέπει να γίνει.
Είναι αυτό που σας είπα και πριν. Κανείς δεν αμφιβάλλει πως η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει ένα σύνθετο πρόβλημα και πρέπει να αλλάξει η κατάσταση στα νησιά μας. Η μετακίνηση ωστόσο των μεταναστών στο εσωτερικό της χώρας, οφείλει να γίνει με σχεδιασμό και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής καθώς και συγκεκριμένα κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια, αλλά και οι πιθανές προεκτάσεις και επιπτώσεις σε κάθε τοπική κοινωνία πριν αποφασιστεί η εγκατάσταση μεταναστών. Σε διαφορετική περίπτωση τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν θα είναι πολύ μεγαλύτερα και σοβαρότερα από αυτά που προσπαθούν να βρουν τώρα λύση.
– Τι προτείνετε προσωπικά εσείς δηλαδή;
Το μεταναστευτικό αποτελεί μια σημαντική πρόκληση για την χώρα μας, η οποία λόγω της γεωγραφικής της θέσης αλλά και της γνωστής στάσης που κρατάει η γειτονική μας χώρα, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα και συνεργασία όλων των φορέων ώστε να διαχειριστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να αναδειχθεί η ευρωπαϊκή διάσταση του προβλήματος. Οι συνέπειες του μεταναστευτικού, θα είναι σίγουρα μακροχρόνιες και οι προεκτάσεις του θα επηρεάσουν τη χώρα μας σε πολλά επίπεδα.
Πέρα των όποιων ενεργειών τόσο σε διπλωματικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο πρόληψης, προκειμένου να μην επηρεαστεί αρνητικά η οικονομία των τοπικών κοινωνιών, η άποψη μου είναι ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν κέντρα υποδοχής κλειστού τύπου, στα οποία φυσικά θα πρέπει να υπάρχουν οι απαραίτητες συνθήκες διαβίωσης στα πλαίσια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και της διαφύλαξης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Παράλληλα, θα πρέπει να υπάρξει σαφές και αυστηρότερο πλαίσιο κατά την εξέταση των αιτήσεων ασύλου. Να ξέρουμε ποιοι είναι πρόσφυγες και ποιοι μετανάστες. Στο πλαίσιο αυτό όπου είναι νόμιμο θα πρέπει να γίνεται επαναπροώθηση, ενώ θα πρέπει επιτελούς να καταστεί σαφές ότι δεν μπορεί μόνη της η Ελλάδα να σηκώσει ολόκληρο το βάρος του μεταναστευτικού και είναι πλέον περισσότερο απαραίτητο από ποτέ να υπάρξει επιμερισμός και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.