Του Δημήτρης Γιατζόγλου
Τα στοιχεία τον τελευταίο καιρό ανησυχητικά. Οι μεταναστευτικές ροές άρχισαν να αυξάνονται σε μια εποχή που συνήθως παρουσίαζαν κάθε χρόνο κάμψη. Τον Ιούλιο οι ροές μέσω των ανατολικών θαλάσσιων συνόρων σημείωσαν αύξηση που προσέγγισε το 120% σε σχέση με τον Ιούλιο του 2018. Αν συνεχίσουμε έτσι, τότε πρέπει να θεωρούμε δεδομένο ότι το 2019 θα καταγραφεί σημαντική αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η κατάσταση που επικρατεί στα νησιά του βορειανατολικού Αιγαίου σε σχέση με το προσφυγικό – μεταναστευτικό και οι επιπτώσεις στην καθημερινότητα των κατοίκων, ήταν τα θέματα που συζητήθηκαν μεταξύ άλλων σε σύσκεψη που συγκάλεσε πριν από λίγες μέρες ο Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, αρμόδιος για την μεταναστευτική πολιτική, Γιώργος Κουμουτσάκος, με βουλευτές των νησιών.
Την κατάσταση μας περιγράφει ο κ. Δημήτρης Πατέστος, συντονιστής των Γιατρών του Κόσμου στην Λέσβο. «Οι ροές έχουν αυξηθεί αυτή την στιγμή. Μόνο το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου στην Λέσβο έφτασαν 888 άτομα. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία κάθε χρόνο, την περίοδο κοντά στον Δεκαενταύγουστο οι ροές ήταν πάντα μειωμένες και είχαμε μια αύξηση μετά. Κανονικά οι ροές αυξάνονταν από τα τέλη Αυγούστου και μέχρι τον Οκτώβριο. Τότε ουσιαστικά πέφτουν τα μελτέμια, οπότε τότε είναι εύκολο για εκείνους που φτάνουν με βάρκες στην χώρα μας. Η Λέσβος αυτή την στιγμή έχει 10.000. Μόνο στην Μόρια έχουν συγκεντρωθεί 8.000. Η χωρητικότητα στην Μόρια, όπως καθορίζεται από το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης είναι 3.000. Άρα 3.000 ζουν μέσα στην Μόρια και 5.000 στα χωράφια τριγύρω. Στο Καρά Τεπέ, φιλοξενούνται περίπου 1.200 άτομα και είναι οι περισσότερο ευάλωτες ομάδες. Άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας αλλά και οικογένειες με πολλά παιδιά».
Όταν λέει προβλήματα υγείας, τι ακριβώς εννοεί, ρώτησα τον κ. Πατέστο. «Αν και είμαι καρδιολόγος το πρώτο που πάντα κοιτάζω και διαπιστώνω είναι τα έντονα ψυχικά προβλήματα που έχουν αυτοί οι άνθρωποι, το ανεκπλήρωτο όνειρο. Και ο τρόπος με τον οποίο γίνεται από τους διακινητές η μεταφορά στην Ελλάδα και οι συνθήκες διαμονής τους στην Τουρκία, μέχρι να ολοκληρωθεί το ταξίδι τους στην Ελλάδα δημιουργούν τεράστια προβλήματα. Έχουμε διαπιστώσει κακοποίηση λεκτική, σωματική, ακόμη και βιασμούς στα απέναντι παράλια. Όταν έρχονται εδώ οι περισσότεροι περιμένουν να βρουν μια καλύτερη κατάσταση, να ζήσουν αυτό το όνειρο για το οποίο έφυγαν από την χώρα τους, πράγμα το οποίο ουσιαστικά δεν συμβαίνει. Η υποδοχή και η διαμονή τους είναι πολύ άσχημες. Ήμουν στην Μόρια από τα τέλη του 2014. Το να έχεις μια οικογένεια με 3-4 παιδάκια σε μια σκηνή σε ένα χωράφι, με τα ελάχιστα για τις συνθήκες διαβίωσης, αυτό από μόνο του δημιουργεί τεράστια θέματα».
Μεγάλο ζήτημα δημιουργείται και από τα μικρά ασυνόδευτα παιδάκια. Όπως τονίζει ο κ. Πατέστος « στην Μόρια αυτή την στιγμή βρίσκονται 520 ασυνόδευτα παιδάκια. Είναι μια δομή με συρματοπλέγματα και κοντέινερς. Τι μπορεί να κάνει ένα μικρό παιδάκι εκεί που το ελέγχουν μόνο οι υπάλληλοι του κέντρου υποδοχής. Γνωρίζουν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και την Ελλάδα μέσα από μια φυλακή».
Τι δεν θα ξεχάσει ο ίδιος ποτέ; «Έναν τραγουδιστή που στην χώρα του, στο Καμερούν ήταν πολύ γνωστός. Μας έδειχνε video clip στο YouTube από τις δουλείες του. Είχε φτάσει στα όρια της αυτοκτονίας. Τον είχαμε κάθε μέρα στο ιατρείο. Ήταν ένα κλασικό παράδειγμα για το πως ένας άνθρωπος καταστράφηκε. Σε διαφορετική κλίμακα αυτό συμβαίνει με πάρα πολλούς από αυτούς που έρχονται».