Στην έκθεση του για την δραστηριότητα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, ο Αντόνιο Γκουτέρες αναφέρεται στις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην περιφραγμένη περιοχή των Βαρωσίων. Να θυμίσουμε ότι o Γκουτέρες διανύει την δεύτερη θητεία του στο πόστο του Γενικού Γραμματέα μετά την έγκριση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Ανησυχία για τις εξελίξεις στην περιφραγμένη περιοχή των Βαρωσίων εκφράζει ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στην έκθεσή του για τις δραστηριότητες της ειρηνευτικής δύναμης του διεθνούς οργανισμού στην Κύπρο. Επίσης, εισηγείται ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για ακόμη έξι μήνες.
Προτείνει παράταση της αποστολής
Ανεπίσημο αντίγραφο της έκθεσης δόθηκε αργά χθες Παρασκευή το βράδυ στα μέλη του Σ.Α., και εντός της ημέρας επίκειται να επιδοθεί και η έκθεση για την αποστολή των καλών του υπηρεσιών στο Κυπριακό.
«Υπό το φως της συνεχιζόμενης συμβολής της UNFICYP στην ειρήνη και τη σταθερότητα και στη δημιουργία συνθηκών που ευνοούν την πολιτική διευθέτηση, προτείνω στο Συμβούλιο Ασφαλείας να παρατείνει την εντολή της αποστολής για έξι μήνες, έως τις 31 Ιανουαρίου 2022.
»Κοιτάζοντας μπροστά, η UNFICYP θα συνεχίσει να παρακολουθεί την εξελισσόμενη κατάσταση και να προσαρμόζει τις δραστηριότητές της για την αποτελεσματική εκτέλεση της εντολής της», αναφέρει ο ΓΓ του ΟΗΕ.
Επαναλαμβάνοντας τη σημασία της αποφυγής ανάληψης μονομερούς δράσης από τα μέρη, η οποία θα μπορούσε να αυξήσει τις εντάσεις στο νησί και να θέσει σε κίνδυνο την επιστροφή στις συνομιλίες, καλεί όλα τα μέρη να ξεκινήσουν διάλογο για να επιλύσουν τις διαφορές τους, και αναφέρεται στις εξελίξεις στα Βαρώσια, τις οποίες θεωρεί ως τις πλέον ενδεικτικές ανάλογων προκλήσεων ελλείψει πολιτικής διευθέτησης.
«Ανησυχία»
«Επαναλαμβάνω την ανησυχία μου για τις εξελίξεις στην περιφραγμένη περιοχή της πόλης και υπενθυμίζω ότι η θέση των Ηνωμένων Εθνών παραμένει αμετάβλητη. Υπενθυμίζω περαιτέρω την Προεδρική Δήλωση του Συμβουλίου της 9ης Οκτωβρίου 2020 και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας σχετικά με τα Βαρώσια, ιδίως τα ψηφίσματα 550 και 789, και τη σημασία της πλήρους τήρησης αυτών των ψηφισμάτων» τονίζει στην έκθεσή του.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ εκφράζει επίσης τη λύπη του για τους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία της UNFICYP που επιβάλλονται στην περιοχή και αλλού, όπως στη Στροβίλια, και ζητεί την πλήρη αποκατάσταση της ικανότητας της αποστολής να περιπολεί και να εφαρμόζει τις εντολές της.
«Υπενθυμίζω ότι η εντολή που έδωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας στη UNFICYP δεν περιορίζεται στην ουδέτερη ζώνη αλλά επεκτείνεται σε ολόκληρο το νησί», σημειώνει στην έκθεσή του ο κ. Γκουτέρες.
Εκφράζει την υποστήριξή του στην πρόσκληση της Ειδικής Αντιπροσώπου του για επιστροφή στο status que ante σχετικά με όλες τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός, οι οποίες, όπως υπογραμμίζει, αποτελούν παραβίαση του στρατιωτικού status quo:
«Πρόκληση εποπτείας»
«Επισημαίνω ιδιαίτερα την άνευ προηγουμένου ανάπτυξη νέας τεχνολογίας επιτήρησης κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός, η οποία συμβάλλει στην αλλαγή του στρατιωτικού status quo και εγείρει μια πρόκληση εποπτείας για την UNFICYP.
»Ως εκ τούτου, επαναλαμβάνω το αίτημα του Συμβουλίου Ασφαλείας προς τις πλευρές να τηρήσουν το βοηθητικό υπόμνημα του 2018 που στηρίζει την εποπτεία της κατάπαυσης του πυρός από την UNFICYP και τις προσπάθειές της να συμβάλει στη διατήρηση του νόμου και της τάξης και στην επιστροφή σε κανονικές συνθήκες».
Αναφορά γίνεται και στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, με τον ΓΓ του ΟΗΕ να σημειώνει πως ανεξάρτητα από το καθεστώς της ειρηνευτικής διαδικασίας, τα ΜΟΕ μπορούν να προσφέρουν ελπίδα και να συμβάλουν στη μείωση του αυξανόμενου χάσματος μεταξύ των δύο κοινοτήτων:
«Ενθαρρύνω τις δύο πλευρές να υποβάλουν προτάσεις και ιδέες καλής πίστης για πιθανά νέα μέτρα ή να επανεξετάσουν τις προηγούμενες προτάσεις, ώστε να μπορέσουν να συνεχιστούν περαιτέρω οι συζητήσεις και η πρόοδος.
Συνέχιση του διαλόγου
»Σε αυτό το πνεύμα, ενθαρρύνω τη συνέχιση του εβδομαδιαίου τριμερούς διαλόγου που ξεκίνησε με τις πλευρές από την Ειδική Αντιπρόσωπο/Αναπληρωτή Ειδικό Σύμβουλό μου από τον Μάρτιο, ως μια από τις πλατφόρμες για την επίτευξη προόδου στα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και για την επίλυση εκκρεμών προβλημάτων, στη βάση ότι τείνουν να αυξάνουν τις εντάσεις μεταξύ των πλευρών».
Ταυτόχρονα, δεδομένου του περίπλοκου περιφερειακού περιβάλλοντος και των επιπτώσεών του στην Κύπρο, καλεί επίσης τους σχετικούς παράγοντες στην περιοχή να ασκήσουν αυτοσυγκράτηση, να διερευνήσουν μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και να λάβουν εποικοδομητικές προσεγγίσεις για την επίλυση των διαφορών τους.
«Είναι σημαντικό τα μέρη να επιδείξουν την καλή θέλησή τους και να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για τη δημιουργία συνθηκών που ευνοούν μια πολιτική διευθέτηση», σημειώνει.
Ο κ. Γκουτέρες αναφέρει ότι οι προσπάθειες τοπικών και διεθνών φορέων να προωθήσουν τη στενότερη συνεργασία μεταξύ των κοινοτήτων συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις και εμπόδια που συνδέονται με το καθεστώς στο βορά και ανησυχίες σχετικά με την «αναγνώριση».
«Αυξημένη συνεργασία»
«Ενώ διατηρείται η πολιτική των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο και διατηρούνται τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας επί του θέματος, οι ανησυχίες σχετικά με την αναγνώριση δεν πρέπει από μόνες τους να αποτελούν εμπόδιο στην αυξημένη συνεργασία.
»Καθώς οι δύο πλευρές διερευνούν περαιτέρω ευκαιρίες για οικοδόμηση εμπιστοσύνης και συνεργασίας, τις παροτρύνω να επινοήσουν δημιουργικούς τρόπους για να ξεπεράσουν τα εμπόδια με σκοπό την επίτευξη ουσιαστικής προόδου και την παροχή απτών οφελών στις κοινότητές τους. Τα Ηνωμένα Εθνη παραμένουν πλήρως δεσμευμένα να τις παρέχουν την απαραίτητη διευκόλυνση και υποστήριξη» προσθέτει.
Ο Γενικός Γραμματέας εκφράζει τη λύπη του γιατί δεν επιτεύχθηκε συμφωνία όσον αφορά το αίτημα του Συμβουλίου Ασφαλείας να προβλεφθεί η δημιουργία μηχανισμού άμεσων στρατιωτικών επαφών, θέμα για το οποίο υπεβλήθη πρόταση από την κυρία Σπέχαρ, την 1η Μαΐου 2020.
«Μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης»
«Παραμένω πεπεισμένος ότι ένας τέτοιος μηχανισμός θα επέτρεπε στα μέρη να μειώσουν αποτελεσματικά τις καθημερινές εντάσεις εντός και γύρω από την ουδέτερη ζώνη και θα αποτελούσαν ένα σημαντικό στρατιωτικό μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
»Ελλείψει πραγματικής βούλησης για επίτευξη ενός αμοιβαία αποδεκτού αλλά αποτελεσματικού στρατιωτικού μηχανισμού επαφής, η UNFICYP θα συνεχίσει να ακολουθεί άλλα στρατιωτικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης με τις πλευρές. Ενα τέτοιο μέτρο θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αμοιβαία συμφωνημένη χρήση της τεχνολογίας για να προωθήσει τις μη επανδρωμένες θέσεις κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός», τονίζει περαιτέρω.