Έχει έρθει και η ώρα της επιχειρηματικότητας, στα πλαίσια, της προάσπισης της ανταγωνιστικότητας να δει ζητήματα που έχουν να κάνουν με την πραγματική στήριξη του κόσμου της εργασίας, ως προς το εισόδημα, ως προς γενικότερες παροχές. Διότι αυτό θα είναι μια ευκαιρία να επιστραφεί ένα μέρισμα ανάπτυξης και να δημιουργηθούν και οι συνθήκες εκείνες για έναν καινούργιο, ευρύτερο κοινωνικό διάλογο με άλλα κριτήρια», σημείωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της συζήτησης με θέμα «Ελληνική Κοινωνία: Από τη σπορά στην καρποφορία», που διοργάνωσε το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών στη μνήμη του Επίτιμου Προέδρου του Θεόδωρου Παπαλεξόπουλου.
Μακριά από πόλωση και διχασμούς
«Πολλές αντιλήψεις αλλάζουν σήμερα στην ελληνική κοινωνία, πράγμα το οποίο θα επιτρέψει έναν πιο ουσιαστικό και πιο εποικοδομητικό διάλογο. Αρκεί να μπορέσουμε να μείνουμε μακριά από την ακραία πόλωση, από τους διχασμούς, που, δυστυχώς, αποτελούν στοιχείο του πολιτικού διαλόγου σε πολλές χώρες. Ίσως το γεγονός ότι εμείς αναμετρηθήκαμε, με μια έκφανση τουλάχιστον του ελληνικού λαϊκισμού, φτάσαμε κοντά στην χρεοκοπία και μπορέσαμε και ξεφύγαμε από αυτό το vertigo και τώρα βλέπουμε μια άλλη πολιτική προσέγγιση να βοηθήσει συνολικά στην ωρίμανση της ελληνικής κοινωνίας και να μας επιτρέψει πια να μπορούμε να συζητάμε πολιτικά με βάση πραγματικά στοιχεία και πραγματικά δεδομένα», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Αναφερόμενος στο ζήτημα της επιστροφής στην κανονικότητα και στο αν είναι αναγκαία στην πολιτική η ανάληψη ρίσκου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε:
«Εάν η κανονικότητα είναι η επανάληψη του παρελθόντος, τότε είμαστε χαμένοι από χέρι. Δεν είναι εύκολο το out of the box thinking στη δική μας τη δουλειά, είναι όμως απολύτως απαραίτητο. Ξέρουμε ότι όταν πρέπει να κινηθούμε γρήγορα θα κάνουμε και λάθη. Αλλά το μεγαλύτερο λάθος το οποίο μπορούμε να κάνουμε σήμερα είναι να μην πάρουμε ρίσκα. Και το ρίσκο εν προκειμένω είναι να μην συμβιβάζεσαι κατ’ ανάγκη με αυτό το οποίο βλέπεις ότι συμβαίνει σήμερα αλλά να κάνεις μία στοχευμένη και λογική πρόβλεψη γι’ αυτό το οποίο θα γίνει αύριο – μεθαύριο, αν θέλεις να είσαι έτοιμος για εκείνη την ημέρα, που είναι βέβαιο ότι θα έρθει πιο γρήγορα από ό,τι το περιμένεις».
«Η δεκαετία του 2010 ήταν σχεδόν μια καταστροφή. Ευτυχώς όχι αυτό το οποίο θα μπορούσε να είναι κάτι για το οποίο δεν μπορούμε να είμαστε ιστορικά υπερήφανοι. Ίσως η επόμενη δεκαετία να είναι σχεδόν ένας θρίαμβος», σημείωσε κλείνοντας τις τοποθετήσεις του ο πρωθυπουργός.
Ακολουθούν οι πλήρεις τοποθετήσεις του Πρωθυπουργού κατά τη διάρκεια της συζήτησης:
Για τον Θεόδωρο Παπαλεξόπουλο
«Χαίρομαι πάρα πολύ που βρίσκομαι σήμερα σε αυτή την εκδήλωση, για να τιμήσω κι εγώ με τη σειρά μου έναν σπουδαίο επιχειρηματία, έναν σπουδαίο Έλληνα, τον Θεόδωρο Παπαλεξόπουλο. Και βέβαια χαίρομαι ιδιαίτερα διότι η εκδήλωση αυτή γίνεται υπό την αιγίδα του ΙΟΒΕ, το οποίο ίδρυσε ο Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος, με σκοπό ακριβώς να εμποτίσει το δημόσιο διάλογο με τη λογική των εφαρμοσμένων πολιτικών που στηρίζονται σε πραγματικά στοιχεία.
Και για να πάρω αφορμή από αυτό το οποίο είπατε κ. Παπαγιαννίδη -για να μπορέσουμε να έχουμε έναν ουσιαστικό διάλογο και να διαφωνούμε επί πολιτικών- πρέπει αυτός ο διάλογος να στηρίζεται πάνω σε κάποιες βασικές παραδοχές. Βασικές παραδοχές του ορθού λόγου, της μη αμφισβήτησης των στοιχείων. Έχουμε όλοι δικαίωμα στην άποψή μας αλλά δεν έχουμε δικαίωμα στα δικά μας στοιχεία.
Και νομίζω ότι ακριβώς αυτή η επικαιρότητα αυτής της προσέγγισης για τη δημόσια πολιτική είναι που κάνει τον Θεόδωρο Παπαλεξόπουλο, αλλά και το ρόλο του ΙΟΒΕ, τόσο επίκαιρο σήμερα. Πιστεύω ότι ως Κυβέρνηση έχουμε υιοθετήσει μία τέτοια προσέγγιση για τις δημόσιες πολιτικές. Χαίρομαι που το ΙΟΒΕ μας έχει συμβουλεύσει σε μια σειρά από σημαντικές πρωτοβουλίες τις οποίες έχουμε αναλάβει και πιστεύω ότι σε αυτό ο Θόδωρος Παπαλεξόπουλος ήταν μπροστά από την εποχή του, θέτοντας ένα πλαίσιο το οποίο επέτρεπε και στον ίδιο να είναι ενδεχομένως και πάνω από τα πάθη της εποχής, πάνω από διαχωριστικές γραμμές που εκείνη την εποχή με πολύ μεγάλη ευκολία διαχώριζαν την επιχειρηματική τάξη από τον κόσμο της εργασίας.
Είχε έναν τρόπο, στο λίγο που τον γνώριζα -έχω τη χαρά να γνωρίζω πολύ καλύτερα την επόμενη γενιά- αλλά μου έδινε πάντα την εντύπωση ενός ανθρώπου ο οποίος μπορούσε να υπερβεί αυτές τις διαχωριστικές γραμμές, ίσως γιατί είχε μία πολύ πιο ολιστική αντίληψη για την επιχειρηματικότητα- και αυτή θα έλεγα μπροστά από την εποχή της- και δεν ήταν το μόνο του μέλημα, η ευημερία των μετόχων.
Έβλεπε κάτι μεγαλύτερο πίσω από την επιχειρηματική δραστηριότητα της εταιρείας του και πίσω από τον ρόλο του ως σημαντικού επιχειρηματία, άρα και ανθρώπου που είχε ευθύνη στην άρθρωση του δημοσίου λόγου για το καλό της ελληνικής επιχειρηματικότητας συνολικά».
Για την ανάγκη της ταχύτητας στη λήψη των αποφάσεων
«Θέλω να σταθώ στην πρώτη αποστροφή σας αυτή, την αίσθηση της ταχύτητας και του κατεπείγοντος, που νομίζω ότι είναι επιβεβλημένη σε μία χώρα που αισθανόταν πάντα και νομίζω ότι αυτό το έχει αποτυπώσει και ο Στάθης Καλύβας στο δικό του δημόσιο λόγο, αλλά και στα γραπτά του, ότι ακολουθούσε τις εξελίξεις και έπρεπε να τρέξει να προφτάσει. Νομίζω ότι αυτή η αίσθηση, ότι ο χρόνος δεν μπορεί να μας περιμένει, ειδικά σε μία εποχή όπου οι εξελίξεις τρέχουν πολύ γρήγορα, ήταν αυτή που νομίζω ότι επέτρεψε και στην επιχείρησή του να δει, να προσαρμοστεί όπως είπε και ο Νίκος Βέττας, στις εξελίξεις των καιρών.
Να διαπιστώσει ότι θα πρέπει να έχει μία Ευρωπαϊκή και μετά παγκόσμια παρουσία και είμαι σίγουρος ότι σήμερα αν ήταν μαζί μας Δημήτρη (Παπαλεξόπουλος), το βασικό το μέλημα θα ήταν πώς θα παράγουμε τσιμέντο με όσο το δυνατόν λιγότερο αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα.
Γιατί ήταν ένας άνθρωπος που έβλεπε πέρα από την εποχή του και δεν είχε καμία δυσκολία να αντιληφθεί τις εξελίξεις και πάντως καταλάβαινε πως όταν δεν αλλάζεις, ειδικά στο επιχειρείν, είναι πάρα πολύ πιθανό να σε προσπεράσουν ως σαν να είσαι σταματημένος».
Για τη συνεννόηση και τον διάλογο των κοινωνικών εταίρων
«Είναι βέβαιο ότι στον τομέα αυτόν είμαστε ακόμα πίσω. Και μας καταδιώκουν στερεότυπα ανταγωνισμού μεταξύ των κοινωνικών εταίρων όπως μας καταδιώκουν και τολμώ να πω και συμφωνίες οι οποίες έγιναν στο παρελθόν με μεγάλη άνεση εις βάρος της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Όπου στην ουσία όλοι ήθελα να είναι αρεστοί σε όλους και το αποτέλεσμα το πληρώσαμε πάρα πολύ ακριβά. Δεν θεωρώ ότι και οι κοινωνικοί εταίροι ήτανε άμοιροι ευθυνών για την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας. Νομίζω ότι όλοι έχουμε ωριμάσει. Και οι κοινωνικοί εταίροι έχουν ωριμάσει. Οι εντός εισαγωγικών εργοδοσία αντιλαμβάνεται ότι θα πρέπει να έχει έναν μεγαλύτερο ρόλο που θα πηγαίνει πέρα και πάνω από την στενή προάσπιση των συμφερόντων των μετόχων και χρειάζεται ένα ευρύτερο αποτύπωμα παρουσίας.
Το κράτος, ως κυβέρνηση, έχει διευκολύνει πολύ την ελληνική επιχειρηματικότητα αυτά τα δυο χρόνια, μειώνοντας φόρους, μειώνοντας εισφορές, βελτιώνοντας την ρευστότητα, εξασφαλίζοντας πολιτική σταθερότητα, που τόσο σημαντική είναι εάν θέλει κανείς να κάνει μακροχρόνιες επενδύσεις και νομίζω ότι στο επίπεδο του ευρύτερου κοινωνικού διαλόγου τώρα έχει έρθει και η ώρα της επιχειρηματικότητας, στα πλαίσια, νομίζω, της προάσπισης της ανταγωνιστικότητας να δει ζητήματα που έχουν να κάνουν με την πραγματική στήριξη του κόσμου της εργασίας, προς το εισόδημα, προς γενικότερες παροχές, διότι αυτό θα είναι μια ευκαιρία να επιστραφεί ένα μέρισμα με ανάπτυξης και να δημιουργηθούν και οι συνθήκες εκείνες για έναν καινούργιο, ευρύτερο κοινωνικό διάλογο με άλλα κριτήρια. Μια ιστορία ενδιαφέρουσα, μικρή για αυτόν, του τρόπου με τον οποίο ίσως μια νέα γενιά κοινωνικών εταίρων αντιλαμβάνεται τις σχέσεις μεταξύ τους. Μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα επίσκεψη. Το ανέφερα και χθες στη Βουλή, από την καινούργια γενιά των εκπροσώπων των εργαζόμενων στα ναυπηγεία της Σύρου. Το αναφέρω επειδή είναι ένας κλάδος εξαιρετικά πονεμένος και είδα μια τελείως διαφορετική αντίληψη για τον τρόπο που αντιλαμβάνονται την ταύτιση των δικών τους συμφερόντων με το ευρύτερο καλό της επιχείρησης τους. Και νομίζω ότι ήταν μια, έτσι, αισιόδοξη νότα η οποία μου δείχνει εμένα ότι πολλά πράγματα αλλάζουν και πολλές αντιλήψεις αλλάζουν σήμερα στην ελληνική κοινωνία, πράγμα το οποίο θα επιτρέψει έναν πιο ουσιαστικό και πιο εποικοδομητικό διάλογο. Αρκεί να μπορέσουμε να μείνουμε μακριά από την ακραία πόλωση, από τους διχασμούς, που, δυστυχώς, αποτελούν στοιχείο του πολιτικού διαλόγου σε πολλές χώρες.
Ίσως το γεγονός ότι εμείς αναμετρηθήκαμε, με μια έκφανση τουλάχιστον του ελληνικού λαϊκισμού, φτάσαμε κοντά στην χρεοκοπία και μπορέσαμε και ξεφύγαμε από αυτό το vertigo και τώρα βλέπουμε μια άλλη πολιτική προσέγγιση να βοηθήσει συνολικά στην ωρίμανση της ελληνικής κοινωνίας και να μας επιτρέψει πια να μπορούμε να συζητάμε πολιτικά- για να κλείσω από εκεί που ξεκίνησα- με βάση πραγματικά στοιχεία και πραγματικά δεδομένα. Και γνωρίζουν πολύ καλά και οι Υπουργοί, εδώ πέρα η Υπουργός Παιδείας, ότι όταν κάνουμε συζητήσεις για πρωτοβουλίες σε επίπεδο δημόσιας πολιτικής, το φίλτρο το οποίο βάζουμε ώστε οι πολιτικές μας να είναι τεκμηριωμένες και να στηρίζονται σε πραγματικά δεδομένα, είναι αυστηρό. Γιατί θεωρώ ότι είναι το μόνο ουσιαστικό κριτήριο, το οποίο έχουμε στη διάθεσή μας, για να μπορούμε να κάνουμε τελικά το καλύτερο δυνατό και να παίρνουμε αποφάσεις με κριτήριο την ορθή λογική και τα απαραίτητα τεχνοκρατικά κριτήρια, που θεωρώ ότι η δημόσια πολιτική σήμερα πια πρέπει να διαθέτει».
Για την επιστροφή στην κανονικότητα και την ανάληψη ρίσκου
«Εάν η κανονικότητα είναι η επανάληψη του παρελθόντος, τότε είμαστε χαμένοι από χέρι. Δεν είναι εύκολο το out of the box thinking στη δική μας τη δουλειά, είναι όμως απολύτως απαραίτητο.
Και, ναι, αυτό είναι προϊόν και ανθρώπων και διαφορετικής αντίληψης στα πράγματα και της διάθεσης να παίρνεις ρίσκο. Ξέρουμε ότι όταν πρέπει να κινηθούμε γρήγορα θα κάνουμε και λάθη. Αλλά το μεγαλύτερο λάθος το οποίο μπορούμε να κάνουμε σήμερα είναι να μην πάρουμε ρίσκα. Και σε αυτό το βαθμό νομίζω ότι ο Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος κάτι ήξερε γιατί και ο ίδιος ανέλαβε μεγάλα ρίσκα.
Και το ρίσκο εν προκειμένω είναι να μην συμβιβάζεσαι κατ’ ανάγκη με αυτό το οποίο βλέπεις ότι συμβαίνει σήμερα αλλά να κάνεις μία στοχευμένη και λογική πρόβλεψη γι’ αυτό το οποίο θα γίνει αύριο – μεθαύριο, αν θέλεις να είσαι έτοιμος για εκείνη την ημέρα που είναι βέβαιο ότι θα έρθει πιο γρήγορα από ό,τι το περιμένεις.
Για τις προοπτικές της χώρας
«Μια τελευταία παρατήρηση. Αν δει κανείς συνολικά την πορεία του Θεόδωρου Παπαλεξόπουλου, στα πρώτα της βήματα ουσιαστικά ήρθε και συνδέθηκε μ’ ένα οικονομικό θαύμα το οποίο δεν πιστεύω ότι έχει αναδειχθεί επαρκώς στην ιστορία του τόπου. Τα 200 χρόνια είναι μια ευκαιρία για να κάνουμε αυτές τις συζητήσεις, που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας ουσιαστικά από το 1950 μέχρι και το 1970 όπου η Ελλάδα πέτυχε ρυθμούς ανάπτυξης, δεύτερους ουσιαστικά μετά την Ιαπωνία. Και με τα δεδομένα της εποχής και τις συνθήκες της εποχής και τη βιομηχανία της εποχής και το ρόλο του κράτους της εποχής, έκανε ένα πολύ μεγάλο οικονομικό άλμα. Και οι προσδοκίες μας νομίζω σε ορίζοντα δεκαετίας ή εικοσαετίας θα είναι κάτι που πρέπει να κάνουμε αντίστοιχο τώρα και να μην συμβιβαστούμε όπως σωστά είπε ο Νίκος (Βέττας) ότι θα είμαστε απλά στο μέσο ευρωπαϊκό όρο.
Γιατί πραγματικά μπορούμε κάτι πολύ μεγαλύτερο και κάτι πολύ περισσότερο. Και όπως ξέρει πολύ καλά ο Στάθης (Καλύβας) και έχει γράψει επανειλημμένα, θρίαμβοι και καταστροφές είναι οι κύκλοι της ελληνικής ιστορίας.
Η δεκαετία του 2010 ήταν σχεδόν μια καταστροφή. Ευτυχώς όχι αυτό το οποίο θα μπορούσε να είναι κάτι για το οποίο δεν μπορούμε να είμαστε ιστορικά υπερήφανοι. Ίσως η επόμενη δεκαετία να είναι σχεδόν ένας θρίαμβος».
Στη συζήτηση έλαβαν μέρος ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ και καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο, Νίκος Βέττας, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Chipita και Αντιπρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Στάθης Καλύβας και ο Επίτιμος Πρόεδρος του ΙΟΒΕ Ραφαήλ Μωυσής, υπό τον συντονισμό του Γενικού Διευθυντή του ομίλου Economia, Αντώνη Παπαγιαννίδη.