Συναγερμό σήμανε υπηρεσία του ΟΗΕ για τις επιπτώσεις της γρίπης των πτηνών στην παραγωγή τροφίμων, τις τοπικές οικονομίες και την τσέπη των καταναλωτών.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για μια ταχέως κλιμακούμενη κρίση της γρίπης των πτηνών καθώς ο εξαιρετικά παθογόνος ιός H5N1 εξαπλώνεται από πουλερικά σε θηλαστικά, τροφοδοτώντας ανησυχίες για την ασφάλεια των τροφίμων και μια πιθανή μεταπήδησή του στον άνθρωπο.
Ο ιός της γρίπης των πτηνών, που ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1996 στην Κίνα, οδήγησε σε μαζικές θανατώσεις πουλερικών ανά την υφήλιο – κάπου 47,7 εκατ. στην Ευρώπη κατά την επιδημία του 2021 -2022 και τουλάχιστον 166 εκατ. στις ΗΠΑ από την έναρξη της τελευταίας πανδημίας, που οδήγησε σε εκτόξευση των τιμών των αυγών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του FAO Γκόντφρι Μαγκουένζι έκανε χθες Δευτέρα λόγο για μια «άνευ προηγουμένου» κατάσταση με «σοβαρές επιπτώσεις» στην παραγωγή τροφίμων, στις αγροτικές θέσεις εργασίας, στις τοπικές οικονομίες και στις τιμές για τους καταναλωτές.
Ο ιός της γρίπης των πτηνών δεν σταματά στις πτηνοτροφικές μονάδες καθώς έχει εμφανιστεί και σε άγρια και οικόσιτα θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των ζώων του ζωολογικού κήπου, των κατοικίδιων ζώων και των βοοειδών γαλακτοπαραγωγής.
Ειδικοί προειδοποιούν ότι η πρόσφατη γρίπη των πτηνών σε θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων αλεπούδων, ενυδρίδων, βιζόν, ακόμη και σε φώκιες και αρκούδες γκρίζλι προκαλεί μεν ανησυχία, αλλά όπως τόνισαν ο ιός θα πρέπει να μεταλλαχθεί σημαντικά για να εξαπλωθεί μεταξύ των ανθρώπων.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) έχουν εντοπίσει γενετικούς δείκτες που θα μπορούσαν να αυξήσουν την ικανότητα του ιού να προσαρμοστεί στα θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένες ενδείξεις παρατεταμένης μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Αξιωματούχοι του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕαπευθύνουν έκκληση στις κυβερνήσεις να εντείνουν την επιτήρηση, να ενισχύσουν τη βιοασφάλεια και να ενισχύσουν την ανταπόκριση στις επιδημίες. «Μια αλυσίδα είναι τόσο ισχυρή όσο ο πιο αδύναμος κρίκος της», δήλωσε η Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια του FAO Μπεθ Μπέτσντολ, τονίζοντας την ανάγκη για συντονισμένη παγκόσμια δράση για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού της γρίπης των πτηνών και την πρόληψη περαιτέρω διαταραχών στα συστήματα τροφίμων.
Βασικό ρόλο στη μετάδοση του Η5Ν1 παίζουν τα άγρια πτηνά, αλλά τα στοιχεία δείχνουν και τις πτηνοτροφικές μονάδες υψηλής πυκνότητας ως παράγοντα που μπορεί να επιταχύνει τα ξεσπάσματα της γρίπης των πτηνών όταν αποτυγχάνουν τα μέτρα βιοασφάλειας. Μεγάλες μονάδες, όπου εκτρέφονται χιλιάδες πτηνά το ένα κοντά στο άλλο, δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για τη διάδοση και τη μετάλλαξη του ιού.
Προς το παρόν, αξιωματούχοι δημόσιας υγείας επιμένουν ότι ο κίνδυνος παραμένει χαμηλός. Επιστήμονες, ωστόσο, προειδοποιούν ότι η εξάπλωση του ιού της γρίπης των πτηνών σε θηλαστικά τού παρέχει περισσότερες πιθανότητες να εξελιχθεί, αυξάνοντας τις δυνατότητές του να μολύνει τους ανθρώπους.