Πέντε κινδύνους για την υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής εντοπίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεση συμμόρφωσης που συνοδεύει τα κείμενα του "συμπληρωμένου" μνημονίου που δόθηκαν στη δημοσιότητα χθες (Supplemental MoU, Compliance report, Asset Development Plan και Government Pending Actions).
Η Επιτροπή στο Compliance report κάνει λόγο για κινδύνους που σχετίζονται με:
- Την αποτυχία της κυβέρνησης να υλοποιήσει πλήρως το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων,
- Ένα υψηλότερο από το αναμενόμενο αρνητικό αντίκτυπο της προσφυγικής κρίσης στο εμπόριο και στον τουρισμό,
- Το ενδεχόμενο επιβράδυνσης του παγκόσμιου εμπορίου και
- Την πιθανότητα μεγαλύτερων επιπτώσεων από παρατεταμένους κεφαλαιακούς ελέγχους.
Ένας άλλος, πέμπτος, παράγοντας κινδύνου είναι "η έλλειψη προόδου από τις αρχές και τις τράπεζες κατά την εκπόνηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, την εξυγίανση και την ενίσχυση των ισολογισμών των τραπεζών" καθώς "θα μπορούσε να υπονομεύσει σοβαρά την ικανότητα των τραπεζών να παρέχουν περισσότερη ρευστότητα για να υποστηρίξουν έτσι ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας και της απασχόλησης" επισημαίνεται από την Επιτροπή.
Στο συμπληρωματικό μνημόνιο περιλαμβάνεται και ο «κόφτης» δαπανών (έως 3,6 δισ. ετησίως) που, όπως τονίζεται, δεν υποκαθιστά τους τριμηνιαίους ελέγχους και δεν αποκλείει και άλλα προληπτικά μέτρα (καθώς ο «κόφτης» θα ενεργοποιείται τον Μάιο κάθε έτους, αν έχουν πέσει έξω όλα τα άλλα μέτρα που θα έχουν ως τότε ληφθεί). Ταυτόχρονα, δεν έχει απαλειφθεί το «πάγωμα» των ειδικών μισθολογίων.
Επιπλέον, και αν ακόμα ενεργοποιηθεί ο «κόφτης», οι περικοπές που θα κάνει, θα πρέπει να είναι μόνιμες και όχι «ad hoc». Αν κοπούν «έκτακτες» δαπάνες κάποιας χρονιάς, κυβέρνηση και δανειστές θα πρέπει να αναζητήσουν και άλλες περικοπές, που θα είναι μόνιμες.
Σύμφωνα με το κείμενο, η βιώσιμη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και θα πρέπει να στηριχθεί σε τέσσερις πυλώνες:
α. Επίτευξη βιώσιμων δημοσιονομικών μεγεθών,
β. Διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας,
γ. Στόχευση σε ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και επενδύσεις και
δ. Δημιουργία ενός σύγχρονου κράτους και σύγχρονης δημόσιας διοίκησης.
Στο μέτωπο της φορολογίας, το συμπληρωματικό μνημόνιο περιλαμβάνει τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης. Ειδικότερα:
- Φοροαπαλλαγές επιχειρήσεων. Έως το τέλος Ιουνίου του 2016 θα πρέπει να έχουν επεναξεταστεί όλες οι φοροαπαλλαγές των επιχειρήσεων ώστε στη συνέχεια να καταργηθούν όσες είναι αναποτελεσματικές ή άδικες.
- Φορολογικοί Κώδικες. Απαιτείται νομοθεσία έως τον Σεπτέμβριο 2016 ( βασικό παραδοτέο Ιανουαρίου 2017) για την απλοποίηση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και τη συμβατότητά του με τις διατάξεις αναφορικά με το φόρο εισοδήματος και τις ασφαλιστικές εισφορές μικρών επιχειρήσεων οι οποίες εξαιρούνται από τον ΦΠΑ αλλά και αναμόρφωση του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων περιλαμβάνοντας αλλαγές στις διαδικασίες πλειστηριασμού περιουσιακών στοιχείων οφειλετών σε δημοπρασίες.
- Φόροι περιουσίας. Έως τον Ιούνιο του 2016 θα πρέπει να υπάρξουν συγκεκριμένες προτάσεις για την αντικατάσταση του συστήματος αντικειμενικών αξιών από εμπορικές αξίες από τον Ιούνιο του 2017 ( η εφαρμογή τους).
- Άμεσες κατασχέσεις. Προβλέπεται η άμεση ενεργοποίηση αναγκαστικών μέτρων είσπραξης για οφειλέτες οι οποίοι δεν πληρώνουν ρυθμισμένες οφειλές ή δημιουργούν νέα ληξιπρόθεσμα χρέη. Μέσα από τέτοια μέτρα, προβλέπονται πρόσθετα έσοδα έως και 0,5% του ΑΕΠ ή κοντά στα 900 εκατ. ευρώ έως το 2018.
- Μετάβαση στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων από την 1η Ιανουαρίου 2017
- Αύξηση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών. Απαιτείται νομοθεσία έως τον Ιούνιο του 2016 για την αύξηση των πληρωμών με ηλεκτρονικά μέσα και τη μείωση της χρήσης των μετρητών.
- Αύξηση ορίου για εξαίρεση από ΦΠΑ. Σήμερα το όριο προκειμένου επαγγελματίες και επιχειρήσεις να τύχουν εξαίρεσης από τον ΦΠΑ διαμορφώνεται στα 10.000 ευρώ ετήσιου τζίρου. Το όριο αυτό θα αυξηθεί στα 25.000 ευρώ και σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Μνημόνιο αυτό θα πρέπει να γίνει μέσα στον Ιούνιο.
- Αδήλωτες καταθέσεις. Προβλέπεται στο Μνημόνιο πλέον η παροχή της δυνατότητας εθελοντικής αποκάλυψης , χωρίς όμως «αμνηστευτικές διατάξεις» σε συνδυασμό με διασταυρώσεις στοιχείων και υποβολή αιτημάτων παροχής στοιχείων από το εξωτερικό.
- Μεγάλοι οφειλέτες. Δημοσιοποίηση καταλόγου μεγαλο-οφειλετών του δημοσίου (βρίσκεται ήδη στα σκαριά) και κατηγοριοποίηση των μεγαλο-οφειλετών ανάλογα με την οικονομική τους δυνατότητα και τις πιθανότητες αποπληρωμής των χρεών τους ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα.
- Είσπραξη ασφαλιστικών εισφορών από τη Φορολογική Διοίκηση. Το σχέδιο με διάφορα ενδιάμεσα στάδια θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2017.
Διαβάστε το συμπληρωματικό μνημόνιο
Διαβάστε τον συμπληρωματικό πίνακα με τις αποκρατικοποιήσεις
Ως προς την έκθεση συμμόρφωσης, η Κομισιόν κάνει λόγο για κινδύνους που σχετίζονται με:
- Την αποτυχία της κυβέρνησης να υλοποιήσει πλήρως το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων,
- Ένα υψηλότερο από το αναμενόμενο αρνητικό αντίκτυπο της προσφυγικής κρίσης στο εμπόριο και στον τουρισμό,
- Το ενδεχόμενο επιβράδυνσης του παγκόσμιου εμπορίου και
- Την πιθανότητα μεγαλύτερων επιπτώσεων από παρατεταμένους κεφαλαιακούς ελέγχους.
- Ένας άλλος, πέμπτος, παράγοντας κινδύνου είναι «η έλλειψη προόδου από τις αρχές και τις τράπεζες κατά την εκπόνηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, την εξυγίανση και την ενίσχυση των ισολογισμών των τραπεζών» καθώς «θα μπορούσε να υπονομεύσει σοβαρά την ικανότητα των τραπεζών να παρέχουν περισσότερη ρευστότητα για να υποστηρίξουν έτσι ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας και της απασχόλησης» επισημαίνεται από την Επιτροπή.