Αυστηρά μέτρα, για την προστασία της χρηματαγοράς, των χρηματιστηριακών συναλλαγών και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς προκειμένου να αποτρέπεται η χειραγώγησης της αγοράς, περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο το οποίο ανάρτησε προς διαβούλευση το υπουργείο Δικαιοσύνης και προβλέπει ποινές από φυλάκιση 3 μηνών έως και κάθειρξη 10 ετών.
Ειδικότερα, αναρτήθηκε προς διαβούλευση σχέδιο νόμου για «τη λήψη αναγκαίων μέτρων συμμόρφωσης με τα άρθρα 22, 23, 30, 31 παρ. 1, 32 και 34 του κανονισμού 596/2014 για την κατάχρηση της αγοράς και τις αρμοδιότητες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, την ενσωμάτωση της οδηγίας 2014/57 περί ποινικών κυρώσεων για την κατάχρηση αγοράς και την ενσωμάτωση της εκτελεστικής οδηγίας 2015/2392».
Το επίμαχο νομοσχέδιο θα εφαρμόζεται, μεταξύ των άλλων, σε χρηματοπιστωτικά μέσα που είναι εισηγμένα προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά, σε συναλλαγές και προσφορές σχετικές με πλειστηριασμούς σε πλατφόρμα πλειστηριασμών, αδειοδοτημένη, κ.λπ.
Αντίθετα, δεν εφαρμόζεται:
α) στις πράξεις επί ιδίων μετοχών στο πλαίσιο προγραμμάτων επαναγοράς και
β) στις πράξεις επί κινητών αξιών ή συνδεόμενων μέσων για τη σταθεροποίηση των κινητών αξιών.
Να διευκρινιστεί, ότι στη έννοια της κινητής αξίας περιλαμβάνουν μετοχές και άλλοι τίτλοι που ισοδυναμούν με μετοχές, ομολογίες και άλλες μορφές τιτλοποιημένου χρέους ή τιτλοποιημένο χρέος μετατρέψιμο ή ανταλλάξιμο σε μετοχές ή σε άλλους τίτλους που ισοδυναμούν με μετοχές.
Ακόμη, στην έννοια των «χρηματοπιστωτικών μέσων» περιλαμβάνονται:
1. Κινητές αξίες,
2. Μέσα χρηματαγοράς,
3. Μερίδια οργανισμών συλλογικών επενδύσεων,
4. Συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης, συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, συμβάσεις ανταλλαγής (swaps), προθεσμιακές συμβάσεις επιτοκίων (forward-rate agreements) και άλλες συμβάσεις παραγώγων σχετιζόμενες με κινητές αξίες, νομίσματα, επιτόκια ή αποδόσεις, δικαιώματα εκπομπής ή άλλα μέσα παραγώγων, χρηματοπιστωτικούς δείκτες ή άλλα χρηματοπιστωτικά μεγέθη δεκτικά εκκαθαρίσεως με φυσική παράδοση ή με ρευστά διαθέσιμα,
5. Συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης, συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, συμβάσεις ανταλλαγής (swaps), προθεσμιακές συμβάσεις (forwards) και κάθε άλλη σύμβαση παράγωγου μέσου σχετιζόμενη με που πρέπει να εκκαθαρισθούν με ρευστά διαθέσιμα ή μπορούν να εκκαθαρισθούν με ρευστά διαθέσιμα κατ’ επιλογή ενός συμβαλλόμενου μέρους, αλλά όχι λόγω αδυναμίας πληρωμής ή άλλου γεγονότος που επιφέρει τη λύση της σύμβασης. Τα εμπορεύματα περιλαμβάνουν αγαθά ανταλλάξιμα μεταξύ τους και δυνάμενα να παραδοθούν, περιλαμβανομένων των μετάλλων και των κραμάτων τους, των γεωργικών προϊόντων και της ενέργειας. συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης, συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, συμβάσεις ανταλλαγής (swaps), και κάθε άλλη σύμβαση παράγωγου μέσου σχετιζόμενη με εμπορεύματα, που μπορούν να εκκαθαριστούν με φυσική παράδοση, εφόσον αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε ρυθμιζόμενη αγορά, πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) ή μηχανισμό οργανωμένης διαπραγμάτευσης (ΜΟΔ), με εξαίρεση τα ενεργειακά προϊόντα χονδρικής τα οποία αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε ΜΟΔ και πρέπει να εκκαθαρίζονται με φυσική παράδοση,
6. συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης, συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, συμβάσεις ανταλλαγής (swaps), προθεσμιακές συμβάσεις (forwards) και κάθε άλλη σύμβαση παράγωγου μέσου σχετιζόμενη με εμπορεύματα, που μπορούν να εκκαθαριστούν με φυσική παράδοση, εφόσον δεν αναφέρονται άλλως στο ως άνω σημείο v) και δεν προορίζονται για εμπορικούς σκοπούς και που έχουν τα χαρακτηριστικά άλλων παράγωγων χρηματοπιστωτικών μέσων.
Αυστηρές ποινές
Σύμφωνα με το επίμαχο νομοσχέδιο, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους, όποιος, κατέχοντας προνομιακές πληροφορίες, τις χρησιμοποιεί, με πρόθεση, αποκτώντας ή διαθέτοντας, για ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτου, άμεσα ή έμμεσα, χρηματοπιστωτικά μέσα που αφορούν οι εν λόγω πληροφορίες και εφόσον:
(α) η μέση ημερήσια αξία των παρανόμων συναλλαγών υπερβαίνει το ποσό των 100.000 ευρώ,
(β) η ημερήσια αξία των παράνομων συναλλαγών υπερβαίνει για συγκεκριμένη ημέρα το ποσό των 150.000 ευρώ.
Ακόμη, επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι 10 ετών αν:
α) η συνολική αξία των παρανόμων συναλλαγών υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια ευρώ,
β) η μέση ημερήσια αξία των παρανόμων συναλλαγών υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ και
γ) το περιουσιακό όφελος που πράγματι επήλθε ή η ζημία που πράγματι αποφεύχθηκε υπερβαίνει το ποσό των 400.000 ευρώ.
Επίσης, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών όποιος ενεργώντας με πρόθεση επί τη βάσει των προνομιακών πληροφοριών που κατέχει, συστήνει ή παροτρύνει ή υποδεικνύει σε άλλον να αγοράσει ή να διαθέσει χρηματοπιστωτικά μέσα τα οποία αφορούν πληροφορίες ή να ακυρώσει ή να τροποποιήσει μία εντολή σε σχέση με χρηματοπιστωτικό μέσο.
Χειραγώγηση της αγοράς
Παράλληλα, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους όποιος, στο πλαίσιο χρηματοπιστωτικών συναλλαγών με πρόθεση: α) πραγματοποιεί συναλλαγή ή αποστέλλει εντολή για διενέργεια συναλλαγής, β) παρέχει ψευδείς ή παραπλανητικές ενδείξεις σχετικά με την προσφορά, τη ζήτηση ή την τιμή ενός χρηματοπιστωτικού μέσου ή ενός συναφούς με αυτό συμβολαίου άμεσης παράδοσης επί εμπορευμάτων, γ) διαμορφώνει σε μη κανονικό ή σε τεχνητό επίπεδο την τιμή ενός ή περισσοτέρων χρηματοπιστωτικών μέσων ή ενός συναφούς με αυτά συμβολαίου άμεσης παράδοσης επί εμπορευμάτων.
Τέλος, η ποινική δίωξη για όλες τις αξιόποινες πράξεις που προβλέπονται από τον επίμαχο νόμο ασκείται αυτεπαγγέλτως από τον κατά τόπον αρμόδιο Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών ο οποίος έχει δικαίωμα να διενεργήσει προκαταρκτική εξέταση, προανάκριση ή να παραγγείλει κυρία ανάκριση για τη διακρίβωση των παραπάνω αξιοποίνων πράξεων, χωρίς να απαιτείται έγκληση ή αίτηση οποιασδήποτε αρχής.
Η ποινική διαδικασία είναι σε κάθε περίπτωση ανεξάρτητη από την όποια διοικητική διαδικασία, καθώς και από οποιασδήποτε φύσεως ένδικο βοήθημα ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων ή άλλων διοικητικών αρχών.