Στα όρια της έκρηξης κινείται η προσφυγική – ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα, με το σύστημα υποδοχής και διαχείρισης του προσφυγικού ρεύματος να εξαντλεί τις αντοχές του, με τις αρχές της ΠΓΔΜ να συνεχίζουν την τακτική της κωλυσιεργίας με αποτέλεσμα η διέλευση Σύρων και Ιρακινών στην Ειδομένη να μην ξεπερνά τους 1.000 το 24ωρο. Κι αυτό με την απειλή ενός νέου μπλόκου ανά πάσα στιγμή.
Τουλάχιστον 19.415 πρόσφυγες έχουν ήδη εγκλωβιστεί σε περίπου 18 πόλεις και περιοχές της Ελλάδας.
Σχεδόν δέκα χιλιάδες πρόσφυγες βρίσκονται εγκλωβισμένοι κατά μήκος της εθνικής οδού από τη Λαμία ως την Ειδομένη και σε διάφορες επαρχιακές πόλεις της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, διανυκτερεύουν σε πάρκινγκ, πρατήρια καυσίμων, εστιατόρια και στεγασμένους δημοτικούς χώρους, περιμένοντας να διοχετευτούν στα σύνορα Ελλάδας – ΠΓΔΜ, όπου όμως η διέλευση γίνεται με ρυθμούς χελώνας έπειτα από το «μπλόκο» στους Αφγανούς και τα νέα αυστηρότερα κριτήρια που θέσπισαν αυθαίρετα οι χώρες του «βαλκανικού διαδρόμου». Αλλοι 3.500 πρόσφυγες ήταν χθες στα νησιά του Βορείου Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Σάμος).
Ανάσα
Χθες τα ξημερώματα άνοιξε για πρώτη φορά το Κέντρο Μετεγκατάστασης στα Διαβατά Θεσσαλονίκης για να δεχτεί τους πρώτους 1.600 πρόσφυγες και να δώσει μικρή ανάσα.
Με μια αγωνιώδη επιστολή, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προβλέπουν κατάρρευση του συστήματος σε διάστημα μόλις 8 ημερών αν οι Αφγανοί εξακολουθήσουν να εμποδίζονται. «Η κατάσταση είναι ήδη μη βιώσιμη και θα γίνει ακόμη χειρότερη τις επόμενες ημέρες», δήλωσε η επικεφαλής της αποστολής της οργάνωσης στην Ελλάδα Μαρί Ελισαμπέτ Ινγκρές, προσθέτοντας πως «η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να φιλοξενήσει περίπου 3.700 ανθρώπους στην ηπειρωτική χώρα, και μόνο 1.000 ανθρώπους σε κίνηση».
Κωλυσιεργία
Μέσα σ' αυτό το ασφυκτικό σκηνικό που έχει διαμορφωθεί τις τελευταίες μέρες, η ΠΓΔΜ συνεχίζει να ακολουθεί τακτική κωλυσιεργίας. Σε διάστημα 24 ωρών, από το απόγευμα της Τρίτης, όταν ξανάνοιξαν τα σύνορα, μέχρι χθες το απόγευμα, επέτρεψαν την είσοδο σε κάτι λιγότερο από 1.000 άτομα, αποκλειστικά Σύρους και Ιρακινούς, κι αυτούς με την προϋπόθεση να έχουν ταξιδιωτικά έγγραφα εκτός από το υπηρεσιακό σημείωμα της ΕΛ.ΑΣ. Είναι χαρακτηριστικό πως οι αρχές της ΠΓΔΜ έχουν καθιερώσει και ένα δίωρο… τάιμ άουτ κάθε πρωί, από τις 8 ως τις 10, κατά το οποίο κλείνουν τα σύνορα με το αιτιολογικό της… αλλαγής βάρδιας των αστυνομικών που φυλάσσουν το σημείο διέλευσης.
Βορειότερα, κατά μήκος του «βαλκανικού διαδρόμου», «έμφραγμα» έχει προκύψει και στα σύνορα ΠΓΔΜ – Σερβίας. Εκτός από τους 730 Αφγανούς που βρίσκονταν για έκτη μέρα χθες εγκλωβισμένοι στο Ταμπάνοφτσε, στην πλευρά της ΠΓΔΜ, είχαν μείνει μετέωροι μεταξύ των δύο χωρών 130 πρόσφυγες από τη Συρία και το Ιράκ. Οι τελευταίοι απορρίφθηκαν από τις σερβικές αρχές με το αιτιολογικό ότι είχαν τα παλιά έγγραφα και όχι αυτά με τα βιομετρικά στοιχεία που εκδίδονται στη Γευγελή από τις 20 Φεβρουαρίου, όπως συμφωνήθηκε στη συνάντηση του Ζάγκρεμπ. Ωστόσο η ΠΓΔΜ δεν τους δέχεται πίσω στον καταυλισμό του Ταμπάνοφτσε.
Την ίδια ώρα, 68 εγκλωβισμένοι πρόσφυγες στην ίδια περιοχή επιβιβάστηκαν σε τρένο για τη Γευγελή με σκοπό να επιστρέψουν οικειοθελώς στην Ελλάδα.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΧΩΡΑ
Αθήνα – Πειραιάς: Χθες το πρωί, περίπου 1.700 άτομα έφθασαν στο λιμάνι του Πειραιά με δύο δρομολόγια από Μυτιλήνη, Χίο και Κω. Αρχικά οι περισσότεροι βρέθηκαν στους επιβατικούς σταθμούς του ΟΛΠ. Ωστόσο, μετά τη μεταφορά αρκετών στα κέντρα προσωρινής φιλοξενίας, μέχρι νωρίς το απόγευμα στον χώρο παρέμεναν 350 άτομα.
Ελαιώνας – Ελληνικό – Σχιστό: Ασφυκτικά γεμίζουν πλέον και οι δομές φιλοξενίας στην Αττική, καθώς καθημερινά προστίθενται νέες αφίξεις. Χθες στο Ελληνικό φιλοξενούνταν 900 άτομα και στον Ελαιώνα 650. Το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής υποστηρίζει ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι διαμένοντες έχουν προσφυγικό προφίλ. Επίσης, στο κέντρο μετεγκατάστασης στο Σχιστό, όπου έχουν μεταφερθεί κυρίως Αφγανοί, στους οποίους απαγορεύτηκε η διέλευση από τα σύνορα με την ΠΓΔΜ, φιλοξενούνται 1.350 άτομα.
Ειδομένη – Πολύκαστρο: Σχεδόν 3.000 πρόσφυγες παρέμεναν χθες στον καταυλισμό της Υπατης Αρμοστείας, περιμένοντας τη σειρά τους για να περάσουν στην ΠΓΔΜ. Οι ροές ήταν και χθες πολύ αργές (με ρυθμό περίπου χιλίων ατόμων το 24ωρο). Αλλοι 300 πρόσφυγες βρίσκονταν στο πρατήριο της εθνικής οδού, στο ύψος του Πολυκάστρου, ενώ ανάλογα με τον ρυθμό διέλευσης διοχετεύονταν στην περιοχή «εγκλωβισμένα» λεωφορεία από την εθνική οδό.
Διάβατα Θεσσαλονίκης: Το Κέντρο Μετεγκατάστασης στο πρώην στρατόπεδο Αναγνωστοπούλου «εγκαινιάστηκε» χθες και δέχτηκε τους πρώτους πρόσφυγες. Σύμφωνα με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, το κέντρο φιλοξένησε αρχικά 1.250 άτομα, ενώ περίπου 500 πρόσφυγες περίμεναν να εισέλθουν στον χώρο. Στην πλειονότητά τους είναι Σύροι και Ιρακινοί, οι οποίοι μεταφέρθηκαν από διάφορα σημεία της εθνικής οδού και θα διοχετεύονται σταδιακά προς την Ειδομένη.
Καβάλα: Συναγερμός σήμανε στην Καβάλα για την εξεύρεση χώρου προσωρινής φιλοξενίας χιλίων προσφύγων που αναμενόταν να φτάσουν χθες στις 7 το απόγευμα με πλοίο από τη Μυτιλήνη. Ο χώρος που επιλέχτηκε ήταν οι αποθήκες του Τελωνείου. Ανθρωποι του δήμου και εθελοντές έκαναν πυρετώδεις προετοιμασίες για τον ευπρεπισμό του χώρου και την εξασφάλιση θέρμανσης και σίτισης για τους πρόσφυγες.
Σκοτίνα Πιερίας: Οι 300 πρόσφυγες που είχαν διανυκτερεύσει στη Σκοτίνα Πιερίας αναχώρησαν τα ξημερώματα με 7 λεωφορεία και ήταν οι πρώτοι που μπήκαν στα Διαβατά. Στο σημείο έφτασαν αργότερα άλλα 9 λεωφορεία με 450 πρόσφυγες.
Κλειδί Ημαθίας: Ενα λεωφορείο με 60 πρόσφυγες στάθμευσε στον Σταθμό Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών στο Κλειδί Ημαθίας, με τον οδηγό του να περιμένει εντολές από την Τροχαία για τον χρόνο αναχώρησής του για τα Διαβατά ή την Ειδομένη.
Κοζάνη: Το κλειστό γυμναστήριο της Λευκόβρυσης έχει μετατραπεί σε προ-αναχωρησιακό κέντρο προσφύγων. Οι πρώτοι 200 πρόσφυγες που φιλοξενήθηκαν εκεί αναχώρησαν τα ξημερώματα και λίγες ώρες μετά έφτασαν άλλοι 380 με 5 λεωφορεία. Τρεις έγκυες γυναίκες μεταφέρθηκαν στο Νοσοκομείο Κοζάνης. Βλάβη παρουσίασε το μεσημέρι το σύστημα θέρμανσης του γυμναστηρίου. Επιστρατεύτηκε η Πυροσβεστική, που αναζητούσε πιθανή διαρροή.
Γρεβενά – Δεσκάτη: Τα μεσάνυχτα της Τρίτης έφτασαν στο κλειστό Γυμναστήριο των Γρεβενών τρία λεωφορεία με 150 πρόσφυγες, προερχόμενους από την Καλαμπάκα. Κάποιοι απ' αυτούς ξεκίνησαν με τα πόδια με προορισμό την Ειδομένη. Αλλο ένα λεωφορείο έφτασε στη Δεσκάτη με 60 άτομα που θα φιλοξενηθούν στον Ορειβατικό Σύλλογο.
Τέμπη: Σχεδόν 700 πρόσφυγες διανυκτέρευσαν στην εθνική οδό στον χώρο στάθμευσης των παλιών διοδίων. Χθες το πρωί πραγματοποίησαν καθιστική διαμαρτυρία και είχαν την ενημέρωση από την Αστυνομία ότι εντός της ημέρας θα αναχωρούσαν για τα σύνορα. Εκκληση του Εργατικού Κέντρου Λάρισας για τρόφιμα, νερά και κουβέρτες.
Καλαμπάκα: Το καφέ-εστιατόριο «Οασις» στο Μουργκάνι Καλαμπάκας έχει μετατραπεί σε άτυπο κέντρο μεταναστών. Οι πρώτοι πρόσφυγες που είχαν φιλοξενηθεί σ' αυτό αναχώρησαν, αλλά χθες έφτασαν άλλα έξι λεωφορεία με 350 πρόσφυγες.
Λαμία: Εικόνες εξαθλίωσης πάνω στην εθνική οδό βίωσαν περίπου 1.500 πρόσφυγες, που επέβαιναν σε 30 λεωφορεία τα οποία ακινητοποίησε η Τροχαία έξω από τη Λαμία. Περισσότεροι από 100, που διανυκτέρευσαν σε βενζινάδικα, ξεκίνησαν χθες πεζοί για τα σύνορα. Ο διευθυντής της Τροχαίας τούς έπεισε να γυρίσουν, λέγοντας πως η απόσταση είναι σχεδόν 450 χιλιόμετρα και πως κινδυνεύει η ζωή τους. Αλλοι κινήθηκαν προς την πόλη της Λαμίας αναζητώντας άλλα μεταφορικά μέσα. Η Τροχαία άρχισε να διοχετεύει σταδιακά τα λεωφορεία προς τη Β. Ελλάδα.
AIΓΑΙΟ
Βουλιάζουν από κόσμο τα νησιά
Λέσβος: Μετά τη χθεσινή αναχώρηση 2.513 προσφύγων για Πειραιά και Καβάλα, στο νησί παραμένουν λιγότεροι από 2.000, οι οποίοι αναμενόταν επίσης να μεταφερθούν στην ενδοχώρα. Με δεδομένη τη μείωση των ροών λόγω ισχυρών ανέμων, οι τοπικές αρχές χαρακτηρίζουν την κατάσταση προς το παρόν διαχειρίσιμη.
Χίος: Περίπου 700 άτομα βρίσκονται στο Κέντρο Φιλοξενίας στην πόλη της Χίου. Χθες απογράφηκαν στο hotspot 15 άτομα, ενώ χθες δεν καταγράφηκε ροή ούτε ενός πρόσφυγα στο νησί.
Σάμος: Περισσότεροι από 700 πρόσφυγες φιλοξενούνταν χθες στο νησί. Τη σίτισή τους έχει αναλάβει προσωρινά ο Δήμος Σάμου, έπειτα από την αποχώρηση της ΜΚΟ που είχε την ευθύνη, ενώ τις επόμενες μέρες αναμένεται αυτό να ανατεθεί στον στρατό.
Καστελόριζο: Η κατάσταση στο ακριτικό Καστελόριζο είναι δύσκολη. Χθες έφτασαν στο νησί περίπου 100 πρόσφυγες και μετανάστες από την Τουρκία, αριθμός που αντιπροσωπεύει τον μέσο όρο των τελευταίων εβδομάδων. Το πόσοι παραμένουν εκεί εξαρτάται από το αν το πλοίο της γραμμής μπορεί να κάνει το δρομολόγιο προς τη Ρόδο λόγω του καιρού. Αν υπάρχει απαγορευτικό, οι πρόσφυγες που φιλοξενούνται στο πολιτιστικό κέντρο του νησιού είναι πολλές εκατοντάδες.
Λέρος: Το νησί σηκώνει μεγάλο βάρος καθώς σε καθημερινή βάση φτάνουν περίπου 500 άνθρωποι οι οποίοι μεταφέρονται κυρίως από το Φαρμακονήσι. Είναι ένας μεγάλος αριθμός ακόμα και για τα δεδομένα του νέου hotspot, το οποίο έχει δυναμικότητα 600 κλινών. Προχθές έφυγαν με το πλοίο για τον Πειραιά περισσότερα από 1.000 άτομα, και οι φορείς του νησιού επισημαίνουν ότι πρέπει οπωσδήποτε να ναυλωθούν πλοία αποκλειστικά γι' αυτό τον σκοπό.
Κως: Περίπου 400-500 πρόσφυγες φτάνουν κάθε μέρα στην Κω. Ακόμα και η δημιουργία του hotspot στο νησί μπορεί, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές, να μην αποδειχθεί αρκετή για να καλύψει τις ανάγκες που υπάρχουν, δεδομένης της μεγάλης αύξησης που αναμένεται μόλις έρθει η άνοιξη.