Οι «βόμβες» δεν έσκασαν, αλλά ο πόλεμος εκηρύχθη.
Είναι ο πόλεμος του νέου δικομματισμού, με το βλέμμα στραμμένο στις μελλοντικές – και κάθε άλλο παρά άμεσες κάλπες -, με την ένταση της σύγκρουσης Τσίπρα-Μητσοτάκη να παραπέμπει σε εποχές όψιμης μεταπολίτευσης και με πρώτο στόχο αμφοτέρων την περιφρούρηση των φίλιων δυνάμεων.
Ως προς την πολιτική της ουσία, η μάχη κινήθηκε εντός των προβλεπόμενων πλαισίων και έδωσε τη δυνατότητα στους δύο πρωταγωνιστές να δηλώνουν αμφότεροι ικανοποιημένοι – ο καθένας, για διαφορετικούς λόγους.
Τα βασικά συμπεράσματα της χθεσινής «μάχης» στη Βουλή:
1.Τέλος η εκλογολογία. Η σχετική συζήτηση πήγε στα άκρα χθες βράδυ, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να ζητά από τον Α. Τσίπρα να παραιτηθεί και να προκληθούν πρόωρες εκλογές και τον πρωθυπουργό να απαντά αρνητικά. Αν και το θέμα, που άνοιξε ο πρόεδρος της ΝΔ είναι πλέον στην πολιτική ατζέντα, είναι σαφής και η πρόθεση της κυβέρνησης να το απορρίπτει ως ενδεχόμενο.
2.Απομακρύνονται τα σενάρια περί οικουμενικής κυβέρνησης ή κυβέρνησης άλλου σχηματισμού από την παρούσα Βουλή, καθώς το χάσμα ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ από τη μία πλευρά και την «ευρωπαϊκή» αντιπολίτευση από την άλλη, βαθαίνει όλο και περισσότερο με τη δυνατότητα συνεννόησης πρακτικά αδύνατη στην παρούσα φάση τουλάχιστον.
3. Η εμφάνιση του Κ. Μητσοτάκη έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής από την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός του, η δε ευθεία σύγκρουση με τον Α. Τσίπρα ενίσχυσε το ηγετικό του προφίλ. Αφενός έδειξε δυνατότητες να καθορίσει την πολιτική ατζέντα, ειδικά με το αίτημά του για εκλογές, αφετέρου έκανε ρελάνς στον πρωθυπουργό ως προς την εξεταστική επιτροπή για τα κομματικά δάνεια, ζητώντας ανάλογη επιτροπή για τα capital controls – πρόσκληση που έμεινε αναπάντητη από τον Α. Τσίπρα.
4. Το μέτωπο της αντιπολίτευσης έναντι της κυβέρνησης γίνεται όλο και περισσότερο αρραγές, μειώνοντας δραστικά τα οποιαδήποτε σενάρια περί «μελλοντικών συμμάχων» του ΣΥΡΙΖΑ σε περίπτωση νέας κρίσης με τους ΑΝΕΛ ή σε περίπτωση απώλειας δυνάμεών του από την κοινοβουλευτική του ομάδα. Ούτε ο Β. Λεβέντης, ούτε πολύ περισσότερο η Φ. Γεννηματά έδειξαν την παραμικρή πρόθεση να τείνουν χείρα συνεργασίας, παρά τη φημολογία προηγούμενων ημερών, που έφεραν το ΠΑΣΟΚ περίπου έτοιμο να γίνει κυβερνητικός εταίρος του ΣΥΡΙΖΑ σε ενδεχόμενο αδιέξοδο και σε περίπτωση κινδύνου πτώσης της κυβέρνησης.
5.Η σταθερότητα του συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ επιβεβαιώθηκε στη Βουλή με εμφατικό τρόπο, στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό, καθώς οι κρίσεις ανάμεσα στους δύο κυβερνητικούς εταίρους ξεσπούν συνήθως ξαφνικά. Πάντως ο Π. Καμμένος εξέφρασε την απόλυτη πίστη του στη συμπόρευση και η αναδίπλωσή του στο θέμα Μουζάλα υπήρξε εντυπωσιακή.
6. Η πρωτοφανής οξύτητα με την οποία επιτέθηκε σε όλους ο πρωθυπουργός, αναδεικνύει ως ξεκάθαρη επιλογή του τη στρατηγική της έντασης απέναντι στους πολιτικούς αντιπάλους του, ιδίως όσο πλησιάζει η βαριά συμφωνία με τους δανειστές. Τα σκληρά μέτρα που περιλαμβάνει η συμφωνία (τουλάχιστον 5,5 δις μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και των παρεμβάσεων στο ασφαλιστικό) ενέχει τον κίνδυνο φυσικά να ταυτιστεί και η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ με τις προηγούμενες μνημονιακές κυβέρνησης στα μάτια της κοινωνίας και έτσι ο κ. Τσίπρας αναζητεί εναγωνίως θέματα που θα χαράσσουν τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην αριστερά και το «παλιό» πολιτικό σύστημα.
7. Ο νέος… ανένδοτος του Α. Τσίπρα κατά της διαφθοράς δεν προσέθεσε κάτι ιδιαίτερα νέο. Οι περίφημες προειδοποιήσεις για εμφάνιση «ονομάτων» και «καυτών φακέλων» ήταν κυρίως μία σειρά από νομοθετικές παρεμβάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης για θέματα δικαιοσύνης και ρύθμισης θεμάτων, που έτσι κι αλλιώς ο ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση είχε καταγγείλει στο παρελθόν.
8. H νέα διάσταση που πήρε η πολιτική βεντέτα Ε. Βενιζέλου – Π. Καμμένου, με τον πρώτο να απαντά σε πρωτοφανείς και σκληρούς τόνους στις προσωπικές κατηγορίες που εκτόξευσε εναντίον του ο υπουργός Άμυνας, αφήνοντας ερωτήματα στον αέρα, που ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θεώρησε συκοφαντικά και προσβλητικά. Το σόου Καμμένου και το «αληταρά, θα ζητάς συγγνώμη στα τέσσερα» του Βενιζέλου μάλλον δεν εντάσσονται στις ευτυχέστερες στιγμές του ελληνικού κοινοβουλίου. Το αυτό ισχύει και για το «ευτυχώς που δεν βλέπει ο άνθρωπος» που αναφώνησε για τον Παναγιώτη Κουρουμπλή ο… λαϊκός και «αντισυστημικός» πρόεδρος της Ενωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης.
Ο Τσίπρας και το ηθικό πλεονέκτημα
Ο Αλέξης Τσίπρας ανέδειξε το φάσμα των «ανάρμοστων» σχέσεων του παλαιού πολιτικού συστήματος με τη διαφθορά και την διαπλοκή και ακύρωσε το πολιτικό προφίλ του «νέου και άφθαρτου» προέδρου της ΝΔ χρεώνοντάς του την αμαρτωλή κληρονομιά του Σαμαρά και των… δέκα Παπασταύρου.
Υπερασπίστηκε το ηθικό πλεονέκτημα της αριστεράς, εισέπραξε το θυελλώδες χειροκρότημα της συμπολίτευσης όταν προανήγγειλε «εξεταστική επιτροπή για τα θαλασσοδάνεια των κομμάτων και των μέσων ενημέρωσης», και εξέθεσε τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ απαριθμώντας τις 13, θεσμικά και ηθικά ελεγχόμενες, παρεμβάσεις τους που υπονόμευσαν την ισονομία και την λειτουργία της Δικαιοσύνης. Δεν έκανε όμως το μεγάλο πολιτικό άλμα και δεν έδωσε το νέο όραμα. Ζήτησε απλώς πολιτική ανάσα – και την πήρε…
Ο Μητσοτάκης και οι εκλογές
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε εκλογές όχι γιατί τις θέλει αλλά γιατί του της ζητούσε το κόμμα του. ‘Αλλαξε γραμμή και στρατηγική για να πάρει το χρίσμα του «σκληρού αρχηγού», κατήγγειλε τον Τσίπρα ότι ανοίγει προσχηματικά την ατζέντα της διαφθοράς για να αλλάξει την ατζέντα του διαλόγου και ύψωσε τα «κόκκινα» πρωτοσέλιδα του Βήματος και των Νέων για να αποκρούσει και να αντιστρέψει τις κατηγορίες περί εκλεκτικών συγγενειών με η διαπλοκή.
Απέτυχε όμως να απαντήσει πειστικά έστω και σε μία από τις σοβαρές καταγγελίες για τις γαλάζιες αποχρώσεις της διαφθοράς – από τις λίστες των φοροφυγάδων έως τις υποθέσεις Βγενόπουλου και Παπασταύρου. Στόχευσε καθαρά στο εσωκομματικό ακροατήριο, διεκδίκησε την αναγνώρισή του ως «ηγέτη της δεξιάς» και πήρε την δική του πολιτική ανάσα: «Απόψε ο Μητοστάκης έγινε πραγματικός αρχηγός», φέρεται να τον επιβράβευσε ο Κώστας Καραμανλής από τα ορεινά των κοινοβουλευτικών εδράνων.