Ακριβώς έναν χρόνο μετά την απόφαση της Γερμανίας να ανοίξει τις πόρτες της για να υποδεχθεί μαζικά τους πρόσφυγες, δύο τοπικές εκλογικές αναμετρήσεις απειλούν να εκτοξεύσουν τον πυρετό της γερμανικής λαϊκιστικής δεξιάς και να καταφέρουν ένα γερό εκλογικό χαστούκι στην Άνγκελα Μέρκελ.
Το Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία, εκλογική περιφέρεια της γερμανίδας καγκελαρίου, ψηφίζει την Κυριακή για την ανανέωση της σύνθεσης του κοινοβουλίου του. Σε μία ατυχή σύμπτωση, η ψηφοφορία διεξάγεται κατά την πρώτη επέτειο της απόφασης της Γερμανίας και της Αυστρίας, στις 4 Σεπτεμβρίου 2016, να ανοίξουν τα σύνορά τους σε δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες που είχαν εγκλωβισθεί στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Οι τοπικές εκλογές στο Βερολίνο θα διεξαχθούν στις 18 Σεπτεμβρίου για την ανανέωση της σύνθεσης του τοπικού κοινοβουλίου.
Υπό το βάρος του ενός εκατομμυρίου αιτούντων άσυλο και των δύο επιθέσεων του Ιουλίου, την ευθύνη για τις οποίες ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος, οι τοπικές αυτές εκλογές στήνουν ένα δυσοίωνο για τη συντηρητική καγκελάριο ντεκόρ για τις βουλευτικές εκλογές του επόμενου έτους.
Παρά την εκτίναξη των λαϊκιστών της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), η Αγγελα Μέρκελ εξακολουθεί να υπερασπίζεται την επιλογή του φθινοπώρου 2015, χαρακτηρίζοντάς την «ανθρωπιστική υποχρέωση» και επαναλαμβάνει το σύνθημα «Wir schaffen das» (Θα τα καταφέρουμε).
Όμως, ο ενθουσιασμός των Γερμανών που υποδέχονταν στους σιδηροδρομικούς σταθμούς τους εξαντλημένους πρόσφυγες έχει δώσει τη θέση του μία τελείως διαφορετική εικόνα: την εικόνα μίας χώρας όπου η κινητοποίηση των εθελοντών είχε άνευ προηγουμένου διαστάσεις, όμως η ανησυχία κερδίζει έδαφος.
Αποδυναμωμένη, αλλά χωρίς αντίπαλο
Όπως στην Ευρώπη έτσι και στη Γερμανία, η Μέρκελ κατηγορείται, ακόμη και στους κόλπους του δικού της πολιτικού χώρου, ότι προκάλεσε το μεταναστευτικό κύμα που αποσταθεροποίησε τη Γερμανία και την Ευρώπη.
Με την άφιξη εκατοντάδων χιλιάδων ανδρών, γυναικών και παιδιών που φεύγουν από τον πόλεμο και τη φτώχεια, «νέοι φόβοι» εμφανίσθηκαν στην πρώτη οικονομία της Ευρώπης, στρέφοντας προς τα δεξιά τον πολιτικό διάλογο, σύμφωνα με τον Γκέρο Νόιγκεμπάουερ του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου.
Οι επιθέσεις του Ιουλίου έφεραν στην πρώτη θέση των ανησυχιών των Γερμανών την εσωτερική ασφάλεια και τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, σύμφωνα με δημοσκόπηση Deutschlandtrend που δόθηκε στη δημοσιότητα το τηλεοπτικό δίκτυο ARD.
Η Αγγελα Μέρκελ, επί χρόνια προστατευμένη από την φθορά της εξουσίας, βλέπει την δημοτικότητά της να συρρικνώνεται: 75% τον Απρίλιο, 45% τον Αύγουστο 2016.
Σύμφωνα με τον γερμανικό Τύπο, αυτός είναι ο λόγος που αναβάλλει την ανακοίνωσή της υποψηφιότητάς της για νέα θητεία στην καγκελαρία στις εκλογές του 2017.
Ωστόσο, αν και αποδυναμωμένη, η Μέρκελ δεν αντιμετωπίζει μέχρι στιγμής αξιόπιστο αντίπαλο. Ομως, μία κακή επίδοση της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης (CDU) στο Μεκλεμβούργο θα αναλυθεί διεξοδικά, αφού πρόκειται για το προπύργιό της.
Μετατόπιση προς τα δεξιά του πολιτικού φάσματος
Τόσο σε ομοσπονδιακό, όσο και σε τοπικό επίπεδο, το πολιτικό τοπίο έχει αλλάξει με την είσοδο στα μισά τοπικά κοινοβούλια της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), η οποία έχει πλασαριστεί όσο καμία λαϊκιστική δεξιά παράταξη από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Με τις δημοσκοπήσεις να της δίνουν 14% στο Βερολίνο και μέχρι 23% στο Μεκλεμβούργο, η AfD επηρεάζει την πολιτική γραμμή των άλλων πολιτικών κομμάτων, αναγκάζοντας ορισμένες κομματικές ηγεσίες να σκληρύνουν τον τόνο. Σε αυτές περιλαμβάνεται η ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), κυβερνητικού εταίρου της Αγγελα Μέρκελ και σε ελεύθερη πτώση στις δημοσκοπήσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ο ηγέτης του SPD, δήλωσε ότι η καγκελάριος υποτίμησε τις διαστάσεις του μεταναστευτικού προβλήματος και ότι δεν αρκεί να επαναλαμβάνει συνέχεια «Wir schaffen das».
Η Εναλλακτική για τη Γερμανία ιδρύθηκε την άνοιξη του 2013 υιοθετώντας γραμμή κατά του ευρώ και έκτοτε δεν έχει διστάσει να εναγκαλίζεται τις ανησυχίες που διαμορφώνονται σε κάθε χρονική στιγμή, υιοθετώντας το φθινόπωρο αντιμεταναστευτική και, στη συνέχεια, μετά το κλείσιμο του διαδρόμου των Βαλκανίων, αντιισλαμική ρητορική.
Κινητοποιώντας ψηφοφόρους μέσα από το στρατόπεδο της αποχής, η Εναλλακτική για τη Γερμανία προσελκύει επίσης ψηφοφόρους από το σύνολο του πολιτικού φάσματος, από τη ριζοσπαστική αριστερά του Die Linke μέχρι τους νεοναζί , περνώντας από τους φιλελεύθερους του FDP, σύμφωνα με το ινστιτούτο DIW.