Η πεποίθηση που φαίνεται να υπάρχει στην ελληνική κυβέρνηση ότι η απειλή της χρεοκοπίας αποτελεί διαπραγματευτικό “όπλο” που μπορεί να εξισορροπήσει την έλλειψη οικονομικής και πολιτικής δύναμης της χώρας μας είναι αβάσιμη και λανθασμένη, υποστηρίζει σε άρθρο του στο Project Syndicate ο οικονομολόγος και πρόεδρος του Institute for New Economic Thinking Ανατόλ Καλέτσκι.
“Ο Τσίπρας και ο Βαρουφάκης υποθέτουν ότι η χρεοκοπία θα ανάγκασε την Ευρώπη να επιλέξει ανάμεσα σε δύο μόνο εναλλακτικές: να αποβάλει την Ελλάδα από την Ευρωζώνη, ή να της προσφέρει άνευ όρων ελάφρυνση χρέους. Αλλά οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν μία τρίτη επιλογή σε περίπτωση ελληνικής χρεοκοπίας. Αντί να προκαλέσει μία Grexit, η ΕΕ θα μπορούσε να παγιδεύσει την Ελλάδα μέσα στην Ευρωζώνη και να την κάνει να λιμοκτονήσει από χρήματα, και κατόπιν απλώς να καθίσει και να παρακολουθήσει την πολιτική υποστήριξη της κυβέρνησης Τσίπρα να καταρρέει”, επισημαίνει στο άρθρο του ο Καλέτσκι.
Ο ίδιος εκτιμά μάλιστα πως η στρατηγική αυτή είναι η πιο πολλά υποσχόμενη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να κάμψει την αντίσταση της Ελλάδας, και είναι πιθανό να αποφέρει το επιθυμητό (για τους δανειστές) αποτέλεσμα, γιατί η ελληνική κυβέρνηση δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να βρει αρκετά χρήματα για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις στο τέλος κάθε μήνα.
Όπως υποστηρίζει ο αναλυτής, η κυβέρνηση ίσως να βρισκόταν όντως σε ισχυρή θέση όταν είχε το “όπλο” του υψηλού πρωτογενούς πλεονάσματος, από το οποίο θα μπορούσε θεωρητικά να καλύψει μέρος των προεκλογικών της εξαγγελιών, όμως τώρα που το πρωτογενές πλεόνασμα έχει εξανεμιστεί, η απειλή της χρεοκοπίας δεν είναι πια πιστευτή: “Χωρίς το πρωτογενές πλεόνασμα, μία χρεοκοπία δεν θα επέτρεπε πια στον Τσίπρα να εκπληρώσει τις προεκλογικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως, θα σήμαινε ακόμα μεγαλύτερες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και κρατικές δαπάνες από αυτές που η “τρόικα” […] ζητάει τώρα”.
Αντίθετα, σημειώνει, για τις ευρωπαϊκές αρχές η ελληνική χρεοκοπία θα ήταν σήμερα πολύ λιγότερο προβληματική απ' όσο θεωρείτο προηγουμένως: “Δε χρειάζεται πια να αποτρέψουν μία χρεοκοπία απειλώντας την Ελλάδα με αποβολή από το ευρώ. Αντίθετα, η ΕΕ μπορεί τώρα να στηριχθεί στην ίδια την ελληνική κυβέρνηση να τιμωρήσει τους πολίτες της, αποτυγχάνοντας να πληρώσει μισθούς και συντάξεις και να τιμήσει τις τραπεζικές εγγυήσεις”.
Παρομοιάζει μάλιστα την περίπτωση της Ελλάδας με αυτήν της Κύπρου πριν από δύο χρόνια, εξηγώντας πως είναι πιθανό το σενάριο του να αναγκάσει η ΕΕ την Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ και να της ωθήσει σε μία αμερικανικού τύπου χρεοκοπία, όπως αυτή της πόλης του Ντιτρόιτ.
Εξάλλου, ακόμα κι αν η Ελλάδα χρεοκοπήσει, η ΕΕ θα έχει κάθε δικαίωμα να επιμείνει στην διατήρηση του ευρώ ως του επίσημου νομίσματος. “Ακόμα κι αν η Ελλάδα αποφασίσει να πληρώσει μισθούς και συντάξεις τυπώνοντας δικά της IOU ή “νέες δραχμές”, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα κρίνει ότι όλα τα εσωτερικά χρέη και οι τραπεζικές καταθέσεις πρέπει να αποπληρωθούν σε ευρώ. Αυτό, με τη σειρά του, θα οδηγήσει σε μία χρεοκοπία κατά των Ελλήνων πολιτών, καθώς και των ξένων δανειστών, γιατί η κυβέρνηση θα είναι ανίκανη να τιμήσει την αξία σε ευρώ των εξασφαλισμένων καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες”, εξηγεί.
Επομένως, καταλήγει ο Καλέτσκι, μία ελληνική χρεοκοπία εντός του ευρώ όχι μόνο δεν θα επέτρεπε στον ΣΥΡΙΖΑ να υλοποιήσει τις προεκλογικές του υποσχέσεις, αλλά θα επέφερε ακόμα μεγαλύτερη λιτότητα στους Έλληνες ψηφοφόρους από αυτήν που έχουν υποστεί ως τώρα, και επμένως “η κατάρρευση της κυβέρνησης θα καθίστατο αναπόφευκτη. Αντί η Ελλάδα να βγει από την Ευρωζώνη, θα έβγαινε ο ΣΥΡΙΖΑ από την ελληνική κυβέρνηση. Μόλις ο Τσίπρας συνειδητοποιήσει ότι οι κανόνες του παιχνιδιού μεταξύ της Ελλάδας και της Ευρώπης έχουν αλλάξει, η παράδοσή του θα είναι απλώς θέμα χρόνου”.
