ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Βloomberg: «Έλληνες, καλοσωρίσατε στην Σοβιετική Ένωση του 1991»

Ο αρθρογράφος του Bloomberg Leonid Bershidsky εκφράζει τη δική του άποψη για τα τελευταία γεγονότα στην Ελλάδα και την κρίση που σαρώνει τη χώρα.

“Έχοντας ζήσει την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, τρέφω τεράστια συμπάθεια για τους Έλληνες. Εάν απορρίψουν την πρόταση των δανειστών στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου, μπορεί να ζήσουν ένα δείγμα από αυτό που εμείς περάσαμε.

Δεν είναι όλες οι δυστυχισμένες χώρες το ίδιο, ούτε οι απόψεις οποιωνδήποτε δύο οικονομολόγων, οπότε υπάρχουν πάρα πολλές απόψεις για την κατάρρευση των οικονομιών και της Σοβιετικής Ένωσης αλλά και της Ελλάδας. Αλλά τα αποτελέσματα είναι παρόμοια και στις δύο περιπτώσεις: Μία αριστερή κυβέρνηση η οποία δεν μπορεί να ξεπληρώσει τις κοινωνικές υποχρεώσεις της ή να παρέχει υποδομή για τους πολίτες, συνάμα στερημένη από εξωτερικούς πόρους.

Όπως η Ελλάδα μετά από μία χρεοκοπία, η Σοβιετική Ένωση πριν την κατάρρευσή της και η Ρωσία ακριβώς μετά, δεν είχε πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Οπότε φανταστείτε μία οικονομία της οποίας η οικονομία καταρρέει (το 1990 η Σοβιετική οικονομία συρρικνώθηκα κατά 5%), αλλά δεν μπορεί να δανειστεί.

Για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό η Σοβιετική Ένωση προσπάθησε να τυπώσει χρήμα και να κρατήσει τα επίπεδα διαβίωσης σταθερά. Ως αποτέλεσμα, το συνολικό ονομαστικό εισόδημα των πολιτών της Ένωσης υπερδιπλασιάστηκε το 1991, συγκρινόμενο με του 1988. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ προσπάθησε να ελέγξει τις τιμές. Αυτό σήμανε την εξαφάνιση σχεδόν των πάντων από τα ράφια των καταστημάτων. Υπήρχαν κάρτες σιτηρεσίου για βασικά αγαθά όπως το σαπούνι, το τσάι, το κρέας, τα δημητριακά, και αγαθά όπως η βότκα και τα τσιγάρα. Υπήρχε επίσης και η μαύρη αγορά, όπως επίσης και ειδικά καταστήματα που πουλούσαν σε ξένους και δέχονταν μόνο δολάρια. Το 1991, η επίσημη συναλλαγματική ισοτιμία ήταν 1,75 ρούβλια ανά δολάριο, αλλά στη μαύρη αγορά, η πραγματική τιμή ήταν 30 ρούβλια για 1 δολάριο.

Μία πιο ελαφριά έκδοση όλων αυτών είναι πιθανή εάν η Ελλάδα ψηφίσει 'Οχι. Η χώρα δεν θα έχει αρκετή ρευστότητα, αρκετά ευρώ, και θα χρειαστεί να πληρώσει τους δημόσιους υπάλληλους με πιστοποιητικά ή χρεωστικές σημειώσεις ή IOUs τα οποία γρήγορα θα καταλήξουν να αξίζουν λιγότερο από την ονομαστική αξία τους. Είναι πιθανό πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει να ελέγξει τις τιμές των βασικών προϊόντων, ενώ η μαύρη αγορά νομίσματος και αγαθών γρήγορα θα ανθίσει.

Κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει πως η οικονομία της Σοβιετικής Ένωσης ήταν κλειστή ενώ της Ελλάδας είναι ανοικτή. Παρόλα αυτά, με τους κεφαλαιακούς ελέγχους, αυτό δεν ισχύει πια και τόσο. Οι πολίτες δεν μπορούν να κάνουν ανάληψη άνω των 60 ευρώ από ΑΤΜ ή να πληρώσουν για υπηρεσίες σε άλλες χώρες μέσω του διαδικτύου, κάτι που σημαίνει πως η οικονομία δεν είναι ανοιχτή. Όταν η κυβέρνηση θα αφήσει τους πολίτες με χρήματα μόνο για να αγοράσουν φαγητό για μια μέρα, μόνο αυτοί που έχουν κάνει μπάζα αγαθών θα έχουν το πλεονέκτημα. Όταν οι πολίτες πληρώνονται με IOU τότε θα είναι πολύ σαν αυτούς της Σοβιετικής Ένωσης το 1991”.