Ίντριγκες, παρασκήνιο, συμβιβασμοί, μεθοδεύσεις… Το «Game of Thrones» της Ν.Δ., με τους δελφίνους να κονταροχτυπιούνται για την καρέκλα του αρχηγού του κόμματος, κρατάει χρόνια.
Και δεν αποτελεί εξαίρεση ούτε το καινούργιο επεισόδιο στο σίριαλ εκλογής νέου προέδρου, του ένατου κατά σειρά, που έχει μπει στην τελική ευθεία.
Τέτοιες μέρες πριν από 41 χρόνια, στις 4 Οκτωβρίου 1974, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ίδρυε τη Ν.Δ. κι ενάμιση μήνα μετά κέρδιζε τις βουλευτικές εκλογές με το συντριπτικό 54,4%. Το κόμμα άλλαξε πρώτη φορά αρχηγό το 1980, όταν ο Καραμανλής αποφάσισε για λόγους τακτικής να γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας βλέποντας τον Ανδρέα Παπανδρέου να καλπάζει.
Στις 5.5.1980 η κόντρα διαδοχής Ράλλη – Αβέρωφ αρχίζει επίσημα. Οι μυστικές διαβουλεύσεις σε σπίτια βουλευτών με επιρροή έδιναν κι έπαιρναν, με την «ομάδα Αβέρωφ» να υπόσχεται ότι υπό την ηγεσία του «το κόμμα θα ξαναβρεί την ιδεολογική του φυσιογνωμία της αστικής συντηρητικής παράταξης» και τον Ράλλη να υποστηρίζει ότι μ’ αυτόν η Ν.Δ. «θα αποκτήσει την προοδευτική δημοκρατική φυσιογνωμία για να σταθεί στον χώρο της ΕΟΚ».
Κι ενώ εκείνες οι ιδεολογικές αντιπαραθέσεις δεν απέχουν και πολύ από τις μεταγενέστερες, οι δυο δελφίνοι υπόσχονταν και πιο… γήινα πράγματα. Όπως χαρτοφυλάκια σε «ομαδάρχες» βουλευτές της Ν.Δ.
Τις επόμενες μέρες ο Τύπος έκανε λόγο για «εμφύλιο σπαραγμό» και «άμεσο κίνδυνο διάσπασης». Η εσωστρέφεια ανάγκασε τους δυο υποψηφίους να συμφωνήσουν ότι «οποιοσδήποτε κι αν εκλεγεί, ο άλλος θα παραμείνει και στο κόμμα και στην κυβέρνηση». Μέχρι, πάντως, την ύστατη στιγμή, η προσφορά υπουργείων προς ψηφοφόρους – βουλευτές συνεχιζόταν κανονικά!
Την επομένη των εσωκομματικών εκλογών, στις 9.5.1980, «Τα Νέα» κυκλοφορούσαν με τίτλο: «1 μ.μ.: Αγκαλιές, φιλιά, ενότητα. 5 μ.μ.: Ξεσπά η πρώτη διένεξη. Ο Ράλλης κάνει κυβέρνηση, ο Αβέρωφ διαφωνεί ανοιχτά».
Η μάχη σκληρή, αφού κρίθηκε με μόλις 4 ψήφους (88-84 και 3 λευκά), και τα νεύρα τεντωμένα. Οι πρότερες δηλώσεις ενότητας πήγαν αμέσως περίπατο, με τον ηττημένο Αβέρωφ να αρνείται να αναλάβει την αντιπροεδρία, όπως είχε συμφωνηθεί. Οι αβερωφικοί, με την ανακοίνωση του αποτελέσματος, φώναζαν «Σήμερα διαλύεται το κόμμα», ενώ συγκεντρωμένοι οπαδοί του Αβέρωφ στη Βουλή χάλαγαν τον κόσμο. Τα έβαζαν ακόμα και με τον Καραμανλή κατηγορώντας τον ότι τους «πρόδωσε».
«Τριχοτόμηση»
Η βαριά ήττα από το ΠΑΣΟΚ τον Οκτώβριο του 1981 έφερε νέες αναταράξεις. Στις 7.12.1981 ο Ράλλης αποδοκιμάζεται από 71 βουλευτές του κόμματος και μόνο 41 τοποθετούνται υπέρ της παραμονής του στην ηγεσία. Την επομένη τα παζάρια και το μαγειρείο ήταν στο φόρτε τους για τους τρεις υποψήφιους για την αρχηγία Ε. Αβέρωφ, Κ. Στεφανόπουλο και Ι. Μπούτο. Και οι τρεις μιλούσαν για ενότητα σε κλίμα… τριχοτόμησης, με βασικό κριτήριο «ποιος μπορεί να αντιμετωπίσει τον Ανδρέα».
Εν τέλει στις 9 Δεκεμβρίου επικράτησε ο Αβέρωφ με 67 ψήφους, έναντι 32 του Στεφανόπουλου και 12 του Μπούτου. Μάλιστα, ο νέος αρχηγός της Ν.Δ. στις πρώτες του δηλώσεις έκανε λόγο για μονοκομματικό κράτος ΠΑΣΟΚ, προκαλώντας την οργή του Παπανδρέου.
Στις ευρωεκλογές του 1984 η Ν.Δ. γνωρίζει ξανά ήττα και τον Αύγουστο ο Αβέρωφ παραιτείται. Την 1η Σεπτεμβρίου οι εκλογές στην Κοινοβουλευτική Ομάδα αναδεικνύουν πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Ωστόσο, τη μέρα της εκλογής «Το Βήμα» κάνει λόγο για «παρασκήνιο, συμβιβασμούς, μεθοδεύσεις και παρεμβάσεις». Μάλιστα, η εφημερίδα γράφει για «συμφωνίες απροσδόκητες κι αιφνίδιες συμμαχίες, όπως η βέβαιη σύμπραξη Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και Γιάννη Μπούτου».
Χαρακτηριστικό της ημέρας της εκλογής ήταν η οργή του Κωνσταντίνου Καραμανλή για την ανάμειξη του ονόματός του στις παρασκηνιακές διεργασίες. Είχαν προηγηθεί δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι ο Καραμανλής θα υποστήριζε την υποψηφιότητα Στεφανόπουλου. Τελικά, ο Κ. Μητσοτάκης έλαβε 70 ψήφους και ο Κ. Στεφανόπουλος 41.
Επικράτηση
Ο Μητσοτάκης μπορεί να έχασε το 1985, αλλά έμεινε στην αρχηγία της Ν.Δ. σχεδόν μια δεκαετία, μέχρι τις 10.10.1993, όταν παραιτήθηκε, αφού πρόλαβε να γίνει πρωθυπουργός. Στις 3 Νοεμβρίου 1993 η σκυτάλη πήγε στον Μιλτιάδη Έβερτ. Ο Γιάννης Κεφαλογιάννης αποσύρθηκε τελευταία στιγμή από υποψήφιος στηρίζοντας Έβερτ, ενώ τον Ι. Βαρβιτσιώτη πρότειναν μεταξύ άλλων οι Β. Πολύδωρας και Σπ. Σπηλιωτόπουλος.
Ο Έβερτ επικρατεί άνετα με 141-37, όμως οι εφημερίδες γράφουν για «επίδειξη κομματικού πατριωτισμού» και για «παρασκηνιακή στήριξη προς τον νικητή της ομάδας Καραμανλή, που εξασφαλίστηκε την τελευταία νύχτα, όπως και για υπερψήφιση από τους μητσοτακικούς».
Ο Έβερτ υπέστη ήττα από το ΠΑΣΟΚ το 1996, παραιτείται, όμως θέτει ξανά υποψηφιότητα κι επανεκλέγεται υπερισχύοντας του Γιώργου Σουφλιά. Τον Μάρτιο του 1997, ωστόσο, κατά τη διάρκεια του 4ου Συνεδρίου της παράταξης, ο Έβερτ χάνει κι εκλέγεται νέος πρόεδρος του κόμματος ο Κώστας Καραμανλής, με ανθυποψηφίους και τους Βύρωνα Πολύδωρα, Γιώργο Σουφλιά.
Το σαφάρι ψήφων δεν είχε προηγούμενο. Σε ξενοδοχεία, ταβέρνες, πολιτικά γραφεία, παντού. Μόνο στις 20.3.1997 από το γραφείο του Μιλτιάδη Έβερτ πέρασαν 1.500 σύνεδροι για να του σφίξουν το χέρι. Τον Σουφλιά υποδέχθηκαν έξω από το γραφείο του δεκάδες υποστηρικτές με λουλούδια και γλυκά. Όσο για τον Καραμανλή; Δεξιώθηκε δικούς του συνέδρους σε κλίμα νίκης. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, οι μητσοτακικοί απειλούσαν με λευκή… απεργία.
Αμέσως, όμως, μετά την εκλογή Καραμανλή στο ΣΕΦ, πανηγυρικά και διά στόματος Γεωργίου Ράλλη στις 23 Μαρτίου, υπήρξε κλίμα καχυποψίας για διπλοψηφίες στην ανάδειξη των μελών της Κεντρικής Επιτροπής. Στα πηγαδάκια ακούγονταν ατάκες για «επιστροφή στο παρελθόν» και «απαράδεκτες μεθοδεύσεις». Υπήρξε, μάλιστα, έντονος διαξιφισμός μεταξύ Αχ. Καραμανλή – Ευ. Μεϊμαράκη.
Η ήττα του 2009 οδήγησε τον Καραμανλή στην προκήρυξη έκτακτου συνεδρίου για την ανάδειξη νέου αρχηγού από τη βάση, από περισσότερους από 700.000 νεοδημοκράτες σε 1.584 εκλογικά τμήματα. Στις 29.11.2009 πρόεδρος αναδεικνύεται ο Αντώνης Σαμαράς, με 50% των ψήφων των μελών του κόμματος, έναντι 39,8% της Ντόρας Μπακογιάννη, η οποία αναγνώρισε την ήττα της, και 10,2% του Παναγιώτη Ψωμιάδη.
Η παραίτηση Σαμαρά μετά το δημοψήφισμα του Ιουλίου οδήγησε στη μεταβατική προεδρία Μεϊμαράκη, όμως η κάλπη της 20ής Σεπτεμβρίου άνοιξε κι επίσημα τη νέα, σκληρή κι αυτήν τη φορά, κούρσα διαδοχής.
πηγή : ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1884 στις 30-09-2015
