Η ζήτηση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ολοένα και αυξάνεται τα τελευταία χρόνια. Πρόσφατη έρευνα από την ACEA (European Automobile Manufacturers’ Association), δείχνει πως το 2021 το 18% των νέων αυτοκινήτων που ταξινομήθηκαν ήταν ηλεκτρικά, ενώ το 2018 ήταν μόλις 1,9%. Φαίνεται ότι οι οργανωμένες ενέργειες των κρατών της Ε.Ε. για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης αλλά και η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση του κόσμου ως προς την προστασία του περιβάλλοντος, έχουν συμβάλλει σε αυτή την αλματώδη αύξηση.
Παρότι όμως ο κόσμος έχει αρχίσει να αναγνωρίζει τα οφέλη των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, η πανδημία, ο πόλεμος και η ενεργειακή κρίση, έχουν βάλει πολλούς καταναλωτές σε σκέψη σχετικά με το πόσο τελικά συμφέρει η αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, θα πρέπει πρώτα να εξετάσουμε αρκετούς παράγοντες όπως το πόσο στοιχίζουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ποια είναι τα πάγια έξοδά τους, ποια είναι τα φορολογικά προνόμια που ισχύουν με την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου κ.α.
Κόστος αγοράς ηλεκτρικού αυτοκινήτου
Η αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου στην Ελλάδα, επιδοτείται εν μέρει από το κράτος μέσω του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά 2». Οι ενδιαφερόμενοι του «Κινούμαι Ηλεκτρικά 2» μπορούν να συμπληρώσουν τις αιτήσεις τους έως τις 31.12.2023. Το πρόγραμμα προσφέρει 30% επιδότηση για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου επί της Λιανικής Τιμής Προ Φόρων του βασικού μοντέλου. Μπορείς να βρεις πώς διαμορφώνονται οι τιμές με την επιδότηση στη λίστα με τα επιλέξιμα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που έχει αναρτηθεί στον gov.gr. Η επιδότηση μπορεί να φτάσει τα 8.000 ευρώ και να αυξηθεί εφόσον ισχύουν τα παρακάτω:
- Αν προχωρήσεις σε απόσυρση οχήματος θα λάβεις επιπλέον επιδότηση 1.000€.
- Αν αγοράσεις οικιακό φορτιστή θα λάβεις επιπλέον 500€.
- Αν ανήκεις στην κατηγορία ΑΜΕΑ θα λάβεις επιπλέον 1.000€.
- Αν υπάρχει τριτεκνία θα λάβεις 1.000€ ανά τέκνο.
- Αν είσαι έως 29 ετών θα λάβεις επιπλέον 1.000€.
Επιπρόσθετη επιδότηση λαμβάνουν και οι επαγγελματίες ή οι εταιρείες που επιθυμούν να αγοράσουν ηλεκτρικό επαγγελματικό αυτοκίνητο, εφόσον πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια. Μπορείς να δεις αναλυτικά τα κριτήρια στην επίσημη σελίδα του «Κινούμαι Ηλεκτρικά 2» στο gov.gr. Σε γενικές γραμμές, η απόκτηση ενός μικρού ηλεκτρικού αυτοκινήτου πόλης, κοστίζει περίπου 30.000 ευρώ ενώ η απόκτηση ενός μεγαλύτερου ηλεκτρικού οικογενειακού αυτοκινήτου, ξεπερνά τα 40.000 ευρώ. Το κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι υψηλότερο από το κόστος των συμβατικών αυτοκινήτων, ωστόσο εκείνο που από την πρώτη στιγμή κέντρισε το ενδιαφέρον των καταναλωτών, ήταν η διαφορά των δύο τύπων αυτοκινήτου ως προς το κόστος κίνησης.
Κόστος κίνησης ηλεκτρικού αυτοκινήτου
Το κόστος κίνησης του ηλεκτρικού αυτοκινήτου, είναι εκείνο που κάνει τη διαφορά και εντέλει απαντά στο ερώτημα αν συμφέρει να προχωρήσεις στην αγορά του. Με την αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, είναι λογικό να αναρωτιέσαι αν συμφέρει ακόμη το ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Εκείνα που πρέπει να προσθέσεις στην εξίσωση είναι η κρατική επιδότηση του οικιακού ρεύματος, το κόστος του νυχτερινού ρεύματος και η αυτονομία της μπαταρίας του αυτοκινήτου. Το οικιακό ρεύμα, σε αφορά καθότι μπορείς να το χρησιμοποιείς για τη φόρτιση του αυτοκινήτου σου.
Σχετικά με την κρατική επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος για το Δεκέμβριο του 2022, ισχύουν τα παρακάτω:
- Μηνιαία κατανάλωση έως 500 κιλοβατώρες η επιδότηση είναι στα 221 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
- Μηνιαία κατανάλωση από 501 έως 1.000 κιλοβατώρες επιδοτούνται 171 ευρώ ανα μεγαβατώρα.
- Μηνιαία κατανάλωση >1.001 κιλοβατώρες επιδοτούνται 81 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
- Στο κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο, απορροφάται το 100% της αύξησης και επιδοτούνται 269 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Εκτός, των παραπάνω θα πρέπει να γνωρίζεις ότι η επιδότηση αυξάνεται κατά 50 ευρώ αν μειωθεί κατά 15% η μέση ημερήσια κατανάλωση σε σχέση με πέρυσι.
Σχετικά με το κόστος καυσίμων θα χρησιμοποιήσουμε τις τιμές από το Παρατηρητήριο Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης για την εβδομάδα 25/11/2022. Έχοντας λοιπόν, τα παραπάνω δεδομένα ας δούμε ένα παράδειγμα.
Έχουμε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο Hyundai IONIQ Electric που καταναλώνει 11,5 κιλοβατώρες/100 χλμ. Το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας με την επιδότηση που δίνεται για μηνιαία κατανάλωση από 501 έως 1000 κιλοβατώρες, από τα 0,38 πέφτει στο 0,15 ευρώ/κιλοβατώρα, αν υπολογίσουμε ότι επιτυγχάνεται και η μείωση της ημερήσιας κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι το κόστος κίνησης του ηλεκτρικού αυτοκινήτου θα φτάσει το 1,73 ευρώ/100 χλμ. Τώρα, ένα συμβατικό αυτοκίνητο το οποίο θεωρούμε ότι καταναλώνει κατά μέσο όρο 8,5 λίτρα/100 χλμ με μέση τιμή βενζίνης 1,95 ευρώ, θα έχει τελικό κόστος κίνησης 16,58 ευρώ. Όπως καταλαβαίνεις η διαφορά είναι μεγάλη και επιβεβαιώνει ότι αξίζει ακόμη η αγορά του ηλεκτρικού αυτοκινήτου.
Κόστος παγίων εξόδων
Τα πάγια έξοδα των αυτοκινήτων περιλαμβάνουν την ασφάλεια αυτοκινήτου, το service και τα τέλη κυκλοφορίας. Ας δούμε τι ισχύει για το κόστος του καθενός.
- Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην Ελλάδα, εξαιρούνται από την πληρωμή των τελών κυκλοφορίας, λόγω της μηδενική εκπομπής ρύπων.
- Το κόστος του service τους είναι χαμηλότερο συγκριτικά με το service ενός συμβατικού αυτοκινήτου. Αυτό οφείλεται στην παρουσία λιγότερων μηχανικών μερών στα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα σε σχέση με τα συμβατικά. Βέβαια, και οι ηλεκτροκινητήρες, τα φρένα, τα ελαστικά των ηλεκτρικών αυτοκινήτων χρειάζονται έλεγχο, ωστόσο το κόστος του service τους είναι περίπου 20% λιγότερο από το κόστος των συμβατικών αυτοκινήτων.
- Η ασφάλεια αυτοκινήτου που είναι υποχρεωτική από το Νόμο, ανεξαρτήτως του τύπου καυσίμου του κάθε αυτοκινήτου, δεν παρουσιάζει διαφορές στην τιμή είτε διαθέτεις ηλεκτρικό αυτοκίνητο είτε συμβατικό. Οι παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος της ασφάλειας, σχετίζονται περισσότερο με το μοντέλο και την εμπορική αξία του αυτοκινήτου, την ηλικία και τον τόπο κατοικίας του οδηγού, το είδος και τη διάρκεια της ασφάλισης κ.ο.κ.