Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δέχονται παροτρύνσεις για να άρουν τους εσωτερικούς ελέγχους διαβατηρίων για να διασώσουν το μεγάλο επίτευγμα της ελεύθερης διακίνησης εντός της ζώνης Σένγκεν, αναφέρει σύμφωνα με πληροφορίες του Guardian, προσχέδιο έκθεσης της Κομισιόν που θα δημοσιευθεί την Παρασκευή.
Τα τοίχοι, οι φράχτες και οι συνοριακοί έλεγχοι έχουν επιστρέψει καθώς η Ευρώπη παλεύει να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη μετακίνηση προσφύγων από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το Σεπτέμβριο του 2015, 8 από τις 26 χώρες της συνθήκης Σένγκεν έχουν επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους.
Αυτοί οι έλεγχοι θέτουν υπό αμφισβήτηση τη λειτουργικότητα της ελεύθερης μετακίνησης της ζώνης Σένγκεν, σύμφωνα με το προσχέδιο που επικαλείται ο Guardian. «Είναι η ώρα για τα κράτη μέλη να συντονιστούν για την υπεράσπιση των κορυφαίων ευρωπαϊκών επιτευγμάτων» αναφέρει η έκθεση.
Η ζώνη ελεύθερης διακίνησης που επεκτείνεται από την Ισλανδία μέχρι την Ελλάδα, αλλά δεν περιλαμβάνει την Ιρλανδία και τη Βρετανία, βρίσκεται κάτω από πρωτοφανή πίεση, η κατάρρευσή της θα ξηλώσει προσπάθειες δεκαετιών ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Η Επιτροπή ζητάει από τα κράτη μέλη να άρουν τους συνοριακούς ελέγχους το συντομότερο δυνατό και θέτει καθαρό στόχο το Νοέμβριο του 2016. Ταυτόχρονα η επιτροπή επιδιώκει να αυξήσει τους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης και επαναλαμβάνει τις απειλές προς την Ελλάδα ότι θα εκδιωχθεί από τη Σένγκεν εάν δεν βελτιώσει τη διαχείριση των συνόρων μέχρι το Μάιο.
Το σχέδιο δράσης σχεδιάστηκε για την έκτακτη Σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας που θα πραγματοποιηθεί στις 7 Μαρτίου, κατά την οποία η ΕΕ θα ζητήσει από την Τουρκία να κάνει περισσότερα για να περιορίσει τις προσφυγικές ροές στο πλαίσιο της συμφωνίας που έγινε τον περασμένο χρόνο και η ΕΕ θα χρηματοδοτήσει για αυτό το λόγο, με τρία δισ. ευρώ την Τουρκία.
Στην Τουρκία, σήμερα όπως συμπληρώνει ο Guardian, παραμένουν 2,5 εκατ. πρόσφυγες και η χώρα αρνείται τις κατηγορίες ότι δεν κάνει αρκετά. Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν χαρακτηρίσει το σχέδιο της ΕΕ να γίνεται η μετεγκατάσταση των προσφύγων από την Τουρκία στην Ευρώπη, ως μη λειτουργικό.
Η προσδοκία της ΕΕ βασίζεται στη συνεργασία με την Τουρκία για να περιοριστούν οι ροές προς την Ελλάδα που σήμερα ανέρχονται στους 2.000 πρόσφυγες ημερησίως και αναμένεται να αυξηθούν όσο βελτιώνεται ο καιρός.
Η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από έντονες πιέσεις, γράφει η βρετανική εφημερίδα για να ανταπεξέλθει στη διαχείριση των συνόρων της ΕΕ. Σύμφωνα με το τελευταίο σχέδιο, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα πραγματοποιήσουν επιθεωρήσεις στα ελληνικά σύνορα στα μέσα Απριλίου για να εκτιμήσουν εάν οι έλεγχοι είναι επαρκείς και αυτό θα καθορίσει την τελική απόφαση για το εάν η Ελλάδα θα παραμείνει στη ζώνη Σένγκεν, η οποία αναμένεται να ληφθεί το Μάιο.
Ταυτόχρονα η ΕΕ θα αναθεωρήσει την πολιτική ασύλου, η οποία σύμφωνα με τη συνθήκη του Δουβλίνου, οι πρόσφυγες κάνουν αίτηση ασύλου στην πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που εισέρχονται, αλλά αυτό έχει ουσιαστικά καταργηθεί από τη στιγμή που η Γερμανία, αποδέχεται αιτήσεις ασύλου από Σύρους πρόσφυγες, ανεξάρτητα από το ποια χώρα εισήλθαν.
Μέσα Μαρτίου η Επιτροπή θα θέσει μία λίστα επιλογών για την αναθεώρηση της πολιτικής ασύλου. Η κεντρική ιδέα είναι ένας μόνιμος μηχανισμός μετεγκατάστασης, όπου όλες οι χώρες της ΕΕ θα επιμερίζονται το προσφυγικό βάρος, ανάλογα με τον πλούτο και το μέγεθος της κάθε χώρας.
Οι μέχρι τώρα προσπάθειες πάντως για τη μετεγκατάσταση από την Ελλάδα και την Ιταλία δεν είναι αισιόδοξες καθώς το σχέδιο μετεγκατάστασης αφορά 160.000 πρόσφυγες και έχουν μετακινηθεί μόλις 629.
Πάντως πηγές από τις Βρυξέλλες που επικαλείται ο Guardian, αναφέρουν ότι η συνθήκη του Δουβλίνου θα αντικατασταθεί, χωρίς να σημαίνει ότι η αντικατάστασή της θα απέχει από τις βασικές αρχές. Και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες παροτρύνει την ΕΕ να θέσει ως προτεραιότητα τη μετεγκατάσταση προσφύγων για να αποφύγει μία αυτοπροκληθείσα ανθρωπιστική κρίση.
Επίσης οι συνηθισμένες εκκλήσεις της Ευρώπης για να επιδείξουν τα κράτη μέλη αλληλεγγύη δεν φαίνεται να έχουν ανταπόκριση και η ΕΕ επιχειρεί να πείσει τα κράτη τονίζοντας ότι η κατάρρευση της ζώνης Σένγκεν θα έχει υψηλό οικονομικό κόστος.