Για μυστικές διαπραγματεύσεις Αθήνας-Ουάσιγκτον προκειμένου Ελλάδα και ΗΠΑ να καταλήξουν σε μια νέα αμυντική συμφωνία, κάνει λόγο το «ΒΗΜΑ της Κυριακής».
Σύμφωνα με την εφημερίδα, οι διαπραγματεύσεις αφορούν τη ριζική αναθεώρηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement- MDCA) του 1990, γνωστής ως «Συμφωνία για τις βάσεις” που θεωρείται σήμερα παρωχημένη λόγω των ραγδαίων εξελίξεων στην περιοχή. Μάλιστα οι πληροφορίες που επικαλείται η εφημερίδα θέλουν να εξετάζεται σε πρώτο χρόνο η επέκταση της MDCA σε οκτώ ή 10 χρόνια, ακολούθως δε επ’ αόριστο.
Ο χρόνος υπογραφής της συμφωνίας τοποθετείται στο προσεχές φθινόπωρο και συγκεκριμένα τον Οκτώβριο όπου και θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα αυτή τη φορά, ο δεύτερος γύρος των διαπραγματεύσεων (ο πρώτος πραγματοποιήθηκε στην Ουάσινγκτον τον περασμένο Δεκέμβριο). Μάλιστα, η επιτακτικότατα του θέματος ετέθη τόσο κατά την πρόσφατη του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια στην Ουάσινγκτον, όσο και κατά τις συνομιλίες που είχε πριν από λίγες εβδομάδες στην Αθήνα ο Αμερικανός βοηθός υπουργός Εξωτερικών για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, Φίλιπ Ρίκερ.
Επικεφαλής της αμερικανικής αντιπροσωπείας που θα έρθει στην Αθήνα τον Οκτώβριο φαίνεται πως θα είναι ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο.
Είναι σαφές ότι μια επικαιροποίηση της MDCA θα σημάνει την περαιτέρω αναβάθμιση της ελληνοαμερικανικής στρατηγικής σχέσης. Η χώρα θα εντάσσεται στο ευρύτερο αμερικανικό στρατηγικό σχέδιο που θέλει την Ελλάδα ως κρίκο μιας αλυσίδας «μετωπικών κρατών” (front states) με την Πολωνία, το Ισραήλ και την Ελλάδα να διαμορφώνουν ένα «νοητό τόξο ανάσχεσης” σ’ ένα γεωπολιτικό περιβάλλον επιστροφής στον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων.
Τα σημεία ενδιαφέροντος
Η βάση της Σούδας, οι αεροπορικές βάσεις στρατού της Λάρισας, η βάση Αεροπορίας Στρατού στο Στεφανοβίκειο Μαγνησίας και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, αποτελούν σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας τα αμερικανικά σημεία ενδιαφέροντος. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην βάση της Σούδας, του «διαμαντιού της Μεσογείου” όπως την αποκαλούν αμερικανικοί παράγοντες, με το ενδεχόμενο επέκτασης χρήσης της προβλήτας του Μαραθιού. Άξιον αναφοράς, ότι στον κόλπο της Σούδας βρίσκεται το Κρηπίδωμα Κ-14 (κατασκευασμένο με κονδύλια του ΝΑΤΟ), το οποίο αποτελεί το μοναδικό σημείο στη Μεσόγειο που μπορούν να σταθμεύσουν αμερικανικά αεροπλανοφόρα.
Όπως αναφέρει το «ΒΗΜΑ», η αμερικανική πλευρά επιδιώκει μια «ολιστική προσέγγιση» της παρουσίας της στην Ελλάδα και των χρήσεων που θα κάνει στους χώρους.
Χωρίς βιασύνη ελέω Βουλής
Σύμφωνα με το άρθρο 36 του Συντάγματος η συμφωνία αυτή μετά την υπογραφή της πρέπει να κυρωθεί από την ελληνική Βουλή. Αυτός είναι και ο λόγος που στα πιθανά σενάρια «παίζει” και η συντηρητικότερη και προσεκτικότερη άποψη να μην υπάρξει βιασύνη, να ανανεωθεί για έναν ακόμη χρόνο η υπάρχουσα MDCA. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί αυτό το διάστημα για εκτενέστερες και πιο ουσιαστικές αλλαγές που θα αντέξουν στον χρόνο.
Τα ανταλλάγματα
Είναι σαφές ότι η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί να επιδιώξει και σαφή και ουσιαστικά ανταλλάγματα, τόσο στρατιωτικής, όσο και αμυντικής φύσης, για την επικαιροποίηση της MDCA. Μάλιστα, από ορισμένους κύκλους έχει πέσει στο τραπέζι το επιχείρημα να διεκδικήσει η Ελλάδα μια συμφωνία που να ομοιάζει, στο μέτρο του εφικτού, με τη συμφωνία που διέπει τις σχέσεις των ΗΠΑ με το Ισραήλ
Στα πιθανά σενάρια, θα μπορούσε να ήταν η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35 και η είσοδος στο πρόγραμμα συμπαραγωγής φρεγατών κλάσεως Freedom. Όπως αναφέρει η εφημερίδα, η διαφαινόμενη εξαγορά των ναυπηγείων της Ελευσίνας από εταιρεία ελληνοαμερικανικών συμφερόντων θα μπορούσε ίσως «να κουμπώσει» σε έναν τέτοιο σχεδιασμό.
capital.gr