Όλα τα έχει αυτός ο προεκλογικός αγώνας στη Γερμανία, μόνο η συζήτηση για τα όρια συνταξιοδότησης έλειπε. Αλλά είναι μάλλον αναπόφευκτη, μετά την εισήγηση του Επιστημονικού Συμβουλίου του υπουργείου Οικονομίας, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.
Σύμφωνα με αυτή, το όριο συνταξιοδότησης επιβάλλεται να αυξηθεί σταδιακά στα 68 έτη. Αυτό οφείλεται στις δημογραφικές εξελίξεις, λένε οι ειδικοί, καθώς το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται και κατά συνέπεια όλο και λιγότερες εισφορές θα πρέπει να χρηματοδοτούν όλο και περισσότερες συντάξεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1969 η σύνταξη πληρωνόταν- κατά μέσο όρο- για 10,2 χρόνια στους άνδρες και για 12,5 χρόνια στις γυναίκες, ενώ το 2019, με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, το αντίστοιχο χρονικό διάστημα φτάνει τα 18,2 χρόνια στους άνδρες και τα 21,7 χρόνια στις γυναίκες.
Οι τελευταίες προσαρμογές που είχαν γίνει στο συνταξιοδοτικό σύστημα επέφεραν αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 έτη, σταδιακά και μέχρι το 2029. Αλλά χωρίς επιπλέον προσαρμογές, υποστηρίζουν οι σύμβουλοι του υπουργείου Οικονομίας, «από το 2025 θα υπάρξουν προβλήματα χρηματοδότησης, που μπορεί να οδηγήσουν σε παράλυση». Ο Άξελ Μπορς Σουπάν, διευθυντής του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ για την Κοινωνική Πολιτική, που υπογράφει τη σχετική έρευνα, δηλώνει στη γερμανική τηλεόραση (ARD) ότι «χρειάζεται μία δυναμική προσαρμογή του ορίου συνταξιοδότησης στο προσδόκιμο ζωής», ώστε να εξασφαλιστεί η ιδανική ισορροπία ανάμεσα στην εργασία και την αποχώρηση από την ενεργό δράση. Σύμφωνα με τις σημερινές προβλέψεις το ιδανικό όριο θα είναι τα 68 έτη μέχρι το 2042.
Χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό;
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι μία άλλη εναλλακτική λύση, προκειμένου να διατηρηθούν τα σημερινά όρια συνταξιοδότησης, θα ήταν να αυξηθεί η χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος από τον κρατικό προϋπολογισμό, κάτι που όμως «θα απέβαινε εις βάρος μελλοντικών επενδύσεων στην παιδεία, τις υποδομές και την προστασία του κλίματος».
Η εισήγηση προκαλεί αίσθηση, καθώς μάλιστα δημοσιοποιείται μόλις τρεις μήνες πριν από τις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου. Παλαιότερα, Γερμανοί πολιτικοί είχαν προτείνει ακόμη και σύνταξη στα 70, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αδυναμίες του ασφαλιστικού συστήματος.
Σε μία πρώτη αντίδραση η συμπροεδρεύουσα του κόμματος της Αριστεράς (Die Linke) κάνει λόγο για μία «κοινωνική βόμβα» και καλεί τον υπουργό Οικονομικών Πέτερ Άλτμαιερ να αποσύρει την επίμαχη εισήγηση, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση «οι συντάξεις θα κρίνουν τον προεκλογικό αγώνα», ενώ το κόμμα της «θα υπερασπιστεί με νύχια και με δόντια τα δικαιώματα των συνταξιούχων».
Οι συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι Πράσινοι και τα συνδικάτα εκτιμάται ότι είναι επίσης αντίθετοι σε μία νέα συζήτηση για μεταρρύθμιση του ασφαλιστκού συστήματος. Σε μία ενδιάμεση προσέγγιση ο Αλεξάντερ Ντομπρίντ από τους Βαυαρούς Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) δηλώνει ότι «δεν χρειάζεται να συζητήσουμε για την άνοδο των ορίων συνταξιοδότησης, αλλά για τη σταθεροποίηση των συντάξεων και την ενίσχυση του ποσοστού της ιδιωτικής συνταξιοδότησης».