Σύροι πρόσφυγες σε καταυλισμούς εκτοπισμένων είναι θύματα ενός ξεσπάσματος χολέρας στον Λίβανο, όπου η οικονομική κατάρρευση έχει περιορίσει δραστικά την πρόσβαση σε καθαρό νερό και στα πιεσμένα νοσοκομεία.
Ο Λίβανος κατέγραψε το πρώτο κρούσμα χολέρας στις αρχές Οκτωβρίου — μια επιστροφή του βακτηρίου στη χώρα για πρώτη φορά τα τελευταία 30 χρόνια. Καταμετρά τώρα τουλάχιστον 220 κρούσματα και πέντε θανάτους.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο Λίβανος είναι στην πιο πρόσφατη φάση ενός ξεσπάσματος που ξεκίνησε στο Αφγανιστάν τον Ιούνιο — στη συνέχεια επεκτάθηκε στο Πακιστάν, στο Ιράν, στο Ιράκ και στη Συρία.
Στην ίδια τη Συρία έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 13.000 ύποπτα κρούσματα, περιλαμβανομένων έξι θανάτων, σύμφωνα με το γραφείο των Γιατρών χωρίς Σύνορα (MSF) στη Συρία.
Η χολέρα μεταδίδεται συνήθως από το μολυσμένο νερό, τα μολυσμένα τρόφιμα ή λύματα. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρή διάρροια και αφυδάτωση που μπορεί να οδηγήσουν στον θάνατο αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως.
Τα περισσότερα κρούσματα χολέρας στον Λίβανο έχουν καταγραφεί στους καταυλισμούς, μεταξύ του ενός εκατομμυρίου Σύρων περίπου που έχουν καταφύγει εκεί την τελευταία δεκαετία για να γλιτώσουν από τον πόλεμο στην πατρίδα τους, σύμφωνα με τον υπηρεσιακό υπουργό Υγείας Φιράς Αμπιάντ.
Ο ίδιος είπε πως υπεύθυνη γι΄αυτό είναι εν μέρει η οικονομική κρίση που διαρκεί ήδη τρία χρόνια. Το νερό στους δημόσιους κεντρικούς αγωγούς του Λιβάνου, όχι μόνο στους καταυλισμούς, δεν είναι κατάλληλο για πόση χωρίς επεξεργασία — όμως με τα δημόσια ταμεία να έχουν στερέψει εξαιτίας της ύφεσης, δεν υπάρχουν αρκετά καύσιμα για να λειτουργήσουν κυβερνητικοί σταθμοί νερού.
Τα στάσιμα νερά τους μολύνονται εύκολα ενώ τα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν ελλείψεις, είπε ο Αμπιάντ.
Βρόμικο νερό
Οι Σύροι πρόσφυγες στον Λίβανο εξαρτώνται από οργανισμούς του ΟΗΕ και διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις για την τακτική μεταφορά νερού με φορτηγά ώστε να γεμίσουν οι δεξαμενές έξω από τα αντίσκηνά τους και για να απομακρύνουν τα δοχεία λυμάτων.
Όμως οι κάτοικοι στον καταυλισμό Ίντρις στο Κουμπ Ελίας λένε πως οι υπηρεσίες αυτές γίνονται όλο και πιο σπάνιες, τροφοδοτώντας φόβους για υπερχείλιση.
«Όταν τα δοχεία λυμάτων υπερχείλισαν στο παρελθόν, βρόμικο νερό πλημμύρισε τον καταυλισμό», είπε η Αμάλ, μια γυναίκα από τη Συρία που ζει στον καταυλισμό.
«Αν δεν έχει υπάρχει ήδη χολέρα σε αυτόν τον καταυλισμό, είμαι βέβαιη ότι θα την αρπάξουμε σε χρόνο μηδέν».
Επτά κρούσματα έχουν εντοπιστεί στην περιοχή του Κουμπ Ελάς, όμως το υπουργείο Υγείας δεν έχει διευκρινίσει πόσα από αυτά εμφανίστηκαν σε Σύρους και ποιοι καταυλισμοί έχουν επηρεαστεί.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας λέει πως οι προσφυγικοί καταυλισμοί είναι «μια χαρακτηριστική περιοχή σε κίνδυνο», δεδομένης της έλλειψης πρόσβασης σε καθαρό νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής.
Η UNICEF δήλωσε στις 14 Οκτωβρίου ότι θα αρχίσει να διανέμει περισσότερο νερό στους καταυλισμούς, θα εγκαταστήσει σταθμούς πλυσίματος των χεριών με χλωριωμένο νερό και θα κάνει συνεδρίες ενημέρωσης.
Η υπηρεσία του ΟΗΕ για τα παιδιά στον Λίβανο έχει εξασφαλίσει επίσης έκτακτα καύσιμα για τη λειτουργία των αντλιοστασίων στον βορρά και για να αποτρέψει τη ροή των λυμάτων στην ακτή. Αλλά είπε ότι χρειάζεται 29 εκατ. δολάρια για να χρηματοδοτήσει δραστηριότητες τριών μηνών κατά της χολέρας.
Εκτός από την Αμάλ, κανείς από τους πρόσφυγες που μίλησε στο Ρόιτερς δεν είχε ακούσει για το ξέσπασμα χολέρας. Η Φατίμα Χουσέιν, μια μητέρα εννέα παιδιών από τη Συρία, δήλωσε πως δεν ξέρει τι είναι η χολέρα.
«Σύστημα αποχέτευσης»; είπε η Χουσέιν στην ερώτηση για καθαρό νερό, λέγοντας πως η τουαλέτα στο αντίσκηνό της έχει πλημμυρίσει αμέτρητες φορές.
Η ίδια είπε πως έπιασε τη μικρότερη κόρη της να πίνει νερό από ένα τοπικό πηγάδι όπου φοβάται ότι πέφτει βρόμικο νερό.
«Αν συμβεί κάτι στην κόρη μου, δεν θα ξέρω τι να κάνω», είπε.
Οι περισσότεροι πρόσφυγες που μίλησαν στο Reuters είπαν πως αγοράζουν εμφιαλωμένο νερό. Αλλά με τις τιμές να εκτοξεύονται λόγω του υπερπληθωρισμού, αυτό μπορεί να γίνει σύντομα πάρα πολύ ακριβό.
Ο διευθυντής του ΠΟΥγείας για τη χώρα Αμπντινασίρ Αμπουμπάκαρ είπε στο Ρόιτερς πως η χολέρα αποτελεί έναν «πολύ υψηλό κίνδυνο» για τον Λίβανο και πως η εξάπλωσή της σε άλλες χώρες είναι πιθανή.
«Τώρα επηρεάζει περισσότερους Σύρους πρόσφυγες αλλά αργά ή γρήγορα θα δούμε περισσότερα κρούσματα για τον Λίβανο», είπε ο Αμπουμπάκαρ. «Κανείς δεν είναι ασφαλής εκτός αν όλοι είναι ασφαλείς».