Για να βελτιώσει την ετοιμότητα και την ανταπόκριση της ΕΕ σε κινδύνους για τη δημόσια υγεία, όπως χημικές, βιολογικές, ραδιολογικές και πυρηνικές απειλές (ΧΒΡΠ), η Επιτροπή δημιουργεί στρατηγικά αποθέματα ικανοτήτων αντίδρασης μέσω του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ. Αυτό περιλαμβάνει στρατηγικό απόθεμα του rescEU ύψους 540,5 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο δημιουργήθηκε σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή αρχή ετοιμότητας και αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης υγειονομικής ανάγκης (HERA). Το απόθεμα θα αποτελείται από εξοπλισμό και φάρμακα, εμβόλια και άλλα θεραπευτικά μέσα για τη θεραπεία ασθενών που εκτίθενται σε παράγοντες έκτακτης ανάγκης ΧΒΡΠ, καθώς και από αποθεματικό του rescEU για την απολύμανση για την παροχή εξοπλισμού απολύμανσης και ειδικών ομάδων απόκρισης.
Ως άμεσο πρώτο βήμα, η ΕΕ έχει κινητοποιήσει το ιατρικό της απόθεμα του rescEU για την προμήθεια δισκίων ιωδιούχου καλίου που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προστασία των ανθρώπων από τις βλαβερές συνέπειες της ακτινοβολίας. Ήδη σχεδόν 3 εκατομμύρια δισκία ιωδίου έχουν παραδοθεί στην Ουκρανία μέσω του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ, με τη βοήθεια της Γαλλίας και της Ισπανίας.
Η Επίτροπος για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδου, τόνισε ότι «η ασφάλεια της υγείας χρειάζεται ετοιμότητα. Η προετοιμασία για χημικές, βιολογικές, ραδιολογικές και πυρηνικές απειλές είναι ουσιαστικό στοιχείο για τη διατήρηση της ασφάλειας των πολιτών μας και βασικό στοιχείο μιας ισχυρής Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας. Η HERA είναι ο μηχανισμός παρακολούθησής μας και εργάζεται όλο το εικοσιτετράωρο για να υποστηρίξει τις ενέργειες της ΕΕ μέσω του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας για την παροχή υποστήριξης ετοιμότητας στην Ουκρανία και στα κράτη μέλη μας».
Ο Επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων, Γιάνες Λέναρσιτς ανέφερε ότι «λαμβάνουμε συγκεκριμένα μέτρα για να αυξήσουμε την ετοιμότητα της Ευρώπης απέναντι σε πιθανές απειλές. Δημιουργούμε ταυτόχρονα ένα αποθεματικό απολύμανσης και ένα νέο απόθεμα εξοπλισμού προσαρμοσμένο σε χημικές, βιολογικές ή πυρηνικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Είμαι ευγνώμων στα κράτη μέλη σε αυτή την προσπάθεια. Στόχος μας είναι να παρέχουμε δυνατότητες ταχείας απόκρισης στους πολίτες μας, εάν συμβεί ποτέ μια τέτοια έκτακτη ανάγκη».
Οι άνθρωποι ενδέχεται να εκτεθούν σε παράγοντες ΧΒΡΠ ως αποτέλεσμα ακούσιων καταστροφών (π.χ. διαρροή χημικών εγκαταστάσεων, συμβάντα πυρηνικών σταθμών, εξάπλωση μολυσματικής ασθένειας) ή σκόπιμων περιστατικών (π.χ. τρομοκρατική επίθεση). Η προετοιμασία για την αντιμετώπιση των κινδύνων τέτοιων απειλών αποτελεί βασικό μέρος της στρατηγικής της ΕΕ για τη δημιουργία αποθεμάτων ΧΒΡΠ. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αναπτύσσει στο πλαίσιο του rescEU:
– Στρατηγικό απόθεμα έκτακτης ανάγκης για ΧΒΡΠ του rescEU: Το απόθεμα, το οποίο έχει σχεδιαστεί με τα κράτη μέλη, θα περιλαμβάνει εξοπλισμό απόκρισης – όπως εξοπλισμό ατομικής προστασίας και συσκευές ανίχνευσης, αναγνώρισης και παρακολούθησης – και φάρμακα, εμβόλια και άλλα θεραπευτικά μέσα. Το απόθεμα θα συμβάλει καθοριστικά στην οικοδόμηση της ανθεκτικότητας ΧΒΡΠ στην ΕΕ, καθώς θα περιλαμβάνει εξοπλισμό και φάρμακα που μπορεί να είναι δύσκολο να κατασκευαστούν σε περιόδους κρίσης ή που μπορεί να απαιτηθούν ξαφνικά σε μεγαλύτερες ποσότητες από αυτές που είναι διαθέσιμες στα εθνικά αποθέματα. Το απόθεμα ΧΒΡΠ είναι ένα πρώτο βήμα προς τη δημιουργία καλύτερων ικανοτήτων για την αντιμετώπιση περιστατικών σε πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, έκτακτης ανάγκης σε χημικές εγκαταστάσεις, τρομοκρατικών επιθέσεων ή εξάπλωσης μολυσματικής ασθένειας και πολλά άλλα.
– Αποθεματικό απολύμανσης του rescEU: Θα περιλαμβάνει τόσο προσωπικό όσο και εξοπλισμό για την απολύμανση ανθρώπων, υποδομών, κτιρίων, οχημάτων ή κρίσιμου εξοπλισμού που έχουν εκτεθεί σε παράγοντες ΧΒΡΠ. Κατόπιν αιτήματος του πληγέντος κράτους μέλους, μπορεί να αναπτυχθεί το αποθεματικό απολύμανσης rescEU. Το αποθεματικό θα αναπτυχθεί και θα φιλοξενηθεί από την Κροατία, τη Γερμανία και την Ισπανία και θα χρηματοδοτηθεί 100% από την ΕΕ με αρχικό προϋπολογισμό 66,7 εκατ. ευρώ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ