Του Δημήτρη Γιαγτζόγλου
Φορτωμένη επικαιρότητα. Η κούραση της καθημερινότητας. Να χαλαρώσουμε λίγο κάπως διαφορετικά. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, αν και διασκεδαστικό το βιβλίο για το οποίο θα σας μιλήσω, μου έφερε χασμουρητό. Και για να το δικαιολογήσω στον εαυτό μου το χασμουρητό σκέφτηκα ότι το βιβλίο έκανε καλά την δουλειά του. Ναι είναι μια απίστευτη ιστορία μιας τέχνης που όλοι γνωρίζουμε. «Η τέχνη της ξάπλας. Εγχειρίδιο για τον οριζόντιο τρόπο ζωής» τον Μπερντ Μπρούνερ από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Χαλαρώστε, λοιπόν, και απολαύστε την συναρπαστική τέχνη της ξάπλας.
Είναι αλήθεια ότι περνάμε το ένα τρίτο της ζωής μας ξαπλωμένοι. Κοιμόμαστε και ονειρευόμαστε, κάνουμε έρωτα, σκεφτόμαστε, ξεκουραζόμαστε, αλλά και υποφέρουμε και αναρρώνουμε. Βέβαια η ξάπλα δεν είναι και τόσο αποδεκτή στην σύγχρονη κοινωνία των έντονων ρυθμών , αφού ταυτίζεται με την αδράνεια, την παθητικότητα και την τεμπελιά. Κι όμως αυτή η οριζόντια δραστηριότητα είναι ανεκτίμητης αξίας. Μας προσφέρει ιδιαίτερες στιγμές περισυλλογής που οδηγούν στις καλύτερες ιδέες. Στην κοινωνία μας δεν είναι καθόλου εύκολο να εκτιμηθεί η αξία της ξάπλας. Αυτό που δίνει τον ρυθμό είναι η γρήγορα μέτρηση της απόδοσης. Πασχίζουμε να αποδείξουμε την αποφασιστικότητα και την ενεργητικότητά μας ενεργώντας με ταχύτητα και περνώντας ατελείωτες ώρες στο γραφείο μπροστά από τον υπολογιστή. Η ξάπλα μπορεί να είναι, όμως, και αυτή μια βόλτα. Ο ξαπλωμένος διασχίζει κι αυτός πόλεις και τοπία αλλά συνήθως μόνο μέσα στο μυαλό του, γι΄ αυτό χρειάζεται αν έχει ακόμη μεγαλύτερη φαντασία.
Πάμε στο ξαπλώνοντας μαζί. Ε το ότι μοιραζόμαστε το ίδιο κρεβάτι αποτελεί κομμάτι της τελετουργίας του δεσμού μας, επισφραγίζει την συντροφική μας σχέση. Στο βιβλίο «η μυστική γλώσσα του ύπνου» η Αμερικανίδα συγγραφέας Έβανυ Τόμας εντοπίζει μέχρι και 39 πιθανές θέσεις ύπνου. Από την κλασική «θέση κουτάλι» και την θέση του «δίδυμου ποδηλάτου» μέχρι την θέση «εξκάλιμπερ» στην οποία οι σύντροφοι κοιμούνται σχεδόν αδιαχώριστα μπλεγμένοι ο ένας με τον άλλον, και θέση «φερμουάρ» στην οποία το ζευγάρι κοιμάται πλάτη με πλάτη ακουμπώντας μόνο το κάτω μέρος των σωμάτων τους. Υπάρχει επίσης η εξαιρετικά ακραία «θέση σάντουιτς» στην οποία ο ένας ξαπλωμένος πάνω στον άλλον.
Υπάρχει και ο φιλόσοφος της ξάπλας. Ο εξαιρετικά παραγωγικός Άγγλος κοινωνικός κριτικός Γκίλμπερτ Κηθ Τσέστερτον. Στο δισέλιδο δοκίμιό του με τίτλο «Ξαπλώνοντας στο κρεβάτι» ξεκινάει με ένα νοητικό πείραμα. Φαντάζεται πόσο ωραίο θα ήταν αν υπήρχαν χρωματιστά μολύβια μεγάλου μήκους ώστε να μπορεί κανείς να ζωγραφίζει την οροφή του δωματίου του ενώ είναι ξαπλωμένος στο κρεβάτι. Ταξιδεύει με την σκέψη του στην Ρώμη. «Ο Μιχαήλ Άγγελος παραδόθηκε σε αυτήν την αρχαία και σεβάσμια δραστηριότητα της ξάπλας στο κρεβάτι. Και αυτός είναι σίγουρα ο λόγος που σκέφτηκε ότι η οροφή της Καπέλα Σιξτίνα θα μπορούσε να μεταμορφωθεί σε μία τρομερή αναπαράσταση του θείου δράματος, το οποίο μόνο στον ουρανό θα μπορούσε να παιχτεί.»
Το βιβλίο του Μπρούνερ εκτός των άλλων είναι μια απολαυστική συλλογή ιστοριών, γεμάτων με αλλόκοτες ή απροσδόκητες λεπτομέρειες. Από το πώς ξάπλωναν ή πως δεν ξάπλωναν οι άνθρωποι στην Λίθινη Εποχή μέχρι και τη ιστορία του στρώματος, ή το κίνημα «της αργής ζωής». Φυσικά υπάρχει και η άποψη πως «τελικά ότι δεν μπορείς να το κάνεις στο κρεβάτι δεν αξίζει να το κάνεις καθόλου»
«Η τέχνη της ξάπλας – Εγχειρίδιο για τον οριζόντιο τρόπο ζωής» του Μπερντ Μπρόυνερ
Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.