Παλαιότερα, πολύ παλιά για το θυμάστε, τα χρήματα λεγόντουσαν άσπρα. Γι’ αυτό άλλωστε και μια παροιμία έλεγε: «Έχεις άσπρα, έχεις άστρα». Και θα μου πείτε πως σχετίζονται όλα αυτά. Όπως θα δείτε παρακάτω όλα σχετίζονται.
Ας ξεκινήσουμε όμως από κάτι εξαιρετικά σημαντικό. Η ορθή λέξη για το χρώμα είναι το «λευκό». Το άσπρο όπως θα δείτε προέκυψε αργότερα και σιγά σιγά αντικατέστησε την αρχική λέξη, στην λαϊκή γλώσσα. Πως έγινε αυτό;
Το ήξερες; Ποια είναι η μοναδική ελληνική λέξη που ξεκινάει από ΖΝ
Άσπρα λοιπόν ήταν νομίσματα και όχι επειδή ήταν φτιαγμένα από ασήμι και άρα λευκά. Στην πραγματικότητα συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Το λευκό χρώμα ονομάστηκε έτσι επειδή έμοιαζε με τα νομίσματα.
Καρλαύτης, ζαρταλούδι, πεύκι και άλλες ελληνικές λέξεις που σίγουρα δεν γνωρίζεις
Στα λατινικά asper σημαίνει τραχύς. Το καινούργιο ασημένιο νόμισμα επειδή ήταν τραχύ και λαμπερό λεγότανε asper και από εκεί πέρασε στα βυζαντινά ελληνικά, από τον πληθυντικό της λέξης που είναι aspera. Έτσι, άσπρα ονομάστηκαν τα ασημένια νομίσματα μικρής αξίας. Κι επειδή το ασήμι είναι λευκό, η λέξη άσπρος έφτασε να εκφράζει την λευκότητα κι έγινε συνώνυμο της λέξης λευκός.
*Με πληροφορίες από το βιβλίο του Νίκου Σαραντάκου «Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία», ΕΚΔΟΣΕΙΣ του ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ