Η ΕΛ.ΑΣ. δημοσίευσε έκθεση για για το Σοβαρό και Οργανωμένο Έγκλημα στην Ελλάδα έτους 2022. Η Έκθεση για το Σοβαρό και Οργανωμένο Έγκλημα στην Ελλάδα έτους 2022 παρουσιάζει τις κυριότερες σοβαρές και οργανωμένες εγκληματικές δραστηριότητες, τις εγκληματικές ομάδες που είχαν εμπλοκή σε αυτές, καθώς και τους παράγοντες που επηρέασαν την ανάπτυξη του συγκεκριμένου φαινομένου. Η έκθεση ξεκινά με μήνυμα του πρώην Αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ. Αντιστράτηγου Λάζαρου Γεωργακόπουλου και ακολουθούν αναφορές σε διάφορα θέματα που εξειδικεύονται στη συνέχεια. Από την ανάλυση των δεδομένων που πραγματοποιήθηκε, αποτυπώνονται, επίσης, ο βαθμός απειλής των επί μέρους εγκληματικών δραστηριοτήτων με βάση τα χαρακτηριστικά των εγκληματικών ομάδων και των συνεπειών της δράσης τους και η πιθανή μελλοντική εξέλιξη τους.
Τα σημαντικότερα ευρήματα, που αφορούν τις τάσεις του Σοβαρού και Οργανωμένου Εγκλήματος στην Ελλάδα, κατά το έτος 2022, συνοψίζονται ως εξής:
Οι κύριες εγκληματικές δραστηριότητες του Σοβαρού και Οργανωμένου Εγκλήματος στη Χώρα μας, για το 2022, είναι η νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, η διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, η διακίνηση όπλων και πυρομαχικών, η διακίνηση μεταναστών, η εμπορία ανθρώπων, το λαθρεμπόριο προϊόντων, η διακίνηση απομιμητικών προϊόντων, το παράνομο εμπόριο πολιτιστικών αγαθών, τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας, οι εκβιάσεις, οι οργανωμένες απάτες, η πλαστογραφία και η παραχάραξη.
Κατά το 2022, δραστηριοποιήθηκαν στη Χώρα μας συνολικά τριακόσιες σαράντα δύο (342) εγκληματικές ομάδες, οι οποίες απαρτίζονταν συνολικά από 2.549 μέλη. Περίπου μία στις δύο εξ αυτών (σε ποσοστό 51,75% επί του συνόλου) είναι εγχώριες. Σημαντική (σε ποσοστό 30,12% επί του συνόλου) είναι και η παρουσία αλλοδαπών εγκληματικών ομάδων (ομοιογενών ή μη). Οι εγκληματικές ομάδες που με κριτήριο την υπηκοότητα των μελών τους ήταν εγχώριες και αλλοδαπές μαζί, αποτελούσαν το 18,13% επί του συνόλου.
Από τις αλλοδαπές εγκληματικές ομάδες και με κριτήριο την υπηκοότητα της πλειοψηφίας των μελών της, οι αλβανικές εξακολουθούν να έχουν κυρίαρχο ρόλο (αποτελούν το 36,89% επί συνόλου των αλλοδαπών ομάδων), ακολουθούμενες από τις βουλγάρικες (σε ποσοστό 18,44%), τις πακιστανικές (σε ποσοστό 12,62%), τις συριακές (σε ποσοστό 6,79%) και τις γεωργιανές (σε ποσοστό 5,82%). Σε μικρότερο βαθμό διαπιστώθηκε η δράση ε.ο. με κυρίαρχη υπηκοότητα μελών την αιγυπτιακή, αφγανική, τουρκική, Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Ηνωμένου Βασιλείου, αλγερινή, πολωνική κ.α.
Η πλειοψηφία των ομάδων (σε ποσοστό 63,24% επί του συνόλου) ήταν ολιγομελείς (έως πέντε μέλη). Σημειώνεται ότι, σε σημαντικό ποσοστό (7,35% επί του συνόλου), επρόκειτο για εγκληματικά δίκτυα (άνω των 12 μελών), η πλειοψηφία των οποίων (32,00% επί συνόλου αυτών) δραστηριοποιούνταν στην παράνομη μετανάστευση, στις απάτες (24% επί συνόλου αυτών) και στις κλοπές-διαρρήξεις (16% επί συνόλου αυτών).
Πολυδιάστατη εγκληματική δραστηριότητα εμφανίζεται σε ποσοστό 27,78% επί του συνόλου των εγκληματικών ομάδων, με την πλειοψηφία αυτών (σε ποσοστό 35,79%), να δραστηριοποιούνται στη διακίνηση ναρκωτικών (Polydrug ή/και Polycriminal OCGs).
Το κέρδος το οποίο αποκόμισαν οι εγκληματικές ομάδες συνολικά από τις εν λόγω εγκληματικές δραστηριότητες, εκτιμάται ότι υπερβαίνει το ποσό των 158 εκατομμυρίων Ευρώ περίπου. Το μεγαλύτερο εκτιμώμενο κέρδος, προέρχεται από την παράνομη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών ακολουθούμενo από τις κλοπές- διαρρήξεις, τις απάτες, την παράνομη μετανάστευση, το λαθρεμπόριο, την παράνομη διακίνηση απομιμητικών, την πλαστογραφία, τις ληστείες, τις εκβιάσεις και τέλος τις κλοπές τροχοφόρων.
Οι εγκληματικές ομάδες, συνεχίζουν να χρησιμοποιούν με εντεινόμενο βαθμό το διαδίκτυο και τις νέες τεχνολογίες, ως μέσο διευκόλυνσης των εγκληματικών τους δραστηριοτήτων και προσέλκυσης-αλίευσης πελατών ή υποψήφιων θυμάτων.
Οι ομάδες που δραστηριοποιούνται στο λαθρεμπόριο τσιγάρων, στις κλοπές τροχοφόρων, στις πλαστογραφίες, στις παραβάσεις της νομοθεσίας περί ναρκωτικών και στις απάτες, εμφανίζουν γενικά τον πιο υψηλό βαθμό εξειδίκευσης. Τα μέλη τους χρησιμοποιούν, σε τακτική συγκριτικά βάση, ειδική τεχνογνωσία (μη προσβάσιμη σε όλους) ως αναπόσπαστο στοιχείο της δράσης τους.
Περαιτέρω, το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών (54,39% επί του συνόλου των ομάδων) εκμεταλλεύονται (ευκαιριακά ή/και συστηματικά) τις νομότυπες δομές για τη διευκόλυνση και απόκρυψη των εγκληματικών δραστηριοτήτων τους.
Συγκριτικά μικρό ποσοστό αυτών (2%), διαπιστώθηκε να χρησιμοποιεί τη διαφθορά για τη διευκόλυνση-συγκάλυψη των δραστηριοτήτων τους.
Σοβαρή κρίνεται η απειλή από εγκληματικές ομάδες που δραστηριοποιούνται στη διακίνηση ναρκωτικών, τη διακίνηση μεταναστών, τις απάτες και το λαθρεμπόριο προϊόντων.
Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική διάσταση των εγκληματικών ομάδων, η πλειοψηφία αυτών (σε ποσοστό 70,76% επί του συνόλου), δρούσε σε τοπικό ή/και περιφερειακό επίπεδο και 13,16% επί του συνόλου σε εθνικό επίπεδο. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι, ένα σημαντικό ποσοστό (16,08% επί του συνόλου) εξακριβώθηκε ότι είχε διεθνή-διασυνοριακή διάσταση. Η πλειοψηφία των ομάδων με διεθνή-διασυνοριακή διάσταση, δραστηριοποιούνταν, κυρίως, στη διακίνηση μη νόμιμων αλλοδαπών και ακολούθως, τη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, τις απάτες, την εμπορία ανθρώπων και το λαθρεμπόριο.
Στους παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη των σοβαρών και οργανωμένων εγκληματικών δραστηριοτήτων, δεν παρατηρήθηκαν ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις σε σχέση με όσα αναφέρθηκαν στην αντίστοιχη έκθεση για το 2021.
Οι κλοπές και διαρρήξεις στην Ελλάδα
Οι καταγεγραμμένες κλοπές-διαρρήξεις παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 17,50% (66.873 έναντι 56.924), οι ληστείες αύξηση της τάξης του 17,47% (2.824 έναντι 2.404) και οι κλοπές τροχοφόρων αύξηση της τάξης του 23,24% (18.390 έναντι 14.922 το 2021). Το 2022 υπήρξε μια μικρή μεταβολή στους στόχους των εγκληματικών ομάδων.
Έτσι, παρατηρείται μεγαλύτερη στοχοποίηση σε οικίες (ποσοστό 31% επί του συνόλου), στα καταστήματα-επιχειρήσεις (22% επί του συνόλου), σε δημόσιο χώρο (20% επί του συνόλου), στα τροχοφόρα (14% επί του συνόλου, με πολύ μεγάλο αριθμό κλοπών ανταλλακτικών ΙΧΕ οχημάτων) και τέλος στους υπόλοιπους στόχους (13% επί του συνόλου, όπου περιλαμβάνονται και οι κλοπές μεταλλικών αντικειμένων από χαλκό, σίδηρο κ.λπ. για παράνομη μεταπώληση σε σκραπατζίδικα…).
Το κέρδος που αποκόμισαν από την εγκληματική τους δράση, οι διάφορες ομάδες σε αυτό τον τομέα, ξεπερνά τα 19 εκ. ευρώ. Το 2022 εξαρθρώθηκαν συνολικά 167 εγκληματικές ομάδες. Αποτελούνταν συνολικά από 1.052 μέλη.
Οι 117 από τις ομάδες αυτές είχαν κύρια εγκληματική δραστηριότητα τις κλοπές-διαρρήξεις, 29 τις ληστείες και 21 τις κλοπές τροχοφόρων. Το 67% των εγκληματικών ομάδων ήταν εγχώριες. Το 77% από αυτές αποτελούνταν από μέλη, άτομα Ρομά (από 71% το 2021).
Οι κυριότερες χώρες προέλευσης των μελών τους ήταν: Ελλάδα (611), Αλβανία (145), Γεωργία (32), Πακιστάν (24), Ρουμανία (14) και Συρία (11). Ακολουθούν με μονοψήφιους αριθμούς διάφορες άλλες χώρες. Πάντως η προέλευση των μελών 193 εγκληματικών ομάδων είναι άγνωστη. Οι πρώτες τέσσερις χώρες προέλευσης των δραστών παραμένουν ίδιες σε σχέση με το 2021. Από εκεί και πέρα υπάρχουν κάποιες μικρές μεταβολές.