Με εξαιρετικά μελανά χρώματα παρουσιάζουν τα παιδικά λογοτεχνικά βιβλία, ελληνικά και τουρκικά, την εικόνα του «Άλλου».
Βάρβαρος, βίαιος, αιμοβόρος. Απολίτιστος, σαδιστής, βρόμικος. Είναι μερικοί μόνο από τους χαρακτηρισμούς που οι Τούρκοι αποδίδουν στους Έλληνες και οι Έλληνες στους Τούρκους ακόμα και σε περιόδους χωρίς πολεμικές συγκρούσεις.
Η κάθε πλευρά καταγγέλλει τον «Άλλο» για απάνθρωπη συμπεριφορά, λεηλασίες, βίαιες αλλαγές θρησκευτικής πίστης και πολλά ακόμη περιστατικά βαρβαρότητας. Πόσο όλα αυτά μπορούν να «δηλητηριάσουν» συνειδήσεις και μάλιστα σε μια ηλικία τόσο καθοριστική όσο είναι η παιδική;
Το θέμα αυτό πραγματεύεται έρευνα σε 120 παιδικά λογοτεχνικά βιβλία, ελληνικά και τουρκικά, που διενήργησε η κα Εσρά Οζσουέρ, η οποία έχει σπουδάσει Ελληνική Γλώσσα στο πανεπιστήμιο της Άγκυρας και από το 1999 «μοιράζεται» μεταξύ Αθήνας και Κωνσταντινούπολης.
Η κ. Οζσουέρ πραγματοποίησε τη διδακτορική διατριβή της στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με επιβλέποντα καθηγητή τον κ. Δημήτρη Χριστόπουλο και τη βοήθεια της αναπληρώτριας υπουργού Παιδείας, κ. Σίας Αναγνωστοπούλου, η οποία δεν έχει διστάσει στο παρελθόν να δηλώσει ότι «πρέπει να πάψει να μπαίνει σε καλούπια εθνόμετρου η έρευνα και η άποψη των επιστημόνων για την Ιστορία και όπως αυτή διδάσκεται στο σχολείο».
Και στη λογοτεχνία, όμως, φαίνεται πως η Ιστορία προσεγγίζεται με «εθνόμετρο». Χαρακτηριστικό είναι ότι η χειρότερη εικόνα αγριότητας αποδίδεται για μεν τον Τούρκο στην περίοδο της Επανάστασης του 1821, για δε τον Έλληνα στην περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας του 1919-1922.
Παράλληλα, σημαντική για τους συγγραφείς είναι η υπογράμμιση του τιμημένου παρελθόντος της μίας πλευράς έναντι της ηθικής και πολιτισμικής κατωτερότητας της άλλης πλευράς. Άλλωστε η διαφορετική θρησκευτική πίστη χρησιμοποιείται ως μειωτικός χαρακτηρισμός στα παιδικά βιβλία: gavur (γκιαούρηδες) αποκαλούν οι Τούρκοι τους Έλληνες και άπιστους χαρακτηρίζουν οι Έλληνες τους Τούρκους.
Πρότυπα για τους αναγνώστες αποτελούν δε, οι μικροί πατριώτες-πολεμιστές. Για παράδειγμα υπάρχουν δημοφιλή παιδικά βιβλία όπως το «Ένα τουρκόπουλο στην Αμερική», όπου ένα μικρό Τουρκόπουλο ταξιδεύει μόνο του στην Αμερική για να συναντήσει τον πατέρα του και επιβιώνει μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Αντίστοιχα βιβλία υπάρχουν και στην ελληνική παιδική λογοτεχνία όπως ο «Μικρός Ήρως», όπου ένα ελληνόπουλο με τους μικρούς φίλους του αναπτύσσει δράση ενάντια στους κατακτητές και συμβάλλει στην απελευθέρωση της πατρίδας.
Λίγες είναι, στα παιδικά βιβλία οι εξαιρέσεις από τον κανόνα που θέλει τον «Άλλο» να εμφανίζεται ως εχθρός. Τέτοια παραδείγματα είναι τα βιβλία «Συννεφιάζει» του Μενέλαου Λουντέμη και «Ali ve Manoli» της Ulkun Tansel στα οποία η φιλία καταπραΰνει τις διαφορές και τις αντιπαλότητες.
imerisia.gr