Κρυφές παγίδες για εκατομμύρια ασφαλισμένους, μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες αλλά και συνταξιούχους περιέχει το νομοσχέδιο για ασφαλιστικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε χθες στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής.
Οι παγίδες
Το νομοσχέδιο στα φανερά προβλέπει υψηλότερες εισφορές και χαμηλότερες συντάξεις για όλους, ενώ φέρνει μειώσεις στις επικουρικές από τα 1.170 ευρώ «καθαρά» προ φόρου και στα μερίσματα του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων. Αύξηση εισφορών προβλέπεται όχι μόνο για την επικουρική ασφάλιση αλλά και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους επιστήμονες και τους αγρότες.
Τεράστιες είναι οι αυξήσεις εισφορών στους εν ενεργεία ασφαλισμένους και κυρίως τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους επιστήμονες και όλους όσους έχουν διπλή απασχόληση και τους αγρότες.
Μεγάλη παγίδα είναι η διάταξη που χαρακτηρίζει τις εκπτώσεις εισφορών στους νέους επιστήμονες και επαγγελματίες ως ασφαλιστικές οφειλές, οι οποίες πρέπει να πληρωθούν και μάλιστα αναπροσαρμοσμένες, προκειμένου να εκδοθεί η σύνταξή τους.
Δηλαδή αυτή η περιβόητη έκπτωση για ορισμένους στις νέες υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές θα πρέπει να πληρωθεί τελικά και μάλιστα αναπροσαρμοσμένη.
Στο τελικό σχέδιο νόμου προβλέπεται ότι οι ήδη καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις μειώνονται, εφόσον το άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης του δικαιούχου υπερβαίνει το ποσό των 1.300 ευρώ. Για την εφαρμογή του ορίου αυτού, λαμβάνεται υπόψη το καταβαλλόμενο ποσό συμπεριλαμβανομένης της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης που επιβάλλεται σε κύριες και επικουρικέ συντάξεις, καθώς και της εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων στις επικουρικές αλλά και της ειδικής εισφοράς υπερ ΑΚΑΓΕ.
Στην πράξη, το καθαρό ποσό που θα μένει στην τσέπη των συνταξιούχων ενδέχεται να μην ξεπερνά τα 1.170 ευρώ.
Οι νέες εισφορές
Από 1/1/2017 το συνολικό ποσοστό εισφοράς σύνταξης στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ασφαλισμένου και εργοδότη ορίζεται σε 20% επί των συντάξιμων μηνιαίων αποδοχών με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος του ασφαλισμένου και κατά 13,33% σε βάρος του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. Το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών θα είναι 5.860 ευρώ (το δεκαπλάσιο του κατώτατου μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών).
Παράλληλα ασφαλισμένοι, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, που παρέχουν εξαρτημένη εργασία και ταυτόχρονα αυταπασχολούνται, θα καταβάλλουν από την 1/1/2017 μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για το εισόδημα που προέρχεται από τη διαρκή σχέση παροχής υπηρεσιών και πρόσθετη ασφαλιστική εισφορά για το εισόδημα, εφόσον υπάρχει, από άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος, για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης χωρίς να υποχρεούνται να πληρώνουν κάθε μήνα 82 ευρώ ευρώ (η ελάχιστη εισφορά με βάση ελάχιστο εισόδημα στο 70% του κατώτατου μισθού). Δεύτερη σύνταξη, μόνο όμως το αναλογικό – ανταποδοτικό τμήμα, θα μπορούν να λάβουν οι παλαιοί (έως 31/12/1992) ασφαλισμένοι, εφόσον εξακολουθούν να καταβάλουν προαιρετικά, κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης, διπλές εισφορές επί των αποδοχών τους.
Για τους αυτοαπασχολούμενους από την 1.1.2017, το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο κύριας σύνταξης, θα είναι 20% επί του φορολογητέου εισοδήματος. Για τους νέους στο επάγγελμα επιστήμονες – ασφαλισμένους στο ΕΤΑΑ, καθώς και για τους οικονομολόγους ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ, και εγγεγραμμένους στο Οικονομικό Επιμελητήριο, το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο κύριας σύνταξης θα είναι 14% για τα πρώτα 2 έτη από την πρώτη τους υπαγωγή στην ασφάλιση, 17% για τα επόμενα 3 έτη και 20% για το διάστημα μετά το 5ο έτος της υπαγωγής τους στην ασφάλιση (για μηδενικό εισόδημα η εισφορά θα είναι 82 ευρώ) με υποχρέωση, όμως, να επιστρέψουν, έως ότου συνταξιοδοτηθούν, τις διαφορές.
Για τους αγρότες προβλέπεται σταδιακή αύξηση των εισφορών: Αναδρομικά, από την 1/7/2015 έως 31/12/2016 στο 10% (από 7%) επί των ασφαλιστικών κλάσεων, από 1/1/2017 έως 31/12/2017 στο 14% του εισοδήματος, από 1/1/2018 έως 31/12/ 2018 στο 16%, από 1/1/2019 έως 31/12/2019 στο 18%, από 1/1/2020 έως 31/12/2020 στο 19%, από 1/1/2021 έως 31/12/2021 στο 19.5% και από 1/1/2022 στο 20%.
Από την 1/1/2017, η ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των μισθωτών ορίζεται σε ποσοστό 7,10% επί των πάσης φύσεως αποδοχών και κατανέμεται κατά ποσοστό 6,45% για παροχές σε είδος, εκ του οποίου 2,15% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 4,30% βαρύνει τον εργοδότη, και ποσοστό 0,65% για παροχές σε χρήμα, εκ του οποίου 0,40% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 0,25% βαρύνει τον εργοδότη. Η ασφαλιστική εισφορά για υγειονομική περίθαλψη των ελεύθερων επαγγελματιών, των ανεξάρτητα απασχολούμενων κ.ά. θα είναι 6,95% επί του ασφαλιστέου εισοδήματος.
Οι νέες συντάξεις
Χαμηλότερες σε σχέση με ό,τι ίσχυε έως σήμερα, θα είναι όλες οι νέες κύριες συντάξεις, ειδικά για όσους έχουν μισθό πάνω από 1.000 ευρώ και πάνω από 25 χρόνια ασφάλισης, λόγω των χαμηλότερων ποσοστών αναπλήρωσης που προβλέπονται αλλά και του υπολογισμού τους με βάση το μέσο όρο των αποδοχών της τελευταίας 15ετίας για όσους «βγουν» το 2016, της 16ετίας το 2017 κ.ο.κ. Μέχρι να λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές ολόκληρου του εργασιακού βίου.
Ανατροπές έρχονται στο ΕΚΑΣ, που καταργείται σταδιακά από φέτος μέχρι και το 2019, και μάλιστα με τη μεγαλύτερη μείωση να επιβάλλεται εντός του επόμενου έτους. Με βάση τα σχετικά άρθρα του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, για το τρέχον έτος εισάγονται νέα μειωμένα εισοδηματικά κριτήρια.