Με τη συμμετοχή 94 ομιλητών και 52 Δήμων, οι οποίοι παρουσίασαν καλές πρακτικές, ολοκληρώθηκε το διήμερο 16ο Πανελλήνιο Συνέδριο του Ελληνικού Δικτύου Υγιών Πόλεων, το οποίο παρακολούθησαν διαδικτυακά, περισσότεροι από 300 σύνεδροι.
Παρά τις ιδιαίτερες συνθήκες υπό τις οποίες διενεργήθηκε, το 16ο Συνέδριο είχε ένα πλούσιο πρόγραμμα, τόσο από πλευράς περιεχομένου, όσο και από πλευράς συμμετοχών από όλα τα σημεία της Ελλάδας. Εξετάσθηκαν θέματα σημαντικά, επίκαιρα και καθοριστικά για την πορεία του και παρουσιάστηκαν Καλές Πρακτικές από τους Δήμους – μέλη.
Ο Περιφερειάρχης Αττικής και Πρόεδρος του ΕΔΔΥΠΠΥ Γιώργος Πατούλης έκανε λόγο για το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας μας στον ιατρικό τομέα, το οποίο δεν αξιοποιήθηκε λόγω της οικονομικής κρίσης. «Η χώρα μας αποτελεί υπόδειγμα σωστής πρωτοβάθμιας περίθαλψης και θα μπορούσε να πρωταγωνιστεί σε παγκόσμιο επίπεδο στον χώρο της υγείας», δήλωσε και πρόσθεσε ότι «διαθέτουμε υπερ-εξειδικευμένο προσωπικό το οποίο θα έπρεπε να εφαρμόζει το λειτούργημά του εδώ και όχι στο εξωτερικό», ενώ οι ασθενείς, οι οποίοι συχνά επιλέγουν χώρες της Ευρώπης ώστε να νοσηλευτούν, θα μπορούσαν να παραμένουν εδώ, στη χώρα του Ιπποκράτη.
Ο κ. Πατούλης υπογράμμισε πως το ζητούμενο στον τομέα της υγείας είναι η αποκέντρωση, ώστε οι αποφάσεις να μη λαμβάνονται μόνο από τον Υπουργό Υγείας. «Εμείς ως Δίκτυο -είπε- προσπαθούμε να εφαρμόσουμε τον προσυμπτωματικό έλεγχο στα θανατηφόρα νοσήματα» και τόνισε ότι για την πρόληψη πρέπει να υπάρχει ο απαραίτητος προϋπολογισμός, οι δομές και το ανθρώπινο δυναμικό. Ειδικότερα για την περίοδο της πανδημίας, ο κ. Πατούλης είπε ότι «η τοπική αυτοδιοίκηση πήρε πολλές πρωτοβουλίες, οργανώνοντας τα Δίκτυα, πληρώνοντας το προσωπικό, διοργανώνοντας δράσεις με εθελοντές ιατρούς, παρέχοντας μηχανήματα και οργανώνοντας αιμοδοσίες, καταφέρνοντας να συγκεντρώσει 40.000 φιάλες αίμα», αλλά, ενώ έχει τη δυνατότητα να δώσει τη λύση, δεν έχει ενσωματώσει το δυναμικό και τους πόρους, σχολίασε.
«Στην πλέον επίκαιρη στιγμή, το 16ο Συνέδριο του ΕΔΔΥΠΠΥ ήρθε να γίνει πεδίο ανταλλαγής εμπειρίας, να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο στην ανάπτυξη περισσότερων κοινωνικών δράσεων, ειδικά για την προστασία της δημόσιας υγείας στην περίοδο της πανδημίας», δήλωσε η αντιδήμαρχος Ηρακλείου Αττικής κ. Δέσποινα Αϊβατζίδου. «Το μόνο που με στεναχωρεί -πρόσθεσε- είναι ότι, λόγω ακριβώς των συνθηκών, δεν καταφέραμε να βρεθούμε από κοντά, να γνωρίσουμε στα μέλη του Δικτύου στο όμορφο και φιλόξενο Ηράκλειο. Εύχομαι σύντομα να μπορούμε να ανταλλάξουμε ξανά μια θερμή χειραψία, μια ζεστή αγκαλιά».
Στη συνεδρία «Σύνδεση Πολιτικών Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της τοπικής αυτοδιοίκησης με το κεντρικό κράτος στο πλαίσιο των πιο πρόσφατων μεταρρυθμίσεων», με συντονιστή τον δημοσιογράφο Αιμίλιο Νεγκή, σύντομη παρέμβαση έκανε η Υφυπουργός Υγείας Ζωή Ράπτη.
Ο καθηγητής και πρόεδρος Επιστημονικής Επιτροπής ΕΔΔΥΠΠΥ Γιάννης Τούντας, επισήμανε ότι «υπάρχει κενό στη χώρα μας στον τομέα της Δημόσιας Υγείας, ο οποίος είναι υποανάπτυκτος» και συμπλήρωσε πως το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε την Άνοιξη για τη Δημόσια Υγεία είναι ανεπαρκές. «Θα πρέπει να εφαρμοστεί μέσω μίας υπηρεσίας μία ισχυρή κεντρική διακυβέρνηση της Δημόσιας Υγείας, καθώς και να υπάρχει συμμετοχή σε τοπικό επίπεδο»,σχολίασε..
Συμπεράσματα
Η πρώτη ημέρα του Συνεδρίου ―που ήταν αφιερωμένο στην μνήμη της Ελένης Τοπαλούδη― κάλυψε τις μεγάλες πολιτικές κατευθύνσεις των Υγιών Πόλεων και στις δεσμεύσεις του Δικτύου μας έναντι του Π.Ο.Υ., οι οποίες παρουσιάσθηκαν και στη συνέχεια συζητήθηκαν από πολιτικά στελέχη των δήμων και των μελών του Επιστημονικού Συμβουλίου, ενώ παρουσιάστηκαν καλές πρακτικές από εκπροσώπους των ΟΤΑ σε καθένα από τα παρακάτω σημεία:
-οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης που έχουν υιοθετήσει οι Υγιείς Πόλεις Ευρώπης από το 2016,
-οι τρεις δράσεις με τις οποίες δεσμεύεται το Δίκτυο να αξιολογηθεί από τον Π.Ο.Υ.: η Υγιής Γήρανση, η Φυσική Άσκηση, και οι Δομές Πρόληψης και Προσυμπτωματικού Ελέγχου (ΚΕΠ Υγείας),
-οι 6 Πυλώνες Πολιτικής των Υγιών Πόλεων που συμφώνησαν οι Δήμαρχοι των Υγιών Πόλεων της Ευρώπης το 2018, και οι δεσμεύσεις του Δικτύου μας για την προώθηση συγκεκριμένων δράσεων στις πόλεις – μέλη,
-οι συγκεκριμένες δεσμεύσεις και δράσεις που αναλαμβάνει το Δίκτυο και οι Δήμοι – μέλη για τους ειδικούς στόχους του Π.Ο.Υ. μέχρι το 2024, δηλαδή: η προώθηση της υγείας και της ευημερίας για όλους και η μείωση των ανισοτήτων στην υγεία, ο ρόλος των Δικτύων σε εθνικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο και η στήριξη της εφαρμογής των στρατηγικών προτεραιοτήτων του Π.Ο.Υ.,
-οι πολιτικές του Δικτύου για τον πολιτισμό και τις τέχνες ως παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία καθώς και για την άσκηση και τον αθλητισμό.
Η δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου ήταν αφιερωμένη στη διαχείριση της κρίσης της πανδημίας από την Τοπική Αυτοδιοίκηση προσπαθώντας να αναδείξει το πώς οι πόλεις, οι κοινωνίες, που έχουν οργανωθεί με αρχές, αξίες και μεθόδους όπως των Υγιών Πόλεων, έχουν καταστεί ανθεκτικές και τελικά αντέχουν και μπορούν να αντιμετωπίσουν κάθε κρίση.
Η κ. Μαρία Αϊδίνη, Γενική Διευθύντρια ΕΔΔΥΠΠΥ παρουσίασε τον ετήσιο απολογισμό του Δικτύου και τις δράσεις που έγιναν για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ενώ στη συνεδρία που συντόνισε παρουσιάστηκαν και οι καλές πρακτικές των Δήμων. Εκπρόσωποι των δήμων παρουσίασαν επίσης τις εμπειρίες τους από τη διαχείριση της πανδημίας αλλά και μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την επόμενη φάση της πανδημίας.
Η σημασία των προγραμμάτων πρόληψης και προσυμπτωματικού ελέγχου αναδείχθηκε μέσα από μια σειρά συνεδριών σχετικά με εφαρμογές για τον προσυμπτωματικό έλεγχο διαφόρων νοσημάτων μέσω του λογισμικού των ΚΕΠ Υγείας, ενώ παρουσιάστηκε και το σχετικό Πρόγραμμα της Περιφέρειας και των Δήμων της Αττικής, ηλεκτρονικά εργαλεία και διαδικασίες που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό.
Στο πλαίσιο του Συνεδρίου πραγματοποιήθηκε Εκπαίδευση υπαλλήλων των Δήμων στο λογισμικό και στα προγράμματα πρόληψης των ΚΕΠ Υγείας από την κ. Μαριάνθη Χαντζηκωνσταντίνου, υπεύθυνη της Κεντρικής Δομής των ΚΕΠ Υγείας. Σκοπός του λογισμικού είναι η καταχώρηση και δημιουργία ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου ανά δημότη μέσω του οποίου είναι δυνατή η ενημέρωσή του, βάσει των πρωτοκόλλων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, για τα 11 νοσήματα που χρήζουν δια βίου έλεγχο και η αυτόματη αποστολή υπενθυμίσεων σε προκαθορισμένους χρόνους για επανεξέταση. Το λογισμικό δίνει επίσης τη δυνατότητα διαχείρισης αιτημάτων των δημοτών για τη βελτίωση των υπηρεσιών του δήμου.
Η συνεδρία με αντικείμενο την «Πρωτοβάθμια Πρόληψη μέσω της Αυτοδιοίκησης» την οποία συντόνισε ο Καθηγητής Πολιτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Κυριάκος Σουλιώτης, παρουσιάστηκε μία ευρεία δέσμη κρίσιμων θεμάτων δημόσιας υγείας καθώς και καλές πρακτικές, στις οποίες ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι σημαντικός. Από όλες τις ομιλίες προέκυψε, αδιαμφισβήτητα, ένα θετικό πρόσημο από την δραστηριοποίηση της αυτοδιοίκησης στα θέματα της δημόσιας υγείας και υποστηρίχθηκε η ενίσχυση του ρόλου της.
«Στον απόηχο του 16ου Συνεδρίου του ΕΔΔΥΠΠΥ στέλνουμε μήνυμα ότι οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Δήμοι και Περιφέρεια, και θέλουμε και μπορούμε να έχουμε ρόλο στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Ενώνουμε τις δυνάμεις μας, διεκδικούμε την απαιτούμενη στήριξη από την κεντρική διοίκηση, ούτως ώστε να τελειώσουμε σύντομα με αυτή την περιπέτεια, να πάρουμε τις ζωές μας πίσω και να συνεχίσουμε να σχεδιάζουμε ένα καλύτερο αύριο για τους πολίτες μας με προτεραιότητα την ποιότητας της ζωής και την Υγεία τους», δήλωσε ο Δήμαρχος Ηρακλείου Αττικής και Γενικός Γραμματέας του Δ.Σ. του ΕΔΔΥΠΠΥ, Νίκος Μπάμπαλος.
Στο διαδικτυακό 16ο Πανελλήνιο Συνέδριο Υγιών Πόλεων του Π.Ο.Υ. δόθηκε η δυνατότητα σε στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να παρουσιάσουν τις εργασίες τους και να τοποθετηθούν ή απλά να το παρακολουθήσουν, ενώ δεν θα είχαν τη δυνατότητα να μετακινηθούν.
Αναδείχθηκε ότι το Δίκτυο και τα μέλη του, μέσα από την υγειονομική κρίση έχουν καταφέρει να διατηρήσουν τα οφέλη της δικτύωσης, να διατηρήσουν και να αυξήσουν τις συνέργειες και συνεργασίες μεταξύ των μελών του, καθώς και με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη, και να μεταφέρουν τις οδηγίες του Π.Ο.Υ.
Επίσης, το Δίκτυο και τα μέλη του κατόρθωσαν να υποστηρίξουν και σε αυτή την κρίση τούς πολίτες και συνεχίζουν να σχεδιάζουν και να υλοποιούν δράσεις για το μέλλον, με άξονα τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αποδεικνύοντας ξανά και ξανά τη δύναμη και τις δυνατότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης, την αμεσότητα ανταπόκρισης, τη γνώση των τοπικών προβλημάτων, την κινητοποίηση και αξιοποίηση του τοπικού πληθυσμού και τελικά την υποστήριξη της κοινωνίας.
Οι πολιτικές, η μεθοδολογία και η επιστημονική γνώση που προέρχεται από τον Π.Ο.Υ. μαζί με τη σωστή υγιή διακυβέρνηση από τις δημοτικές αρχές, την συνεργασία, τη συνέργεια και την συμμετοχικότητα, αποδεικνύουν ότι είναι ένας συνδυασμός αποτελεσματικός για την προαγωγή της υγείας.