Στη δημοσιότητα δόθηκε το βράδυ του Σαββάτου από το υπουργείο Οικονομικών -και θα παραμείνει αναρτημένο για δημόσια διαβούλευση έως τη Δευτέρα στις 9 το πρωί στο opengov- το πρώτο (και πλέον "ανώδυνο") πακέτο μέτρων με τα 48 προαπαιτούμενα μέτρα, προκειμένου να ξεκινήσουν σε δύο εβδομάδες οι συζητήσεις με την Τρόικα στην Αθήνα για την αξιολόγηση του Νοεμβρίου.
Στα προαπαιτούμενα του μηνός Οκτωβρίου εντάχθηκαν ακόμα και μέτρα που δεν είχαν ως τώρα δει το φως της δημοσιότητας -και πέραν, βεβαίως, εκείνων που η κυβέρνηση διέψευδε πως θα έρθουν.
Μεταξύ πολλών άλλων, προβλέπονται:
– ανατροπές στον ΕΝΦΙΑ, που θα κληθούν να πληρώσουν έως τέλος του μηνός εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων,
– ποινές φυλάκισης (και μη εξαγοράσιμες ακόμη) για τις φορολογικές διαφορές μετά από έλεγχο της εφορίας
– φόρος και στα ανείσπρακτα ενοίκια
– αναδρομικές αυξήσεις φόρων για όσους εισπράττουν ενοίκια
– σαρωτικές αλλαγές στις συνταξιοδοτικές διατάξεις
Παρότι επισήμως το υπουργείο Οικονομικών καλεί τους πολίτες να υποβάλουν τις προτάσεις τους στο opengov, αναρτά ένα κείμενο 27 σελίδων που μόνον εξειδικευμένοι νομικοί μπορούν να διαβάσουν, ενώ επικαλείται και λόγους… ανωτέρας βίας (δηλαδή την ανάγκη να ψηφιστεί στα γρήγορα το πακέτο των συγκεκριμένων μέτρων) σαν λόγο που η διαβούλευση θα κρατήσει ουσιαστικά μόνο σήμερα και θα σταματήσει τη Δευτέρα το πρωί στις 9.
Τι προβλέπεται για τους ιδιοκτήτες ακινήτων
Ο ΕΝΦΙΑ όχι μόνο διατηρείται και θα εισπραχθεί χωρίς απαλλαγές που υποσχόταν η κυβέρνηση, αλλά θα πληρώσουν και εκείνοι οι πολύ μικροί ιδιοκτήτες που δεν πλήρωναν ως τώρα, επειδή τους έβγαινε ΕΝΦΙΑ κάτω από 10 ευρώ.
Εφέτος όμως, ούτε 1 ευρώ δεν θα αφήσει το υπουργείο Οικονομικών να πάει χαμένο, αφού και μόλις 1 ευρώ ΕΝΦΙΑ θα απαιτείται να πληρωθεί. Υπενθυμίζεται ότι παγίως η εφορία δεν αναζητούσε να εισπράξει μικροποσά από φόρους, αλλά και αυτό θα ανήκει πολύ σύντομα στο παρελθόν.
Ακόμα χειρότερα, με το νομοσχέδιο προβλέπεται ότι καταργείται αναδρομικά από 1.1.2015 (και άρα αυτό επηρεάζει τον ΕΝΦΙΑ που θα πληρώσουμε φέτος) η εξαίρεση από τον συμπληρωματικό φόρο ΕΝΦΙΑ, της αξίας (αν και «συλλεκτικής» μάλλον πια παρά εμπορικής) για τις εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού. Από το μέτρο αυτό θα πιαστούν στην παγίδα του νόμου χιλιάδες ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων.
Την ίδια στιγμή όμως, πηγές του υπουργείου Οικονομικών διευκρίνιζαν ότι δεν καταργείται η φοροαπαλλαγή των ιδιοκτητών διατηρητέων ακινήτων, όπως προκύπτει από την αρχική διατύπωση στο νομοσχέδιο, αλλά θα εξειδικευτεί καλύτερα στο τελικό νομοσχέδιο πως καταργείται η απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ τα ξενοδοχειακά κτίρια.
Αν δεν αλλάξει πάντως κάτι στη διατύπωση του νόμου, οι κάτοικοι παραδοσιακών οικισμών και νησιών της Ελλάδας κινδυνεύουν να δουν τις επόμενες μέρες ότι πρέπει να πληρώσουν αστρονομικά ποσά για συμπληρωματικό φόρο ΕΝΦΙΑ, επειδή αυτός θα επιβάλλεται πλέον και για τα σπίτια 100 ή 200 χρόνων που κληρονόμησαν, είτε έχουν διατηρηθεί ως μνημεία ή ακόμα και αν είναι ερείπια που δεν μπορούν να τα φτιάξουν -λόγω και των αυστηρών απαιτήσεων του νόμου για εργασίες μηχανικών, ειδικά υλικά κατασκευής κλπ!
Έτσι θα πληρώσουν επιπλέον φόρο και τα εκτός σχεδίου οικόπεδα, αλλά θα φορολογηθούν στο 5πλάσιο (με συντελεστή 5) και τα αγροτεμάχια μέσα στα οποια βρίσκονται τα -διατηρητέα ή μη- ακίνητα.
Ενοίκια
Το πλήγμα για όσους εισπράττουν ενοίκια είναι διπλό, αφού με άλλες διατάξεις προβλέπεται:
– αναδρομική αύξηση από 1.1.2015 θα κληθούν να πληρώσουν 15% (αντί 11%) όσοι εισέπραξαν ενοίκια έως 12.000 και 35% (αντί 33%) για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.
– κατάργηση της φοροαπαλλαγής για τα ανείσπρακτα ενοίκια. Από το γράμμα του νόμου προκύπτει ότι η εκχώρηση ανείσπρακτων μισθωμάτων στο δημόσιο, προκειμένου να μη φορολογηθούν, θα ισχύσει από το φορολογικό έτος 2015 και μετά, δηλαδή από τα φετινά εισοδήματα που θα δηλωθούν το 2016.
Χάνουν τις 100 δόσεις
Με άλλες διατάξεις:
– Το Δημόσιο θα μειώσει τον αριθμό των δόσεων που συμφώνησαν και πληρώνουν όσοι έχουν οικονομική ευχέρεια. Από το νόμο δεν προκύπτουν τα κριτήρια, αλλά θεωρείται σίγουρο ότι θα εξετάζονται το Ε9 και οι καταθέσεις στην τράπεζα. Στις περιπτώσεις αυτές, η εφορία θα ζητά να εξοφληθεί η οφειλή π.χ. σε 60 δόσεις αντί για 90-100 που είχαν συμφωνηθεί, αυξάνοντας ανάλογα και το ποσό των δόσεων. Αυτό μπορεί να γίνει από τώρα κιόλας, αλλά και οποτεδήποτε άλλοτε στη διάρκεια των ετών μέχρι να εξοφληθεί το χρέος.
– Χάνουν τις ρυθμίσεις χρεών όσοι αφήσουν απλήρωτες δόσεις ή άλλες οφειλές προς το Δημόσιο. Το σχετικό περιθώριο που συμφώνησαν όσοι μπήκαν στις τελευταίες ρυθμίσεις ήταν τρεις μήνες καθυστέρησης (90 μέρες), αλλά πλέον μειώνεται σε 30 μέρες.
Όλοι στο «φρέσκο»
Παράλληλα, αυστηροποιείται και το πλαίσιο για φοροδιαφυγή άνω των 150.000 ευρώ με άμεση κατάσχεση, όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Το ποινολόγιο της εφορίας αλλάζει άρδην και πλέον σε κάθε έλεγχο της εφορίας επικρέμαται η απειλή της φυλάκισης, ακόμα και για μια αμφισβητούμενη φορολογική διαφορά.
Συγκεριμένα, παρότι εξορθολογίζονται σχετικά τα διοικητικά πρόστιμα (μειώνονται σε 25% και 50% αντί 30%, 50% και 100% τα πρόστιμα ανακριβούς δήλωσης) την ίδια στιγμή προβλέπονται:
– πιο βαριά πρόστιμα για όσους δεν συνεργάζονται με τους ελεγκτές
– καταργείται το όριο του προστίμου στα 30.000 ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο για ανακριβή ή πλαστά στοιχεία.
– έγκλημα φοροδιαφυγής που τιμωρείται με φυλάκιση (από 1 έως και 3 χρόνια) θα αποτελούν πλέον και η παράλειψη δήλωσης εισοδημάτων ή ακινήτων που οδηγεί σε μείωση ή απαλλαγή πληρωμής του ΕΝΦΙΑ, αλλά ακόμα και όποιος πχ δεν έχει αποδώσει ΦΠΑ από 50.000 ευρώ το χρόνο. Με τη διαφορά όμως ότι ο ορισμός που δίνει ο νόμος στο «έγκλημα» είναι μάλλον ευρύς, εξομοιώνοντας σχεδόν τα πλαστά και εικονικά με την οποιαδήποτε φορολογική δαφορά προκύψει, καθιστώντας ανίσχυρο τον φορολογούμενο απέναντι στον έλεγχο, αφού ο οι ελεγκτές θα μπορούν να κρίνουν αν αυτός συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς τους φόρους «παραπλανώντας την Φορολογική Διοίκηση με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων».
Με άλλα λόγια, εκτός από φορολογικό έλεγχο, μπορεί να καλείται να περάσει και από… «τεστ αλήθειας» για τα στοιχεία που έχει καταχωρημένα στα βιβλία του.
Την ίδια ώρα, το νομοσχέδιο απαλλάσσει τα ακίνητα του ΤΑΙΠΕΔ από τέλη και εισφορές, στερεί για άλλους 8 μήνες (έως 30/8/2015 αντί 31.12.2014) τον Λογαριασμό Αλληλεγγύης Γενεών από τα έσοδα από τις κρατήσεις στις συντάξεις, ενώ βρίθει και άλλων ασφαλιστικώ διατάξεων και ανατροπών.