Εκδόθηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση για το πολυπόθητο κοινωνικό μέρισμα του 2018.
Τα βασικά κριτήρια επιλογής για το κοινωνικό μέρισμα 2018 είναι το εισόδημα, η οικογενειακή και περιουσιακή κατάσταση και οι καταθέσεις.
Ετήσιο εισόδημα μέχρι 9.000 ευρώ για νοικοκυριό με ένα ενήλικο μέλος, προσαυξανόμενο για κάθε νοικοκυριό με περισσότερα του ενός μέλη, κατά 4.500 ευρώ για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος και κατά 2.250 ευρώ για κάθε ανήλικο μέλος.
Για τη χορήγηση του κοινωνικού μερίσματος το ετήσιο εισόδημα δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 9.000 ευρώ για τα νοικοκυριά με ένα μέλος ή τα 13.500 ευρώ για τα νοικοκυριά με δύο ενήλικα μέλη ή τα 15.750 ευρώ για τα νοικοκυριά με δύο ενήλικα μέλη και ένα ανήλικο τέκνο ή τα 18.000 ευρώ για τα νοικοκυριά με δύο ενήλικα μέλη και δύο ανήλικα τέκνα ή με τρία ενήλικα μέλη ή τα 20.250 ευρώ για τα νοικοκυριά με δύο ενήλικα μέλη και τρία ανήλικα τέκνα ή τρία ενήλικα μέλη και ένα ανήλικο τέκνο.
Αναλυτικά:
Άρθρο 1 Ορισμοί
Ωφελούμενη μονάδα: το νοικοκυριό, απαρτιζόμενο από όλα τα εν ζωή κατά την υποβολή της αίτησης άτομα που διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη, συμπεριλαμβανομένων και των φιλοξενούμενων ατόμων, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017.
Στην ωφελούμενη μονάδα εντάσσονται υποχρεωτικά και τα ενήλικα τέκνα έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους. Τα άτομα που έχουν δηλώσει ότι φιλοξενούνται από φυσικά πρόσωπα στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017, δεν έχουν ίδιο δικαίωμα στην καταβολή κοινωνικού μερίσματος και προσμετρώνται υποχρεωτικά στη φιλοξενούσα μονάδα.Ίδιο δικαίωμα στην καταβολή κοινωνικού μερίσματος έχουν επίσης όσοι διαβιούν στον δρόμο ή σε ακατάλληλα καταλύματα.
Δικαιούχος: το ενήλικο άτομο που υποβάλλει αίτηση για λογαριασμό της ωφελούμενης μονάδας, η οποία έχει κριθεί και πληροί τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα. Κατ’ εξαίρεση στα νοικοκυριά, στα οποία όλα τα μέλη φιλοξενούνται από ανήλικο άτομο, δικαιούχος καθίσταται αυτόματα ο πρώτος ενήλικος φιλοξενούμενος.
Ανήλικα μέλη: τα μέλη της ωφελούμενης μονάδας έως 18 ετών.
Συνολικό εισόδημα ωφελούμενης μονάδας: το συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα από κάθε πηγή ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσηςπρο φόρων, μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση όλων των μελών της ωφελούμενης μονάδας, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017. Στο συνολικό εισόδημα της ωφελούμενης μονάδας συμπεριλαμβάνεται το σύνολο των επιδομάτων και των κάθε μορφής χρηματικών μεταβιβάσεων, καθώς και το σύνολο των εισοδημάτων που απαλλάσσονται από το φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο.
Ειδικά για όσους έχουν συμπληρώσει στις 30.11.2018 τουλάχιστον έξι (6) μήνες συνεχόμενης ανεργίας εντός του τρέχοντος έτους (2018), όπως αυτό προκύπτει από τα Μητρώα ανέργων του Οργανισμού Ασφάλισης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), του NAT και του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ δεν λαμβάνεται υπόψη τυχόν ατομικό εισόδημα του φορολογικού έτους 2017 από μισθωτή εργασία έως το ύψος των 9.1 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά το ποσό των 1.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μήνα ανεργίας πέραν των έξι (6) μηνών εντός του έτους 2018. Στον όρο μισθωτή εργασία περιλαμβάνονται επιπλέον και τα εισοδήματα της περ. στ’ της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4387/2016. β) Ο υπόχρεος ή συνυπόχρεος είναι ηλικίας εβδομήντα (70) ετών και άνω.
γ) Δεν υπάρχουν στην ωφελούμενη μονάδα εξαρτώμενα μέλη ούτε φιλοξενούμενοι.
δ) Έχει δηλωθεί κύρια κατοικία (πίνακας αριθμ. 5 στο έντυπο Ε1) και όχι φιλοξενία σε άλλο φυσικό πρόσωπο. ε) Είναι ενημερωμένο το πεδίο του Α.Φ.Μ. στη βάση του Α.Μ.Κ.Α. για τον υπόχρεο και συνυπόχρεο εφόσον υπάρχει.
2. Σε περίπτωση ωφελούμενης μονάδας που απαρτίζεται και από φιλοξενούμενα μέλη, η αίτηση υποβάλλεται αποκλειστικά από τον/την υπόχρεο ή τον/τη σύζυγο του υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος της φιλοξενούσας μονάδας, για το σύνολο των μελών της ωφελούμενης μονάδας. Κατά την επεξεργασία της αίτησης, θα ζητηθεί η συναίνεση των φιλοξενούμενων ατόμων μέσω των κωδικών τους TAXISnet για τη λήψη από την ΗΔΙΚΑ Α.Ε. των στοιχείων τους που τηρούνται στην Α.Α.Δ.Ε. Η συναίνεση όλων των φιλοξενούμενων ενηλίκων εντός της προθεσμίας υποβολής της αίτησης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωσή της. Επίσης, στα νοικοκυριά, στα οποία όλα τα μέλη φιλοξενούνται από ανήλικο, η αίτηση υποβάλλεται υποχρεωτικά από τον πρώτο ενήλικο φιλοξενούμενο.
3. Όλα τα δεδομένα των μελών της ωφελούμενης μονάδας που αφορούν σε στοιχεία ταυτοποίησης, στη σύνθεση του νοικοκυριού, σε φορολογικά, οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία, στοιχεία εγγραφής στον ΕΦΚΑ και στοιχεία ανεργίας, τα οποία είναι κατά περίπτωση αναγκαία και πρόσφορα για τον έλεγχο πλήρωσης των κριτηρίων του άρθρου 2 της παρούσας, προκύπτουν από διασυνδέσεις ή διασταυρώσεις ιδίως με τις βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ, του ΕΦΚΑ, της ΕΑΠ και του ΟΑΕΔ, προσυμπληρώνονται αυτόματα και συγκεντρώνονται από την Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε..
Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς λαμβάνουν τα απαιτούμενα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας των δεδομένων των υποκειμένων, σε όλες τις επεξεργασίες που είναι απαραίτητες για τη διαδικασία ελέγχου των κριτηρίων χορήγησης του κοινωνικού μερίσματος. Τα δεδομένα που συγκεντρώνει η Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε. θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για τις ανάγκες επεξεργασίας των αιτήσεων χορήγησης του κοινωνικού μερίσματος. Απαραίτητη είναι η συμπλήρωση αριθμού λογαριασμού ΙΒΑΝ. Ο αιτών φέρει την ευθύνη για τη συμπλήρωση αριθμού λογαριασμού, ο οποίος είναι έγκυρος και ενεργός και στον οποίο είναι υποχρεωτικά είτε αποκλειστικός δικαιούχος είτε συνδικαιούχος. Εάν ο ενδιαφερόμενος δεν είναι αποκλειστικά δικαιούχος ή συνδικαιούχος στον δηλωμένο αριθμό λογαριασμού, δεν κρίνεται δικαιούχος του κοινωνικού μερίσματος και δεν πραγματοποιείται η σχετική πληρωμή, ακόμα και αν πληρούνται τα κριτήρια χορήγησής του. Σε περίπτωση που κάποιος ΙΒΑΝ δεν είναι ενεργός, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η πίστωση του λογαριασμού, στον οποίο ο ενδιαφερόμενος είναι αποκλειστικά δικαιούχος ή συνδικαιούχος, θα πρέπει αυτός να μεταβεί στο οικείο πιστωτικό ίδρυμα και να διευθετήσει το εν λόγω ζήτημα μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων. Εάν ο ίδιος ΙΒΑΝ εμφανίζεται δηλωμένος τρεις ή περισσότερες φορές για διαφορετικούς αιτούντες, τότε η αίτηση ακυρώνεται αυτόματα.
4. Κατά την επεξεργασία της αίτησης, ο αιτών δύναται να αλλάξει τη σύνθεση της ωφελούμενης μονάδας, όπως αυτή προκύπτει από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017, με την προσθήκη τέκνου που έχει γεννηθεί μετά την 31.12.2017, εισάγοντας τον Α.Μ.Κ.Α. του.
5. Σε περίπτωση που προκύψει ασυμφωνία στοιχείων μεταξύ ΑΦΜ και ΑΜΚΑ, ο αιτών ή τα μέλη του νοικοκυριού (ανάλογα με το μέλος στου οποίου τα στοιχεία υπάρχει ασυμφωνία) θα πρέπει εντός της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων να αιτηθεί την αλλαγή στοιχείων του ΑΜΚΑ του στα ΚΕΠ. Στη συνέχεια, θα πρέπει να προχωρήσει στην ολοκλήρωση της διαδικασίας υποβολής της αίτησης.
6. Σε περίπτωση που προκύψει ασυμφωνία των στοιχείων ΑΜΚΑ, ΑΦΜ ή του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης, όπως αυτά προκύπτουν από το Μητρώο του ΕΦΚΑ, ο αιτών θα πρέπει εντός της προθεσμίας υποβολής αίτησης να επικαιροποιήσει τα στοιχεία του στον ΕΦΚΑ.
7. Μετά την οριστική υποβολή της αίτησης, ο αιτών ενημερώνεται αυτόματα για την έγκριση ή την απόρριψή της, καθώς και για το ύψος της παροχής.
8. Η αίτηση δύναται να ακυρωθεί από τον αιτούντα εντός της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων ανεξάρτητα του αν έχει υποβληθεί οριστικά ή όχικαι να υποβληθεί νέα.
9. Άτομα που έχουν δηλώσει στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017 ότι φιλοξενούνται από φυσικά πρόσωπα, δεν είναι χωριστά δικαιούχοι κοινωνικού μερίσματος.
Άρθρο 4
Χρόνος υποβολής αιτήσεων και πληρωμών
1. Για τη μηχανογραφική διαδικασία χορήγησης του κοινωνικού μερίσματος ορίζεται ως αρμόδιος φορέας η Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (εφεξής Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.).
2. Η καταβολή του κοινωνικού μερίσματος γίνεται εφάπαξ με πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, ο οποίος υποδεικνύεται στην κατά τα ανωτέρω υποβαλλόμενη αίτησή του. Η Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε. συντάσσει αναλυτική κατάσταση δικαιούχων, η οποία περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία των δικαιούχων, τον αριθμό τραπεζικού λογαριασμού σε μορφή ΙΒΑΝ, το πιστωτικό ίδρυμα στο οποίο τηρείται ο λογαριασμός και το ποσό κοινωνικού μερίσματος που αντιστοιχεί σε κάθε δικαιούχο. Η ηλεκτρονική μορφή της κατάστασης αυτής είναι επεξεργάσιμη από την εταιρία «Διατραπεζικά συστήματα Α.Ε.» (ΔΙΑΣ Α.Ε.) προς την οποία και διαβιβάζεται. Επίσης, διαβιβάζεται συγκεντρωτική κατάσταση δικαιούχων σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή που περιλαμβάνει το συνολικό ποσό κοινωνικού μερίσματος, ολογράφως και αριθμητικώς, ανά τράπεζα ή πιστωτικό ίδρυμα. Οι ανωτέρω καταστάσεις εγκρίνονται από τον αρμόδιο διατάκτη του Υπουργείου Οικονομικών.
3. Η ανωτέρω έντυπη συγκεντρωτική κατάσταση αποστέλλεται στη Διεύθυνση Λογιστικής Γενικής Κυβέρνησης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Γ.Λ.Κ.), η οποία εκδίδει, βάσει αυτής, ειδική εντολή προς την Τράπεζα της Ελλάδος για χρέωση του λογαριασμού του Δημοσίου 200 «Ελληνικό Δημόσιο Συγκέντρωση Εισπράξεων Πληρωμών» με πίστωση των τραπεζικών λογαριασμών των οικείων τραπεζών ή πιστωτικών ιδρυμάτων, μέσω των οποίων διενεργούνται οι πληρωμές των δικαιούχων. Η ανωτέρω εντολή κοινοποιείται στη Διεύθυνση Προϋπολογισμού και Δημοσιονομικών Αναφορών της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών και στη ΔΙΑΣ Α.Ε.
4. Για την πληρωμή του κοινωνικού μερίσματος, η ειδική εντολή πληρωμής της προηγούμενης παραγράφου επέχει θέση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης.
5. α. Η εμφάνιση των σχετικών πληρωμών στη δημόσια ληψοδοσία πραγματοποιείται με την έκδοση συμψηφιστικών χρηματικών ενταλμάτων από τη Διεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών.
β. Δικαιολογητικά για την έκδοση των σχετικών χρηματικών ενταλμάτων ορίζονται τα ακόλουθα:
i) Απόφαση του Υπουργού Οικονομικών για την έκδοση του συμψηφιστικού χρηματικού εντάλματος, που εκδίδεται με μέριμνα της Λογιστικής Γενικής Κυβέρνησης του Γ.Λ.Κ.
ii) Συγκεντρωτική κατάσταση της παραγράφου 3.
iii) Αντίγραφα της ειδικής εντολής προς την Τράπεζα της Ελλάδος και της αναγγελίας της Τράπεζας για τη χρέωση του λογαριασμού 200.
6. Η Διεύθυνση Λογιστικής Γενικής Κυβέρνησης, οι συμβαλλόμενες τράπεζες και τα λοιπά πιστωτικά ιδρύματα δεν θεωρούνται δημόσιοι υπόλογοι και ευθύνονται μόνο για τυχόν λάθη από δική τους υπαιτιότητα.
Άρθρο 5
Αχρεωστήτως καταβληθέντα Αναδρομικότητα και συμψηφισμός πληρωμών
1. Με την επιφύλαξη τυχόν προστίμων που προβλέπονται από άλλες διατάξεις, στα φυσικά πρόσωπα που δηλώνουν ψευδή στοιχεία στην αίτησή τους, επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία σε περίπτωση υποβολής ψευδούς δηλώσεως.
2. Τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά καταλογίζονται σε βάρος του ανοικείως λαβόντος, με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ή του νομίμως εξουσιοδοτημένου από αυτόν οργάνου και εισπράττονται κατά τις διατάξεις του ΚΕΔΕ.
3. Είναι δυνατή η για οποιονδήποτε λόγο οικειοθελής επιστροφή από τον λαβόντα του πιστωθέντος στον τραπεζικό του λογαριασμό ποσού κοινωνικού μερίσματος, με την κατάθεσή του στον λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος [No 200211 (GR71 0100 0230 0000 0000 0200 211)]. Ως αιτιολογία θα πρέπει να αναγράφεται «επιστροφή κοινωνικού μερίσματος».
4. Με τη διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου είναι επίσης δυνατή η επιστροφή ποσών που πιστώθηκαν κατά τη διαδικασία διανομής κοινωνικού μερίσματος έτους 2017.
Τα βήματα για τις αιτήσεις
Προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα που δημιουργήθηκαν την προηγούμενη χρονιά, προκαλώντας ταλαιπωρία στους πολίτες, ξεκαθαρίζεται ότι θα πρέπει να υπάρχει πλήρης αντιστοίχηση του ΑΜΚΑ με τον ΑΦΜ. Και αυτό, γιατί με την είσοδο του δικαιούχου στο σύστημα με τους προσωπικούς κωδικούς του taxis, θα ζητηθεί επιβεβαίωση του ΑΜΚΑ, αλλά και η εισαγωγή ενός e-mail και του αριθμού ενός κινητού τηλεφώνου που θα χρησιμοποιηθούν για αποστολή ειδοποιήσεων.
Αφού ο δικαιούχους συναινέσει στην επεξεργασία προσωπικών και λοιπών στοιχείων, θα εμφανιστεί μια φόρμα που αναφέρει τα προσωπικά, οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία, ένδειξη για το αν πληρούται το κριτήριο της μόνιμης κατοικίας στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία και τέλος, μια λίστα με τα μέλη του νοικοκυριού. Αν σε οποιοδήποτε από τα προσωπικά στοιχεία εμφανίζονται λάθη, οι δικαιούχοι θα πρέπει να τα διορθώσουν σε ένα ΚΕΠ, χρησιμοποιώντας κάθε πρόσφορο έγγραφο που πιστοποιεί την ανάγκη για αλλαγή.
Εφόσον όλα τα πεδία είναι σωστά, θα πρέπει να συμπληρωθεί ο αριθμός λογαριασμού IBAN στον οποίο είναι δικαιούχος ή συνδικαιούχος, ώστε να πιστωθεί το μέρισμα.
Είναι χρήσιμο να δηλώσει ο δικαιούχος κάποιον δηλωμένο ακατάσχετο λογαριασμό, ή έστω λογαριασμό μισθοδοσίας, ή είσπραξης σύνταξης, επιδομάτων κ.λπ.
Σε περίπτωση που το νοικοκυριό περιλαμβάνει και ενήλικα φιλοξενούμενα μέλη, απαιτείται η συγκατάθεση των φιλοξενούμενων ατόμων, μέσω των κωδικών τους στο Taxisnet, για την προσπέλαση των στοιχείων τους από την ΓΓΠΣ.
Στο σημείο αυτό, από το υπουργείο Εργασίας επισημαίνουν πως φέτος δεν θα δημιουργηθούν προβλήματα με τους φιλοξενούμενους, καθώς ήδη από τις φορολογικές δηλώσεις έχει ξεκαθαρίσει ποιοι φιλοξενούν ποιους. Επίσης, σημειώνουν ότι αν ο δικαιούχος έχει αποκτήσει τέκνο μετά τις 31/12/2017 (εντός του 2018) θα μπορεί να το δηλώσει εισάγοντας τον ΑΜΚΑ του.
Εφόσον η διαδικασία έχει ακολουθηθεί σωστά και πληρούνται σωρευτικά τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, θα εμφανιστεί η σχετική ένδειξη αλλά και το ποσό που δικαιούται ο ωφελούμενος. Διαφορετικά, εμφανίζονται αναλυτικά οι λόγοι για τους οποίους δεν δικαιούται κάποιος το μέρισμα.