Τη στρατηγική που προτίθεται να ακολουθήσει αναφορικά με την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους παρουσιάζει ο (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) ESM σε αναλυτικό σημείωμα που εξέδωσε με το οποίο εξηγεί τη στρατηγική του μετά το Eurogroup της προηγούμενης Τρίτης.
Όπως σημειώνει ή Ελλάδα με την ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων θα λάβει τη δόση των 7,5 δισ. ευρώ για πληρωμές χρέους και εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών. Θα πρέπει να προηγηθεί η έγκριση της εκταμίευσης από κάποια κράτη μέλη, η έγκριση από το συμβούλιο του ESM του συμπληρωμένου MoU που θα αντανακλά τη συμφωνία (Staff Level Agreement). Μετά το συμβούλιο του ESM θα πάρει και επίσημα την απόφαση για την εκταμίευση.
Όπως τονίζει ο ESM στο σημείωμά του με το τέλος της πρώτης αξιολόγησης, ο ESM δρομολογεί τις κινήσεις που θα γίνουν βραχυπρόθεσμα (από τώρα έως το τέλος του 2018)
Ειδικότερα, όπως αναφέρει το Euro2Day που δημοσιεύει τη σχετική ανακοίνωση, ο ESM:
* Θα ομαλοποιήσει το προφίλ εξόφλησης των δανείων που πήρε η χώρα από τον προκάτοχό του (EFSF). Ορισμένες από τις λήξεις αυτών των δανείων μπορούν να επεκταθούν ως το μάξιμουμ της μέσης ωρίμανσης των 32,5 ετών.
* Θα χρησιμοποιήσει την διαφοροποιημένη στρατηγική δανεισμού για να μειωθεί το επιτοκιακό ρίσκο. Όπως αναφέρει η διαφοροποιημένη στρατηγική του Ταμείου η οποία συνίσταται στο να εκδίδει τίτλους σε όλο το φάσμα των λήξεων δεν θα αλλάξει. Εργάζεται σε διάφορες μεθόδους να βελτιστοποιήσει τη δομή του υπάρχοντος χρέους σύμφωνα με τα διαφορετικά προφιλ δανεισμού της χώρας που λαμβάνει στήριξη. Αυτό έχει ως στόχο να μειωθεί ο κίνδυνος επιτοκίου της χώρας χωρίς να αυξηθεί το κόστος.
* Μεταθέτει την αύξηση του περιθωρίου του επιτοκίου για τα δάνεια που αφορούσαν την επαναγορά χρέους που έγινε το 2012 με χρηματοδότηση του EFSF. Αυτή θα γίνει το 2017.
* Το περιθώριο στο συγκεκριμένο δάνειο είχε τοποθετηθεί στο αυξημένο επίπεδο των 200 μονάδων βάσης προκειμένου να ενθαρρύνει την Ελλάδα να ενδυναμώσει τις διαδικασίες ιδιωτικοποιήσεων κατά τη διάρκεια του προγράμματος του EFSF. Καθώς ένας νέος μηχανισμός για τις ιδιωτικοποιήσεις έχει συμφωνηθεί, υπό το νέο πρόγραμμα, το EFSF δίνει το δικαίωμα να παραληφθεί αυτή η αύξηση.
Μεσοπρόθεσμα μέτρα
Όσον αφορά την αντιμετώπιση του ελληνικού χρέους σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, ο ESM προτείνει τις εξής κινήσεις:
* Εκμετάλλευση αχρησιμοποίητων πόρων από το πρόγραμμα του ESM για την μερική πρόωρη αποπληρωμή επίσημων δανείων
* Από τα 25 δισ. ευρώ των πόρων που είχαν προβλεφθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μόνο τα 5,4 δισ. ευρώ χρησιμοποιήθηκαν. Τα εναπομείναντα 19,6 δισ. ευρώ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για πρόωρες αποπληρωμές δανείων (των διμερών δανείων από χώρες της ευρωζώνης ή δανείων από το ΔΝΤ).
* Η Ελλάδα θα επωφελούνταν από μια τέτοια επαναγορά, καθώς τα δάνεια του ESM είναι πολύ πιο φθηνά από τα δάνεια του ΔΝΤ και έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ωρίμανσης.
* Επιστροφή των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που αγοράστηκαν στο πλαίσιο των προγραμμάτων SMP και ANF. Αυτήν την στιγμή ο ESM διαθέτει σε ξεχωριστό λογαριασμό περίπου 1,8 δισ. ευρώ κερδών από ελληνικά ομόλογα που αγοράστηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος SMP το 2014. Το ποσό αυτό και τα εναπομείναντα κέρδη από τα προγράμματα SMP και ANFA από το 2017 και έπειτα θα μείνουν στον ESM ως μαξιλάρι για την μείωση των μελλοντικών ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών για την Ελλάδα. Οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης (εξαιρουμένης της Τράπεζας της Ελλάδας) θα συγκεντρώσουν περίπου 3,5 δισ. ευρώ σε κέρδη από την κατοχή ελληνικών ομολόγων από το 2017 ως το 2026.
*Πιο βιώσιμη αναδιάταξη των δανείων του EFSF. Αν χρειαστεί, θα εξεταστούν περαιτέρω μέτρα αναδιάταξης του χρέους, μεταξύ των οποίων και επιμήκυνση των ωριμάνσεων, αναδιάταξη του σχεδίου αποπληρωμής, επιβολή πλαφόν και αναστολή στις πληρωμές τόκων
*Κατάργηση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου που σχετίζεται με την επαναγορά από το 2018.
Μακροπρόθεσμα μέτρα
*Προληπτικός μηχανισμός για το χρέος. Ο μηχανισμός αυτός θα ενεργοποιηθεί, αν χρειαστεί, μετά το τέλος του προγράμματος ESM τον Αύγουστο του 2018, για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους μακροπρόθεσμα σε περίπτωση που εκπληρωθεί ένα πιο δυσμενές σενάριο. Ο μηχανισμός αυτός θα μπορούσε να περιλαμβάνει μέτρα όπως περαιτέρω αναδιάταξη του EFSF και επιβολή πλαφόν και αναβολή στις πληρωμές τόκων.
O ESM περιγράφει, τέλος, τη συμφωνία σε ότι αφορά το σκέλος της συμμετοχής του ΔΝΤ και σημειώνει πως είναι μακράν ο μεγαλύτερος πιστωτής της Ελλάδας. Το ταμείο έχει από κοινού με τον EFSF διαθέσει 141,8 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 130,9 δισ. παραμένουν ανεξόφλητα.
«Κόφτης» του 15%
Το Eurogroup αξιολογεί την βιωσιμότητα του χρέους χρησιμοποιώντας ως μέτρηση τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες, δηλαδή του αθροίσματος του συνολικού δημοσιονομικού ελλείμματος και των πληρωμών για το κεφάλαιο του χρέους ως προς το ΑΕΠ.
Με τα παραπάνω μέτρα ελάφρυνσης, οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας αναμένεται να παραμείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μετά την λήξη του προγράμματος σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και κάτω από 20% μακροπρόθεσμα. Αυτό θα οδηγήσει τον πολύ υψηλό λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ χαμηλότερα και θα διασφαλίσει την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του, επισημαίνει ο ESM.