Οι χαμηλότερες προοπτικές ανάπτυξης και η κρατική παρέμβαση για την άμβλυνση της ενεργειακής κρίσης συνεπάγονται μέτρια μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού της Ελλάδας ( BB/Positive ) για το 2022 από ό,τι προβλεπόταν, σύμφωνα με την Fitch Ratings. Ωστόσο, ο οίκος εξακολουθεί να αναμένει μείωση του δημόσιου χρέους τα επόμενα δύο χρόνια.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις:
Το ελληνικό πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 8,3% το 2021, ενώ αναμένεται η ανάκαμψη μετά την πανδημία να συνεχιστεί φέτος, υποστηριζόμενη από την περαιτέρω ανάκαμψη στον τουρισμό και την επιτάχυνση της ανάπτυξης κεφαλαίων του NextGenerationEU.
Ωστόσο, ο οίκος μείωσε την πρόβλεψή του για ανάπτυξη το 2022 στο 3,5% από 4,1% και στο 3,2% το 2023 λόγω των υψηλότερων τιμών, της χαμηλότερης εμπιστοσύνης και της ασθενέστερης ανάπτυξης των βασικών εμπορικών εταίρων της Ελλάδας μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν απότομη πτώση της εμπιστοσύνης των επιχειρήσεων και των καταναλωτών τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Ο πληθωρισμός στις τιμές καταναλωτ έχει αυξηθεί απότομα, κυρίως λόγω των υψηλότερων τιμών της ενέργειας, αλλά και των βασικών επιπτώσεων από τον αποπληθωρισμό την άνοιξη του 2021.
Επιπλέον, η Ρωσία προμηθεύει περίπου το 40% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ελλάδας που καλύπτει το 11% της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας.
Η ΕΚΤ υπολογίζει ότι η ελληνική ακαθάριστη προστιθέμενη αξία θα μπορούσε να μειωθεί κατά 0,8% εάν η προσφορά φυσικού αερίου μειωνόταν κατά 10%,.
Στο πρόσφατο δυσμενές σενάριο της Τράπεζας της Ελλάδος, το οποίο περιλαμβάνει παρατεταμένες διακοπές του ενεργειακού εφοδιασμού και της εφοδιαστικής αλυσίδας, η αύξηση του ΑΕΠ το 2022 θα ήταν 2 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από το βασικό σενάριο που ίσχυε πριν την ρωσική εισβολή και 1 ποσοστιαία μονάδα από το βασικό σενάριο όπως διαμορφώθηκε μετά το ξέσπασμα του πολέμου (3,8%), ενώ ο μέσος πληθωρισμός θα διαμορφωνόταν στο 7%.
Έλλειμμα
Τα δημόσια οικονομικά το 2021 βελτιώθηκαν περισσότερο από ό,τι υπολόγιζε ο Fitch. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε στο 7,4% του ΑΕΠ (2020: 10,2%), χαμηλότερο από την εκτίμησή του οίκου για 9,6%.
«Αναμένουμε βραδύτερη μείωση του ελλείμματος το 2022–2023 από ό,τι προβλεπόταν προηγουμένως, λόγω του πιο υποτονικού μακροοικονομικού περιβάλλοντος και των κυβερνητικών μέτρων για την άμβλυνση των επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας» αναφέρει ο Fitch που εκτιμά ότι το δημόσιο έλλειμμα θα μειωθεί στο 4,8% φέτος και στο 3,1% το 2023.
«Η πρόβλεψή μας για το 2023 προϋποθέτει ότι κάποια δημοσιονομική στήριξη που σχετίζεται με την ενέργεια θα παραμείνει και μετά το τρέχον έτος» επισημαίνει.
Το χρέος
Για το δημόσιο χρέος ο Fitch επισημαίνει:
«Το δημόσιο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ μειώθηκε στο 193,3% στο τέλος του 2021, ελαφρώς κάτω από την εκτίμησή μας για 195,0%. Οι δημοσιονομικές μας προβλέψεις υποδηλώνουν ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί σε περίπου 182% έως το 2023, παρά τη βραδύτερη μείωση του ελλείμματος, με την ακόμα ισχυρή δυναμική της ανάπτυξης να συνεπάγεται θετική διαφορά ανάπτυξης-επιτοκίου».
«Το δημόσιο χρέος θα παραμείνει αυξημένο για μεγάλο χρονικό διάστημα – η πρόβλεψή μας για το 2023 είναι περίπου 3,3 φορές η διάμεση τιμή της κατηγορίας «ΒΒ» – αλλά οι ελαφρυντικοί παράγοντες θα υποστηρίξουν την βιωσιμότητά του».
«Εάν οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονταν περαιτέρω στο 4% (από 3,6% σήμερα), εκτιμούμε ότι ο δείκτης εσόδων από τόκους το 2023 θα ήταν 5,9%, έναντι της προβλεπόμενης διάμεσης τιμής «BB» 9,0%. Η ευνοϊκή κατάσταση των περισσότερων ελληνικών χρέους σημαίνει ότι τα χρονοδιαγράμματα απόσβεσης είναι διαχειρίσιμα, βοηθούμενο επίσης από την αποπληρωμή των εκκρεμών δανείων του ΔΝΤ τον Απρίλιο, δύο χρόνια νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα.
Για τα ταμειακά αποθέματα ο Fitch εκτιμά ότι φέτος θα μειωθεί κατά περίπου 1,8% του ΑΕΠ
Προς αναβάθμιση
«Η ανακοίνωση της ΕΚΤ τον Δεκέμβριο ότι οι επανεπενδύσεις του PEPP μπορούν να προσαρμοστούν σε περιόδους πίεσης της αγοράς υποστηρίζει τη βιωσιμότητα του χρέους. Η ΕΚΤ έχει επισημάνει ότι κατά την περίοδο επανεπένδυσης, τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου θα είναι αποδεκτά ως ενέχυρα για την χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών.
Η εμπιστοσύνη σε μια σταθερή καθοδική πορεία για την αναλογία δημόσιου χρέους/ΑΕΠ και η συνεχής βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων των συστημικών τραπεζών θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναβάθμιση της αξιολόγησης της Ελλάδας», αναφέρει τέλος η ανάλυση της Fitch.