Πλαφόν στην χρήση μετρητών στις συναλλαγές φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων θέτει το υπουργείο Οικονομικών, με νομοσχέδιο που θα κατατεθεί σύντομα στην Βουλή.
Σύμφωνα με πληροφορίες το μέτρο, το οποίο θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιουλίου, θα προβλέπει ότι οι συναλλαγές μεταξύ των επιχειρήσεων θα γίνονται με ηλεκτρονικό τρόπο για ποσά άνω των 50 ευρώ, ενώ οι καταναλωτές θα πληρώνουν υποχρεωτικά με κάρτα για ποσά άνω των 500 ευρώ (από 1.500 ευρώ που είναι σήμερα).
Σύμφωνα με την εφημερίδα, από το 2017, για το χτίσιμο του αφορολόγητου ορίου η Εφορία θα δέχεται μόνο αποδείξεις από ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Μόνο για το 2016 θα γίνονται δεκτές και αποδείξεις από συναλλαγές με μετρητά. Το απαιτούμενο πόσο αποδείξεων θα είναι ανάλογο του εισοδήματος.
Το νομοσχέδιο κρύβει μεγάλες ανατροπές και το νέο καθεστώς σχεδιάζεται να ισχύσει στο β΄εξάμηνο του 2016, ξεκινώντας από την 1η Ιουλίου. Εν τω μεταξύ, από 1.1.2017 η εφορία δεν θα αναγνωρίζει ουσιαστικά καμία δαπάνη, αν δεν έχει γίνει με πληρωμή μέσω τραπέζης ή κάρτας.
Τι αλλάζει στο αφορολόγητο
Ουσιαστικά όμως, όλοι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δαπανούν τουλάχιστον το 10% του εισοδήματός τους μέσω καρτών. Για να κατοχυρώσει το αφορολόγητο των 8.636 ευρώ, για παράδειγμα, θα απαιτείται να έχουν κάνει κάποιος δαπάνες 864 ευρώ με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, προκειμένου να μπορεί το δημόσιο να ελέγξει τη φοροδιαφυγή. Ειδικά για φέτος όμως, επειδή οι αλλαγές θα ισχύσουν στα μέσα της χρονιάς, θα γίνονται δεκτές και οι αποδείξεις για δαπάνες που έγιναν στο α΄εξάμηνο με μετρητά, εφόσον -σύμφωνα με πληροφορίες- αντιστοιχούν στο 50% το πολύ των δηλωθέντων δαπανών.
Από 1ης Ιανουαρίου του 2017 πάντως, σχεδόν τα πάντα θα πληρώνονται μέσω τραπέζης. Για τους ιδιώτες θα επιτρέπονται πληρωμές με μετρητά έως του ποσού των 500 ευρώ, αλλά για τις μεταξύ επαγγελματιών και επιχειρήσεων συναλλαγές, το όριο σχεδιάζεται να τεθεί στα 50 ή 70 ευρώ μόλις.
Αλλαγές και στις αποδείξεις
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νομοσχέδιο που είναι στην τελική φάση νομοθέτησης θα προβλέπει ότι:
- Από την 1η Ιανουαρίου 2017, όλες οι δαπάνες που δηλώνουν οι φορολογούμενοι για να εξασφαλίσουν το αφορολόγητο όριο ή να έχουν έκπτωση φόρου (π.χ. ιατρικά έξοδα) θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί με κάρτες ή τραπεζική συναλλαγή. Για το 2016 θα ισχύσει το υβριδικό μοντέλο 50% τουλάχιστον για δαπάνες με κάρτες ή μέσω τραπέζης και έως 50% το πολύ για δαπάνες με μετρητά.
- Το ύψος των αποδείξεων που απαιτείται για να κατοχυρώσει κάποιος το αφορολόγητο θα εξαρτάται από το δηλωθέν εισόδημα. Για άγαμους που θα έχουν μικρότερο εισόδημα από 8636 ευρώ, θα απαιτείται το 10%. Για όσους έχουν εισόδημα που ξεπερνά το αφορολόγητο όριο (πχ πολύτεκνοι με εισόδημα άνω των 9100 ευρώ) θα απαιτείται το 15% και το ποσοστό θα αυξάνεται όσο ανεβαίνει το εισόδημα. Όποιος δεν συγκεντρώσει το αναγκαίο ποσοστό, θα φορολογείται έστω και αν έχει πολύ χαμηλό εισόδημα (πχ αν κάποιος συγκεντρώσει 450 ευρώ αντί 500 που θα απαιτούνται για εισόδημα 5.000 ευρώ θα πληρώνει ένα «πρόστιμο» της τάξεως των 10 ευρώ).
- Στις δαπάνες θα προσμετρώνται όλες οι αποδείξεις, εκτός από τις πληρωμές σε ΔΕΚΟ. Δαπάνες για γιατρούς, φάρμακα, ενοίκια θα γίνονται υποχρεωτικά με τραπεζική κατάθεση ή μέσω χρεωστικής και πιστωτικής κάρτας.
Για τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται με «πλαστικό χρήμα» οι φορολογούμενοι δεν χρειάζεται να κρατούν τις αποδείξεις στο σπίτι τους. Οι τράπεζες θα αποστέλλουν στη γενική γραμματεία δημοσίων εσόδων το σύνολο των δαπανών που πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών που είναι στο όνομά τους.
Στις σκέψεις του υπουργείου Οικονομικών είναι να δοθούν και πρόσθετα κίνητρα, με τη μορφή κληρώσεων δώρων, μετρητών, εκπτώσεων φόρου ή ακόμη και ακινήτων του Δημοσίου. Ακόμα και αν δεν εφαρμοστεί άμεσα για τα φετινά εισοδήματα που θα δηλωθούν το 2017, αναμένεται να νομοθετηθεί η σχετική δυνατότητα.
Τέλος, από την 1η Ιουλίου, όλες οι συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων που υπερβαίνουν τα 50 ευρώ θα γίνονται μέσω τραπεζικού συστήματος (κάρτες, e-banking, τραπεζική συναλλαγή), ενώ όλοι οι επιτηδευματίες που κάνουν από φέτος έναρξη εργασιών, θα πρέπει υποχρεωτικά να έχουν τα μηχανάκια POS.