Oλοι γνωρίζουμε τη λίμνη των Ιωαννίνων, ξέρατε όμως ότι το νησί που βρίσκεται μέσα στη λίμνη είναι το μοναδικό κατοικημένο νησί σε λίμνη στην Ευρώπη;
Το νησί των Ιωαννίνων είναι ένα πανέμορφο καταπράσινο νησάκι που βρίσκεται μέσα στη λίμνη Παμβώτιδα. Στο νησάκι κατοικούν περίπου 100 οικογένειες. Έχει μήκος 1000 μέτρα, πλάτος 480 μέτρα, και βρίσκεται 59 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της λίμνης. Μπορεί κανείς να το επισκεφθεί καθημερινά καθώς εκτελούνται δρομολόγια με καραβάκια κάθε μισή ώρα μέχρι και τα μεσάνυχτα.
Αρρηκτα συνδεδεμένο με τη λίμνη Παμβώτιδα και τα Γιάννενα, έμεινε ένα νησί δίχως όνομα – το μικροσκοπικό «Νησί της Λίμνης» ή «Νησάκι των Ιωαννίνων». Ενας πευκόφυτος βράχος, που η έκτασή του δεν ξεπερνά τα 200 στρέμματα, με έναν παραδοσιακό ηπειρώτικο οικισμό, καμωμένο από πέτρα. Στη λιλιπούτεια ενδοχώρα και στις ακτές του, χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο σχεδόν, επτά βυζαντινά και μεταβυζαντινά μοναστήρια σχηματίζουν μια μοναστική πολιτεία αιώνων, που είναι και η τρίτη μεγαλύτερη στην Ελλάδα, μετά το Αγιον Ορος και τα Μετέωρα.
Το νησί είναι συνδεδεμένο με τη ζωή και το θάνατο του Αλή Πασά. Ο οικισμός του νησιού είναι και επίσημα ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός καθώς είναι χτισμένος ακολουθώντας την παραδοσιακή ηπειρώτικη αρχιτεκτονική με τις χαρακτηριστικές στέγες από σχιστόλιθο. Δύο ώρες περιήγησης είναι αρκετές για να τον ανακαλύψετε, να δείτε τα παραδοσιακά σπίτια των κατοίκων με τους όμορφους κήπους, τα στενά πλακόστρωτα σοκάκια και τα καταστήματα με εκθέματα της γιαννιώτικης παραδοσιακής τέχνης.
Η Κυρα-Φροσύνη όπως έγινε γνωστή η Ευφροσύνη Βασιλείου (1773 – 11 Ιανουαρίου 1801) συνδέθηκε με την ιστορία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων και το τραγικό τέλος της στις 11 Ιανουαρίου του 1801 τραγουδήθηκε σε δημοτικά τραγούδια αλλά έγινε και όπερα, μυθιστόρημα και ταινία. Υπήρξε μητέρα δύο παιδιών και σύζυγος του εμπόρου και προκρίτου των Ιωαννίνων Δημητρίου Βασιλείου -επίσης ανιψιά του μητροπολίτη Λάρισας και μετέπειτα Ιωαννίνων Γαβριήλ Γκάγκα. Ο Αλή Πασάς αποφάσισε να την εκτελέσει μαζί με άλλες 17 συντοπίτισσές της δια πνιγμού στη λίμνη των Ιωαννίνων, με την επίσημη αιτιολογία ότι ζούσαν ανήθικα, κάτι για το οποίο έχουν εκφραστεί αμφιβολίες και η Ευφροσύνη Βασιλείου έφτασε να θεωρείται έως και θύμα πολιτικών διώξεων. Τα πραγματικά περιστατικά σε γενικές γραμμές έχουν χαθεί ή παραμορφωθεί από συναισθηματικούς, οικονομικούς, ακόμα και εθνικούς παράγοντες τόσο της εποχής εκείνης, όσο και των επόμενων δεκαετιών που μεταμόρφωσαν την Ελλάδα και τον τρόπο που η κοινωνία της αντιμετώπιζε παρόμοια γεγονότα.
Το Νησί έχει σημαντικά θρησκευτικά μνημεία, λιθόστρωτα σοκάκια, όμορφα ασβεστωμένα σπίτια με λουλούδια στις αυλές τους, ταβέρνες και καταστήματα με είδη λαϊκής τέχνης.
Το Νησί των Ιωαννίνων φημίζεται για την εκλεκτή κουζίνα του. Τηγανητά βατράχια, χέλια, πέστροφες και κυπρίνοι προσελκύουν όσους λαχταρούν ξεχωριστές γεύσεις και γαστριμαργικές απολαύσεις.
