Στις μεγάλες δοκιμασίες, στους κινδύνους, στις αποφάσεις και δράσεις που κρίνουν τη διαφορά μεταξύ της ζωής και του θανάτου ένας, μόνος, λίγα πράγματα μπορεί να κάνει. Πολλοί μαζί, συνεργαζόμενοι, αθροίζοντας δυνάμεις και γνώσεις, μπορούν να καταφέρουν σχεδόν τα πάντα. Αυτό είναι ένα από τα συμπεράσματα στο οποίο μας υποχρέωσε να καταλήξουμε η πανδημία του COVID-19. Η παγκόσμια κοινότητα συγκλονίστηκε από την επέλαση του κορωνοϊού, δεν υπήρξε χώρα που να μείνει ανεπηρέαστη και όλες οι προσπάθειες επιστημόνων, ειδικών, κυβερνήσεων και οργανισμών κατέληξαν σε φάρμακα και εμβόλια, τα οποία μπορούν να γλιτώσουν την ανθρωπότητα από τα χειρότερα.
Της Ζωής Ράπτη
Υφυπουργός Υγείας, Βουλευτής Β1 Βορείου Τομέα Αθηνών
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση δοκιμαστήκαμε σκληρά αλλά μπορέσαμε να κατορθώσουμε πολλά κι αν συντονιστούμε καλύτερα, οι δυνατότητές μας μπορούν να αυξηθούν εκθετικά! Αυτός είναι και ο κύριος λόγος για τον οποίο η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντέρ Λάϊεν, κάλεσε για τη δημιουργία μιας πραγματικής Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, στη διάρκεια της ομιλίας της για την κατάσταση στην Ευρώπη, στο State of the Union, τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Το πρώτο ουσιαστικό βήμα έγινε στις 11 Νοεμβρίου, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε τρεις συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της συνεργασίας, αλλά και το καλύτερο συντονισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να διασφαλίσει καλύτερη ετοιμότητα και ανταπόκριση σε διασυνοριακές απειλές για την υγεία, όπως αυτή του COVID-19.
Στόχος των προτάσεων είναι να ενισχύσουν την άμυνα της Ευρώπης, έτσι ώστε να μπορούμε να δρούμε πιο άμεσα και προληπτικά σε ότι αφορά τον εντοπισμό επικείμενων κινδύνων στον τομέα της δημόσιας υγείας και να μπορούμε ταυτόχρονα να ανταποκρινόμαστε έγκαιρα και αποτελεσματικά σε μελλοντική επικίνδυνη καμπή.
Οι προτάσεις αυτές προνοούν παράλληλα για ένα ισχυρότερο νομικό πλαίσιο, για μια πιο ολοκληρωμένη δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πιέζοντας ταυτόχρονα την ήδη υφιστάμενη νομοθεσία.
Με τις προτάσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας η ΕΕ επιθυμεί να ενισχύσει το σχεδιασμό ετοιμότητας, την αναφορά και τον έλεγχο σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ότι αφορά, τόσο τις μολυσματικές ασθένειες, όσο και άλλων απειλών για την υγεία.
Το πακέτο που έχει ήδη παρουσιαστεί προτείνει επίσης την ενδυνάμωση των όρων εντολής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης Ελέγχου Νόσων και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων. Είναι οι δύο βασικοί οργανισμοί της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ECDC και το EMA.
Με νέα εντολή το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων θα αναλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη διεξαγωγή επιδημιολογικής παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο, τη βελτίωση της ανάλυσης και μοντελοποίησης δεδομένων, την παροχή μη δεσμευτικών προτάσεων και επιλογών για τη διαχείριση κινδύνου και την κινητοποίηση και ανάπτυξη ομάδων παροχής βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να στηρίξουν την τοπική αντίδραση των κρατών μελών.
Αυτά που επιθυμεί η ΕΕ να καθιερώσει είναι η μόνιμη ύπαρξη εξειδικευμένων ομάδων, επιδημιολόγων ή άλλων που – όταν υπάρχει μία κρίση τοπική σε ένα κράτος μέλος – να μπορούν άμεσα να ανταποκριθούν και η ανάπτυξη ενός δικτύου εργαστηρίων αναφοράς για τη δημόσια υγεία της ΕΕ, έτσι ώστε να ευθυγραμμιστούν οι διαγνώσεις και οι έλεγχοι και να δημιουργηθεί ένα σύστημα παρακολούθησης Επαφών.
Ομοίως, οι νέοι όροι εντολής για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων θα προτείνουν μια πιο συντονισμένη αντίδραση σε κρίσεις υγείας.
Συγκεκριμένα, θα παρακολουθούν και θα μετριάσουν τους κινδύνους έλλειψης φαρμάκων και ιατρικών συσκευών, την παροχή επιστημονικών συμβουλών, την ανάπτυξη φαρμάκων για θεραπεία ή πρόληψη μιας ασθένειας που προκαλεί κρίσεις υγείας και την τάχιστη έγκριση αυτών, τον συντονισμό κλινικών δοκιμών και μελετών για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας των εμβολίων.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων είναι ο Οργανισμός οποίος εδώ και δέκα μήνες με συστάσεις και με συνεχείς αξιολογήσεις προς τα Κράτη Μέλη, συντονίζει από την αρχή το πως και ποιά μέτρα θα λάβει η ΕΕ, ή πώς θα γινόταν το testing, τις στρατηγικές πιθανής εξόδου τον Ιούνιο, όταν αρχίσουν να χαλαρώνουν τα μέτρα, τα θέματα που αφορούν τις ευάλωτες ομάδες.
Σχεδόν καθημερινή είναι τέλος η επαφή της ΕΕ και με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για το θέμα των εμβολίων, διότι αποτελεί τον ανεξάρτητο Οργανισμό ο οποίος με επιστημονικά και μόνο δεδομένα θα αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων.
Η ψυχική και σωματική υγεία των ανθρώπων πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο κάθε εθνικής και διεθνούς –σε επίπεδο οργανισμών και συμμαχιών- πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί σε αυτόν τον τομέα να προσφέρει όχι μόνο στους πολίτες της ηπείρου μας αλλά σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ας το τολμήσουμε!