ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Που απέτυχαν ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και γιατί θα ανέβει στην εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ

Σύμφωνα με την Goldman Sachs, η Ελλάδα αποτελεί μοντέλο πρότυπο για το πώς θα αντιμετωπιστούν οι λαϊκιστικές δυνάμεις και τα λαϊκιστικά κόμματα σε όλη την Ευρώπη.

Παρά τα προγράμματα λιτότητας της τρόικας και τις δυσκολίες που υπάρχουν στην εφαρμογή τους μια «σιωπηλή πλειοψηφία» στις περιφερειακές οικονομίες που θα εκλέξει κυβέρνηση θέλει το ευρώ. Κατά ένα παράδοξο τρόπο, στατιστικά η σιωπηλή πλειοψηφία προέρχεται από τους ηλικιωμένους.

Η Ελλάδα βρέθηκε πολύ κοντά στην έξοδο από την ζώνη του ευρώ την περίοδο 2011-12. Το 2012 η βαθιά πολιτική εχθρότητα μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας (δεξιά) και το ΠΑΣΟΚ (αριστερά) ξεπεράστηκαν προκειμένου να σχηματίσουν ένα μεγάλο συνασπισμό ώστε να αντιμετωπίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ που εκπροσωπεί το λαϊκίστικο ρεύμα. Η κυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ αποδέχθηκε το πρόγραμμα της τρόικας και με την πάροδο του χρόνου, κάποια σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας έχει επιτευχθεί (αν και σημαντικές προκλήσεις παραμένουν σαφώς).

Χρησιμοποιώντας αυτήν την εμπειρία ως πρότυπο, θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν τα λαϊκίστικα κόμματα και σε άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ μέσω μεγάλων συνασπισμών που υιοθετούν ορθόδοξες ευρωπαϊκές πολιτικές.

Επίσης η ισχυροποίηση του Podemos στην Ισπανία θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μέσω ενός μεγάλου συνασπισμού μεταξύ των λαϊκών και Σοσιαλιστικών Κομμάτων. Ομοίως, θα μπορούσε να διαχειριστούν την λαϊκιστική δύναμη στην Ιρλανδία (π.χ., που ενσωματώνονται σε στήριξη για το Sinn Fein) μέσω ενός μεγάλου συνασπισμού μεταξύ του Fianna Fail και το Fine Gael, των δύο μεγάλων κομμάτων.

Η ελληνική εμπειρία έχει και μια άλλη, διάσταση που δεν αποτελεί καθησυχαστικό μήνυμα για τις αγορές. Η ελληνική κυβέρνηση συνασπισμού ΝΔ και ΠΑΣΟΚ δεν κατάφερε να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα και ως εκ τούτου τα λαϊκιστικά κόμματα έχουν ισχυροποιηθεί και πιθανόν να κυβερνήσουν (ΣΥΡΙΖΑ).

Η εμπειρία δείχνει ότι οι ψηφοφόροι έχουν μακροχρόνιες μνήμες: ακόμη και στην Ιρλανδία – μια χώρα φαινόμενο δημοσιονομικής προσαρμογής – τα λαϊκιστικά κόμματα συνεχίζουν να απολαμβάνουν ισχυρή υποστήριξη και στις εκλογές του 2016 ίσως αποτελέσουν έκπληξη.

Υπάρχει και μια μάχη μεταξύ νέων και ηλικιωμένων.

Ο νέος αναζητά εργασία και επωμίζεται την λιτότητα ενώ ο ηλικιωμένος ζητάει να προστατεύσει ότι έχει κατακτήσει. Η ανάλυση αυτή είναι σύμφωνη με τις ισχύουσες δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα, που δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σε θέση να νικήσει τα παραδοσιακά κόμματα κατά την επικείμενη εκλογή, στις 25 Ιανουαρίου, αντιστρέφοντας το αποτέλεσμα του 2012.

Δεδομένου ότι η Ισπανία και η Ιρλανδία έχουν προχωρήσει σε σημαντική προσαρμογή, χρήσιμη για την σταθεροποίηση των οικονομιών τους την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας και την αποκατάσταση της ανάπτυξης, στις εκλογές θα διαφανεί αν τα λαϊκίστικα κόμματα θα ισχυροποιηθούν και σε ποιο βαθμό.