Τη σημασία της δεύτερης επίσκεψης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Ελλάδα υπογράμμισε η Μόργκαν Ορτέιγκους σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Όπως σημείωσε η εκπρόσωπος, η συγκεκριμένη επίσκεψη αντανακλά την επιλογή του Μάικ Πομπέο να εστιάσει στην ανάπτυξη των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
«Είναι μια σχέση στην οποία επέλεξε να εστιάσει ο υπουργός Πομπέο. Αυτή είναι η δεύτερη επίσκεψή του. Δεν ταξιδεύει σε πολλές χώρες δύο φορές τον χρόνο, επειδή έχει ολόκληρο τον κόσμο να καλύψει. Αλλά το γεγονός ότι πηγαίνει εκεί νομίζω ότι μιλάει για τη σημασία της σχέσης», ανέφερε η κ. Ορτέιγκους.
Έχετε πει ότι οι ΗΠΑ θέλουν να καλλιεργήσουν την Ελλάδα ως στρατηγικό εταίρο. Πώς φαντάζεστε αυτήν την ενισχυμένη συνεργασία και πώς θα μπορούσε η Ελλάδα να προωθήσει τα κοινά μας συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο;
Είμαστε συνεργάτες, σύμμαχοι και φίλοι με την Ελλάδα εδώ και πολύ καιρό. Εκτός από την πολύ ισχυρή διμερή σχέση που έχουμε, η οποία επεκτείνεται από την διπλωματία, την οικονομία μέχρι και τον στρατό, έχουμε και απίστευτα ισχυρούς δεσμούς μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών. Έχουμε έναν μεγάλο ελληνοαμερικανικό πληθυσμό, ελληνικό φαγητό και οι ταινίες αποτελούν επίσης μέρος της αμερικανικής κουλτούρας. Και είναι μια χώρα που είναι στρατηγικά σημαντική για την Αμερική, αλλά και πολύ προσωπικά σημαντική για τους Αμερικανούς πολίτες.
Είναι μια σχέση στην οποία επέλεξε να εστιάσει ο υπουργός Πομπέο. Αυτή είναι η δεύτερη επίσκεψή του. Δεν ταξιδεύει σε πολλές χώρες δύο φορές τον χρόνο, επειδή έχει ολόκληρο τον κόσμο να καλύψει. Αλλά το γεγονός ότι πηγαίνει εκεί νομίζω ότι μιλάει για τη σημασία της σχέσης.
Προφανώς, όπως αναφέρατε, η διαμάχη της Ανατολικής Μεσογείου παραμένει στην επικαιρότητα. Υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που σχετίζονται με τη Συρία, το ΝΑΤΟ, τη Ρωσία, καθώς και τους επιχειρούμενη οικονομική συμμετοχή της Κίνας στην Ελλάδα. Έτσι, όταν ο υπουργός Πομπέο συναντά τους ομολόγους του, υπάρχουν πολλά θέματα στην ατζέντα. Αλλά η Ανατολική Μεσόγειος είναι σίγουρα ένα από τα θέματα.
Ορισμένοι Τούρκοι διπλωμάτες έχουν εκφράσει παράπονα, λέγοντας ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα πρέπει να επιστρέψει στην ουδετερότητα. Θεωρείτε ότι έχετε την υποχρέωση να υποστηρίξετε το διεθνές δίκαιο, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εγκαλέσετε έναν σύμμαχο όπως η Τουρκία;
«Έχω μιλήσει για αυτό. Ο υπουργός Πομπέο έχει μιλήσει για αυτό. Τελικά, πρέπει να επιτύχουμε λύση σε αυτά τα ζητήματα γιατί όταν έχουμε δύο Αμερικανούς συμμάχους, δύο συμμάχους του ΝΑΤΟ, που βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους, καμία πλευρά δεν κερδίζει πλήρως. Μόνο η Ρωσική Ομοσπονδία κερδίζει. Για αυτό, παραμένουμε απόλυτα συνδεδεμένοι με την Ελλάδα και την Τουρκία σε αυτά τα θέματα. Δουλεύουμε απίστευτα στενά με τους Γερμανούς. Συνεργαζόμαστε απίστευτα στενά με το ΝΑΤΟ και θα συνεχίσουμε να παροτρύνουμε τη κυβέρνηση Μητσοτάκη και όλους τους εμπλεκόμενους να κάνουν διάλογο με την Τουρκία. Παρεμπιπτόντως, είναι το ίδιο πράγμα που κάνουμε και με την Τουρκία. Επειδή ο πραγματικός νικητής κάθε φορά που οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ πολεμούν είναι η Ρωσία. Και αυτό δεν είναι κάτι που θέλουμε.
Έτσι, θα συνεχίσουμε να είμαστε αφοσιωμένοι. Κατανοούμε ότι υπάρχουν έντονα συναισθήματα και από τις δύο πλευρές και για αυτό δεν έχουμε μόνο τον υπουργό Πομπέο, αλλά τον βοηθό υπουργό Εξωτερικών Φίλιπ Ρίκερ, ο οποίος καλύπτει την Ευρώπη. Έχουμε έναν πολύ αφοσιωμένο πρέσβη και στις δύο χώρες. Έχουμε τον Φράνσις Φάνον, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την ενέργεια και τα οικονομία εδώ στο υπουργείο Εξωτερικών. Πρέπει, λοιπόν, να έχετε υπόψιν ότι ναι έρχεται ο υπουργός Πομπέο, αλλά η κορυφή της ηγεσίας μας και της κυβέρνησης Τραμπ βρίσκονται τακτικά στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και ασχολούνται τακτικά με το θέμα».
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει καταδικάσει επανειλημμένα τις τουρκικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως για παράδειγμα το τουρκολυβικό μνημόνιο. Εάν η Τουρκία συνεχίσει αυτή τη συμπεριφορά, μπορούμε να περιμένουμε ότι θα υπάρξουν συνέπειες;
Δεν θέλω να προκαταλάβω τον υπουργό Πομπέο ή τον Πρόεδρο Τραμπ για οποιεσδήποτε αποφάσεις μπορεί να λάβουν. Θέλω να τους δώσω το χώρο να λάβουν αυτές τις αποφάσεις. Αλλά σίγουρα είμαστε επικριτικοί δημοσίως όταν πρέπει να είμαστε. Προσωπικά έχω ασκήσει κριτική όταν η Τουρκία κάνει κινήσεις σαν την συνάντηση με τον Χαμάς, που είναι χαρακτηρισμένη ως τρομοκρατική οργάνωση. Έτσι, έχουμε συχνά διαφορές στις συμμαχικές σχέσεις. Αυτό συμβαίνει συνεχώς. Μέρος της διπλωματίας, μέρος της δουλειάς μας εδώ στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, είναι να εργαστούμε πάνω σε αυτές τις διαφορές.
Επομένως, δεν πρόκειται να μιλήσω εκ των προτέρων για οποιαδήποτε ενέργεια ενδέχεται να κάνει ο υπουργός. Θα ήθελα απλώς να πω ότι μπορείτε να δείτε το ιστορικό μας ότι δεν έχουμε ποτέ διστάσει να μιλήσουμε και να επικρίνουμε την Τουρκία όταν πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο.
Ωστόσο, τι μήνυμα στέλνουν αυτές οι ενέργειες της Τουρκίας σε αντίπαλες χώρες όπως η Ρωσία, το Ιράν και η Κίνα, οι οποίες παραβιάζουν συστηματικά τα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών;
Η κυβέρνηση Τραμπ πιστεύει σε πολυμερείς θεσμούς που λειτουργούν. Και το ΝΑΤΟ είναι ένας από αυτούς τους πολυμερείς θεσμούς που λειτουργούν. Έχουμε έναν πολύ ισχυρό πρέσβη εκεί και για αυτό συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με το ΝΑΤΟ και συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με άλλους Ευρωπαίους συμμάχους για την επίλυση αυτών των διαφορών.
Ασκήσαμε μεγάλη πίεση και στις δύο πλευρές για να μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, να συνομιλήσουν και να έχουν διάλογο γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να επιλυθούν αυτά τα θέματα. Τελικά, δεν πρόκειται να επιλυθούν με κανέναν άλλο τρόπο. Θα συνεχίσουμε, λοιπόν, να είμαστε ένας απίστευτα στενός φίλος και εταίρος στην Ελλάδα, και θα συνεχίσουμε επίσης να είμαστε εταίρος με την Τουρκία, και θα προσπαθήσουμε να μεσολαβήσουμε μεταξύ των δύο. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό.