Tραγική εξέλιξη είχε για την Ελλάδα η Σύνοδος Κορυφής που τελείωσε λίγο μετά τις 11.00 το βράδυ της Τρίτης, με την χώρα να οδηγείται από την Ευρώπη ένα βήμα πριν το Grexit και το χείλος του γκρεμού.
Πλήρης ήταν ο αιφνιδιασμός της ελληνικής πλευράς, με τους Ευρωπαίους να παραδίδουν στον Αλέξη Τσίπρα τον πλήρη φάκελο του Grexit, ενώ του παρουσίασαν και την πρόταση τους για την ανθρωπιστική βοήθεια που έχουν ετοιμάσει για την Ελλάδα ώστε αντιμετωπίσουν τις συνέπειες στον πληθυσμό αν δεν φέρει μέχρι τις 08:30 το πρωί της Παρασκευής αποδεκτή πρόταση για νέο μνημόνιο με σκληρά μέτρα.
Σκληρή στάση από Γιούνκερ-Τουσκ
Σαφές μήνυμα προς την Αθήνα ότι τα περιθώρια, πλέον, είναι κάτι περισσότερο από στενά απέστειλαν τόσο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ όσο και ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Και οι δύο ξεκαθάρισαν ότι η Κυριακή είναι η καταληκτική ημερομηνία για την Ελλάδα, καθώς η Ευρωζώνη περιμένει από την Αθήνα να καταθέσει τις προτάσεις της, το αργότερο έως την Παρασκευή. Όμως τόσο ο κ. Τουσκ όσο και ο κ. Γιούνκερ ήταν σαφείς ότι το Grexit πλέον όχι απλά είναι στο τραπέζι αλλά ότι η Ευρωζώνη είναι προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει τα πάντα.
Περισσότερο επιθετικός ήταν ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ο οποίος εμφανίστηκε ιδιαίτερα ενοχλημένος, υπογραμμίζοντας ότι ουσιαστικά όλα τελειώνουν την Κυριακή για την Ελλάδα και προσθέτοντας με νόημα ότι «είμαι προετοιμασμένος για όλα. Είχα προειδοποιήσει γι' αυτό».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τόνισε, μεταξύ άλλων ότι «σήμερα ζήτησα από όλους τους ηγέτες να υπάρξει συναίνεση. Εάν αυτό δεν υπάρξει τότε θα έρθει το χειρότερο σενάριο, το οποίο θα είναι κακό για όλους μας. Θα καταφθάσει η χρεοκοπία της Ελλάδας και η κατάρρευση των τραπεζών της. Θα είναι απόλυτα τραγικό για τους Έλληνες αλλά θα επηρεάσει όλη την Ευρώπη ακόμη και σε γεωπολιτικό επίπεδο. Δεν θα πρέπει να το ξεχνάμε αυτό. Η τελευταία ημέρα, όμως, είναι η Κυριακή».
Μέρκελ: Περιθώριο έως την Πέμπτη – Ολάντ: Θέλουμε την Ελλάδα στο ευρώ, αρκεί να το θέλει και η ίδια
Ιδιαίτερα συγκρατημένη εμφανίστηκε στη συνέντευξη Τύπου η Γερμανίδα καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ, τονίζοντας ότι κατά τη σημερινή συνεδρίαση η ελληνική πλευρά δεν κατέθεσε κάποια συγκεκριμένη πρόταση, ενώ προσέθεσε ότι η Αθήνα έχει περιθώριο έως την Πέμπτη προκειμένου να «αποκαλύψει» τις θέσεις της, οι οποίες θα συζητηθούν στη Σύνοδο Κορυφής της Κυριακής, στην οποία θα συμμετάσχουν όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και όχι μόνο αυτά της Ευρωζώνης.
Την επιθυμία της Γαλλίας η Ελλάδα να παραμείνει στην Ευρωζώνη τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, υπογραμμίζοντας, όμως, ότι η παραμονή στο ευρώ θα πρέπει να είναι και αποδεδειγμένη επιθυμία της ίδιας της Ελλάδας.
Ο πρώτος εκ των ηγετών της Ευρωζώνης που έκανε δηλώσεις ήταν ο Ιταλός πρωθυπουργός, Ματέο Ρέντσι, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι θα υπάρξει έκτακτη σύνοδος την Κυριακή για την Ελλάδα, ξεκαθαρίζοντας, όμως, ότι αυτή θα είναι η τελευταία που θα ασχοληθεί με τη χώρα, ενώ φρόντισε να προσθέσει ότι «εύχομαι αυτή η σύνοδος να έχει ευτυχισμένο τέλος»!
Τσίπρας: Θέλουμε δίκαιη και οικονομικά βιώσιμη συμφωνία
Στην πρόθεση της Ελλάδας για δίκαιη και οικονομικά βιώσιμη συμφωνία, έκανε λόγο ο Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής, κάνοντας λόγο για μεταρρυθμίσεις από την Αθήνα, με αντάλλαγμα την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας, μεσοπρόθεσμα και ένα ισχυρό επενδυτικό πακέτο. Αρνήθηκε να σχολιάσει τις αυστηρές αναφορές των υπολοίπων ηγετών, της ευρωζώνης και την ευθεία αναφορά σε ένα "grexit".
"Η ελληνική κυβέρνηση κατέθεσε σήμερα, τόσο στο Eurogroup όσο και στην Σύνοδο Κορυφής τις ελληνικές προτάσεις. Βασική κατεύθυνση μία συμφωνία κοινωνικά δίκαιη και οικονομικά βιώσιμη για την Ελλάδα αλλά και την Ευρωζώνη", είπε ο Αλέξης Τσίπρας.
Πως εξελίχθηκε η κρίσιμη Σύνοδος
Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, το αίτημα της Αθήνας για παροχή δανείου μέσω του ESM, έχει, ήδη, αποσταλεί. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά ζητά ένα επείγον δάνειο-γέφυρα για διάστημα τριών μηνών και για συμφωνία δύο έως τριών ετών με τον εν λόγω Μηχανισμό.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, βάσει του κανονισμού του ESM, καμία χώρα δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί από αυτόν χωρίς να υπογράψει συγκεκριμένα προαπαιτούμενα, δηλαδή με απλούστερα λόγια ένα νέο Μνημόνιο.
Έτσι, προϋπόθεση για το δάνειο είναι η ένταξη σε αυστηρό δημοσιονομικό πρόγραμμα και ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα, η Αθήνα θα ζητά και αναδιάρθρωση του χρέους, αλλά και μέριμνα για ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα. Έτσι θα θεωρείται βιώσιμη.
Το αίτημα θα εξεταστεί από τηλεδιάσκεψη του Eurogroup αύριο, αλλά η κυβέρνηση θέλει να έχει το όργανο αυτό σαφή πολιτική κατεύθυνση από τη Σύνοδο Κορυφής. Προς τούτο μάλιστα αναμένεται να συγκληθεί και πάλι σύνοδος την Κυριακή, αφού τη Δευτέρα οι υπουργοί Οικονομικών έχουν τακτική συνεδρίαση. Την ίδια ώρα πληροφορίες κάνουν λόγο για νεό Eurogroup το Σάββατο ενώ την Κυριακή αναμένεται να πραγματοποιηθούν τελικά δύο Σύνοδοι Κορυφής, των μελών της ευρωζώνης και της Ε.Ε.
Ωστόσο επειδή οι διαδικασίες του ΕSM απαιτούν δύο με τρεις εβδομάδες η κυβέρνηση προτείνει μία "προ-ρύθμιση", μία συμφωνία "γέφυρα", ένα "ενδιάμεσο" πρόγραμμα, μέχρι το τέλος του μήνα, ώστε να ανοίξουν τάχιστα οι τράπεζες και να καλυφθούν οι δανειακές υποχρεώσεις της χώρας σε αυτό το διάστημα, μέχρι να ανοίξει η κάνουλα του ΕSM.
Μόνο για τον Ιούνιο οι ανάγκες είναι άνω των 6 δισ. ευρώ (μόνο για την ΕΚΤ είναι 3,5 δισ. ευρώ και για το ΔΝΤ 2 δισ. ευρώ). Η χρηματοδότηση αυτή μπορεί να δοθεί από την ΕΚΤ (αύξηση του ELA, αύξηση του ορίου εντόκων γραμματίων και άλλες πηγές).
Η κυβέρνηση θέλει να δοθεί άμεσα πράσινο φως από τα θεσμικά όργανα της ευρωζώνης προς την ΕΚΤ προκειμένου να αποτραπεί "ατύχημα" στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Έναντι αυτής της στήριξης η κυβέρνησης θα αναλάβει την υποχρέωση να προχωρήσει τις επόμενες ημέρες σε νομοθετικές ρυθμίσεις για μέτρα που θα ζητήσει η πλευρά των εταίρων, ως κίνηση καλής θέλησης.
Στη σύσκεψη τω τεχνοκρατών το πρωί της Τρίτης το κλίμα δεν ήταν κακό, ενώ στο Eurogroup αργότερα η κατάσταση ήταν συγκεχυμένη. Άλλοι επέκριναν την Αθήνα και άλλοι είπαν ότι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έκανε καλή παρουσίαση. Η κυβέρνηση δεν αποκάλυψε πώς πήγε η συζήτηση του Αλέξη Τσίπρα με Μέρκελ, Ολάντ και Γιούνκερ.
Πάντως Γαλλία και Ιταλία είναι κοντά στην ελληνική πρόταση, οι δε Γερμανοί είναι πιο επιφυλακτικοί έως αρνητικοί. Οι Ισπανοί θα ήθελαν λύση για οικονομικούς λόγους, αλλά οι πολιτικές επιδιώξεις του είναι αντίθετες.
Πάντως, η απόφαση να συζητήσει τώρα το ενδεχόμενο μιας συμφωνίας «σύντομου χρόνου» σηματοδοτεί αλλαγή τακτικής της ελληνικής κυβέρνησης.
«Η πρόταση της ελληνικής πλευράς είναι ρύθμιση μέχρι το τέλος το μήνα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν «ακούμε» και άλλες προτάσεις σύντομου χρόνου, προκειμένου στο διάστημα αυτό να προετοιμαστεί η "μεγάλη βιώσιμη συμφωνία"» επισημαίνεται σε non paper της κυβέρνησης.
Διαβάστε τι αναφέρεται στο non paper που εκδόθηκε από το Μέγαρο Μαξίμου:
1.Η ελληνική κυβέρνηση αύριο θα παρουσιάσει το «κοινό έδαφος» για μια βιώσιμη συμφωνία, λαμβάνοντας υπόψη το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, τις κοινές θέσεις των πολιτικών αρχηγών και τις προτάσεις των θεσμών.
2. Στην τετραμερή [Τσίπρας, Μέρκελ, Ολάντ, Γιούνκερ] συζητήθηκε ο «οδικός χάρτης» προκειμένου να υπάρξει αποτέλεσμα.
3. Η πρόταση της ελληνικής πλευράς είναι ρύθμιση μέχρι το τέλος το μήνα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν «ακούμε» και άλλες προτάσεις σύντομου χρόνου, προκειμένου στο διάστημα αυτό να προετοιμαστεί η «μεγάλη βιώσιμη συμφωνία».
3. Αύριο συνέρχεται, με teleconference, το Eurogroup προκειμένου να εξετάσει το «κοινό έδαφος».
Οι αντιδράσεις των Ευρωπαίων
Η Αθήνα καλείται να αποκαταστήσει την χαμένη αξιοπιστία της έναντι των Ευρωπαίων, ωστόσο, μέχρι στιγμής και με βάση τις δηλώσεις των Ευρωπαίων ηγετών, το κλίμα δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό .
Χαρακτηριστική του κλίματος που επικρατεί είναι η αυστηρή δήλωση της Καγκελαρίου Μέρκελ η οποία προσερχόμενη τόνισε πως «αλληλεγγύη και υπευθυνότητα πάνε μαζί. Μετά από το σαφές «όχι» στο δημοψήφισμα δεν υπάρχουν βάσεις για διαπραγματεύσεις».
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Γάλλος πρόεδρος του δήλωσε ότι «θέλουμε η Ελλάδα να μείνει στην Ευρωζώνη, αλλά πρέπει να κάνει σοβαρές προτάσεις».
Ενδεικτική ήταν και η δήλωση που έκανε προσερχόμενη στη Σύνοδο Κορυφής η πρόεδρος της Λιθουανίας, Ντάλια Γκριμπαϊσκάουτε η οποία ζήτησε ξεκάθαρες προτάσεις από την Αθήνα αλλά παράλληλα άφησε αιχμές για τον Έλληνα πρωθυπουργό, λέγοντας ότι είναι δύσκολο να γίνουν διαπραγματεύσεις με κάποιον που λέει ψέματα.
«Πώς θα διαπραγματευθούμε με κάποιον που λέει ψέματα; Η σημερινή κυβέρνηση ξέρει ή δεν ξέρει; Ή μήπως τζογάρει;», διερωτήθηκε η κυρία Γκριμπαϊσκάουτε, εκφράζοντας την άποψή της ότι είτε η ελληνική κυβέρνηση δεν ξέρει ή δεν θέλει να ξέρει, είτε πρόκειται για παιχνίδι πόκερ. «Λένε σήμερα, μετά λένε αύριο. Η ελληνική κυβέρνηση λέει πάντα "mañana", αλλά για εμάς δεν είναι "mañana". Έχουμε δει μόνο εικόνες, όχι έγγραφα. Δεν χρειαζόμαστε εικόνες. Είτε η ελληνική κυβέρνηση δεν ξέρει ή δεν θέλει να ξέρει, είτε πρόκειται για παιχνίδι πόκερ», είπε χαρακτηριστικά.
Μαρκ Ρούτε: Το Grexit θα αποφασιστεί στην Αθήνα, όχι στις Βρυξέλλες
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, εμφανίστηκε σήμερα ακόμη πιο σκληρός απέναντι στην Ελλάδα. Προσερχόμενος στη Σύνοδο κορυφής για το ελληνικό ζήτημα, ο κ. Ρούτε υποστήριξε πως το Grexit «θα αποφασιστεί στην Αθήνα, όχι στις Βρυξέλλες».
Την ίδια ώρα, πρόσθεσε πως «η Ελλάδα παίρνει ένα μεγάλο ρίσκο, η μόνη λύση είναι να επιβάλλει μεταρρυθμίσεις». Παράλληλα, τόνισε πως αν η ελληνική κυβέρνηση δεν έρθει με προτάσεις σύντομα, οι ηγέτες της Ευρωζώνης δε θα μπορούν να βοηθήσουν.
«Είμαι απαισιόδοξος για αυτή τη Σύνοδο. Είμαι επίσης, πολύ απαισιόδοξος σχετικά με το αν πραγματικά η Ελλάδα θέλει να έρθει με προτάσεις και λύσεις. Μοιάζει σαν να έβαλαν τις παλιές προτάσεις στο τραπέζι. Αν οι Έλληνες δεν έρθουν σήμερα ή πολύ γρήγορα με αισιόδοξες προτάσεις τότε δε μπορούμε να τους βοηθήσουμε. Οι συνέπειες θα είναι ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης», πρόσθεσε.
Πρωθυπουργός Βελγίου: Ο Τσίπρας οπισθοχωρεί, όταν έρχεται η ώρα να αναλάβει την ευθύνη
Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Σαρλ Μισέλ, τόνισε πως καθήκον του Αλέξη Τσίπρα είναι να καταθέσει προτάσεις. «Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με το πιστόλι στον κρόταφο, καθώς εάν ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη πρέπει να καταθέσει προτάσεις», είπε ο κ. Μισέλ προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προσθέτοντας παράλληλα ότι από την πλευρά της Ευρωζώνης, υπάρχει βούληση για συμφωνία.
«Εύχομαι ο κ. Τσίπρας να τηρήσει τη δέσμευσή του σήμερα για την υποβολή νέων και αξιόπιστων προτάσεων», υπογράμμισε, τονίζοντας όμως ότι υπάρχει ένα είδος κούρασης, «καθώς η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται πως οπισθοχωρεί, όταν έρχεται η ώρα να αναλάβει την ευθύνη».
Μπετέλ: Ο Τσίπρας μας έχει πει πολλά αλλά δεν τα έχει τηρήσει
Επικριτικός απέναντι στον Έλληνα πρωθυπουργό εμφανίστηκε και ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ.
Προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής ο κ. Μπετέλ είπε πως ο Αλέξης Τσίπρας έχει πει πολλά αλλά δεν τα έχει τηρήσει γι΄αυτό και όπως εξήγησε, δεν μπορεί να πει τι θα συμβεί στο μέλλον. Όπως τόνισε, η Αθήνα θα πρέπει να δεχθεί τις προϋποθέσεις και τις απαιτήσεις για να παραμείνει στο ευρώ.
«Ο χρόνος τελειώνει. Θα πρέπει αυτό να το καταλάβουν και οι Έλληνες αλλά δεν μπορεί να το βλέπουν μονομερώς», είπε και εξέφρασε την ελπίδα να ακούσει κάτι πολύ συγκεκριμένο από τον κ. Τσίπρα.
Ρέντσι: Εφικτή η συμφωνία, εάν υπάρχει καλή θέληση
Η συμφωνία για την Ελλάδα είναι εφικτή, εάν υπάρχει καλή θέληση, υπογράμμισε λίγη ώρα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Ματέο Ρέντσι.
Σύμφωνα με τον κ. Ρέντσι, η επίτευξη μίας συμφωνίας για την Ελλάδα είναι εφικτή εντός των επόμενων ημερών, ενώ πρόσθεσε ότι είναι δυνατή η εξεύρεση μίας τεχνικής λύσης.
«Αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι να βρούμε μία πολιτική λύση για την Ευρώπη» είπε, σημειώνοντας πως η Ευρώπη ως έχει δεν λειτουργεί σωστά και πως γα να μείνει η Ελλάδα στο ευρώ πρέπει να τηρούνται οι κανόνες» κατέληξε ο Ιταλός πρωθυπουργός.
Ντάισελμπλουμ: Τηλεδιάσκεψη αύριο με αίτηση για ένταξη στον ESM και μνημόνιο
Νέο Eurogroup αύριο μέσω τηλεδιάσκεψης προανήγγειλε ο πρόεδρος του Γερούν Ντάισελμπλουμ, σε δηλώσεις του μετά το πέρας της σημερινής συνεδρίασης.
Ο κ. Ντάισελμπλουμ εξέφρασε την ελπίδα ότι οι υπουργοί Οικονομικών θα έχουν σήμερα στα χέρια τους, γραπτώς, τις ελληνικές προτάσεις, τις οποίες θα κληθούν να συζητήσουν σε αυριανή τηλεδιάσκεψη, με στόχο να εξετάσουν κατά πόσο μπορούν να εφαρμοστούν πολιτικά και να φέρουν δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
«Παράλληλα η Αθήνα θα αιτηθεί την παροχή βοήθειας για το τραπεζικό σύστημα, ενώ οι υπουργοί συμφώνησαν ότι προκειμένου να δοθούν κεφάλαια στην Ελλάδα θα πρέπει να υπάρχει ένα, έστω και βραχυπρόθεσμο, πρόγραμμα.
Ευελπιστούμε ότι θα έχουμε σήμερα τις ελληνικές προτάσεις στα χέρια μας», υπογράμμισε ο επικεφαλής του Eurogroup.
Αναφορικά με τις αποφάσεις που μπορεί να λάβει η ΕΚΤ, επανέλαβε την πάγια θέση του Eurogroup, ότι η τράπεζα είναι ανεξάρτητη και δεν δέχεται πολιτικές εντολές. «Ποτέ δεν δίνουμε εμείς εντολές στην ΕΚΤ, για τις αποφάσεις της. Η ΕΚΤ είναι ανεξάρτητη», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Φάιμαν: Η Ελλάδα πρέπει να παρουσιάσει κάτι συγκεκριμένο
Το σημαντικό είναι η Ελλάδα να παρουσιάσει κάτι συγκεκριμένο, είπε προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης και ο Αυστριακός καγκελάριος Βέρνερ Φάιμαν. «Ο χρόνος μας πιέζει αφάνταστα, δεν θα είχα λόγο αυτή τη στιγμή να πω ότι είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος, σημείωσε», τόνισε.