Τα πρακτικά δυο συσκέψεων των πολιτικών αρχηγών στα Σκόπια έρχονται στο φως της δημοσιότητας και δείχνουν το παρασκήνιο της διαπραγμάτευσης ως τη συμφωνία των Πρεσπών.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή» είναι δυο συσκέψεις που έγιναν στις 27 Ιανουαρίου, δυο βδομάδες πριν την έναρξη της διαδικασίας υπό τον Μάθιου Νίμιτς και στις 19 Μαϊου 2018 όταν πλέον είχε πέσει στο τραπέζι η πρόταση για Μακεδονία του Ίλιντεν.
Η αποκάλυψη των πρακτικών δείχνει ότι μεγάλο μέρος των λεπτομερειών είχε ήδη συμφωνηθεί, έμεναν ωστόσο ακανθώδη ζητήματα που αφορούσαν τόσο στο όνομα, όσο όμως και στην ταυτότητα και τη γλώσσα.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στην πρώτη σύσκεψη παρουσία του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ, του προέδρου της χώρας Γκιόργκι Ιβανόφ, του αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Μπουγιάρ Οσμάνι και του υπουργού Εξωτερικών Νικόλα Ντιμιτρόφ προκύπτει ότι στην πλευρά των Σκοπίων τον Ιανουάριο δεν υπήρχε καν θέμα συνταγματικής αναθεώρησης, ενώ ήταν πιο κοντά στο erga omnes.
Από την άλλη πλευρά, με βάση τα όσα έλεγαν οι Σκοπιανοί, η Ελλάδα έμοιαζε από τον πρώτο γύρο να έχει παραχωρήσει το θέμα της ταυτότητας και λίγο αργότερα και της γλώσσας.
Μάλιστα από τα πρακτικά προκύπτει ότι οι Σκοπιανοί έβλεπαν ότι ο Αλέξης Τσίπρας ήθελε να κλείσει γρήγορα το θέμα της συμφωνίας έτσι ώστε να πάει σε εκλογές εκμεταλλευόμενος το θέμα της εξόδου της Ελλάδας από τα μνημόνια.
Την ίδια ώρα οι πολιτικοί ηγέτες των Σκοπίων ενώ τον Ιανουάριο διάβαζαν ως μάλλον θετική τη στάση της ΝΔ, η άποψη αυτή αλλάζει τον Ιούνιο και θεωρούν ότι συμφωνία με κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν μπορεί να υπάρξει.
Ανάμεσα στα όσα λέγονται ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκτίμηση του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ προέβλεπε ότι αν δεν υπάρξουν συνταγματικές αλλαγές ο Τσίπρας δεν μπορεί να σχηματίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και αυτή δεν θα προέλθει από τις ψήφους του Καμμένου, αλλά από το Ποτάμι.
Την ίδια ώρα ο πρόεδρος της χώρας χαρακτήριζε τον Αλέξη Τσίπρα πιο θετικό στο θέμα από τον Γιώργο Παπανδρέου, λέγοντας μάλιστα ότι θέλει λύση και πως δεν ορκίστηκε ενώπιον της Εκκλησίας, είναι πιο ελεύθερος.
Στα συν της διαπραγμάτευσης ο υπουργός Εξωτερικών εκτιμούσε ότι η Ελλάδα στο Σούνιο έκανε μια σημαντική παραχώρηση, λέγοντας ότι από τη συνάντηση αυτή φαινόταν έτοιμη να ονομάσει “μακεδονική γλώσσα” και την υπηκοότητα “μακεδονική/πολίτες της δημοκρατίας της Μακεδονίας του Ίλιντεν”. Κάτι που ως φαίνεται άλλαξε μόνο ως προς το σκέλος του ονόματος που επελέγη τελικά καθώς το “Μακεδονία του Ίλιντεν” «κάηκε» στην πορεία.
Ενδιαφέρουν παρουσιάζει η “ανάλυση” της πολιτικής κατάστασης στην Ελλάδα από τον υπουργό Εξωτερικών των Σκοπίων. Ο Νικόλα Ντιμιτρόφ έλεγε τότε πως “τον Αύγουστο τελειώνει το οικονομικό πρόγραμμα, αν θεωρηθεί επιτυχημένο, ο Τσίπρας θα πάει σε πρόωρες εκλογές. Θα είναι οι τελευταίες στις οποίες ο νικητής κερδίζει επιπλέον 50 έδρες”.
Ακόμη κι αν δεν υπάρξει λύση, έλεγε ο Ντιμιτρόφ τα Σκόπια δεν πρέπει να φανεί ότι δεν επιθυμούν λύση και συμπλήρωνε και περιέγραφε την εικόνα μετά από πιθανές εκλογές στην Ελλάδα λέγοντας: “Πως θα είναι η Ελλάδα μετά τις εκλογές; Στην εξουσία θα είναι η Νέα Δημοκρατία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος έχει σπουδάσει στη Δύση. Πρέπει να βιαστούμε. Όσο τσακωνόμαστε τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα για τους Έλληνες”.