Ασκήσεις σε μεγάλες περιοχές του Αιγαίου πραγματοποίησαν τον Σεπτέμβριο υποβρύχια του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, ενεργοποιώντας τα αντανακλαστικά των υπουργείων Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών.
Συγκεκριμένα δεσμεύθηκαν περιοχές γύρω από τη Σαμοθράκη, τη Λήμνο, τη Χίο, τη Μυτιλήνη, τη Ρόδο, την Κάρπαθο, το Καστελλόριζο και τα βόρεια της Κρήτης. Πρακτικά, οι τουρκικές SubNotam’s (όπως ονομάζονται οι οδηγίες προς ναυτιλλομένους για τη δράση υποβρυχίων), άφησαν εκτός του σχεδιασμού τους, μόνο ένα πολύ μικρό κομμάτι του ανατολικού Αιγαίου.
Σύμφωνα με την «Καθημερινή», η Αθήνα ενημέρωσε το ΝΑΤΟ για την ανεξέλεγκτη δράση τουρκικών υποβρυχίων στο Αιγαίο καταθέτοντας λεπτομερές υπόμνημα διαμαρτυρίας το οποίο επιδόθηκε στην στρατιωτική επιτροπή της Συμμαχίας.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΓΕΕΘΑ αλλά και του υπουργείου Εξωτερικών, στο λεπτομερές υπόμνημα που συνέταξαν στις αρχές της εβδομάδας που πέρασε, συνδύασαν την υποβρύχια δραστηριότητα των Τούρκων με τις πρόσφατες δηλώσεις περί αναθεώρησης της συνθήκης της Λωζάνης και τόνισαν ότι οι συμπεριφορές αυτές είναι αντίθετες στο Διεθνές Δίκαιο και σε καμία περίπτωση δεν αρμόζουν στις αντιλήψεις του σύγχρονου δυτικού κόσμου. Από τους εντεταλμένους Ελληνες αξιωματούχους στο ΝΑΤΟ, τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε ιπλωματικό επίπεδο, διαμηνύθηκε ότι στρατιωτικές ενέργειες όπως οι κινήσεις των υποβρυχίων, ή η συνήθεια των υπερπτήσεων (οι οποίες ξανάρχισαν έπειτα από «διάλειμμα» δύο μηνών λόγω της απόπειρας πραξικοπήματος για την ανατροπή του Ταγίπ Ερντογάν) συνιστούν μέρος της αναθεωρητικής προσπάθειας της Τουρκίας έναντι των Διεθνών Συνθηκών «που έχουν καθορίσει τον χάρτη της περιοχής».
Σύμφωνα με την ελληνική πλευρά οι ενέργειες αυτές δημιουργούν «κλιμάκωση και ενδεχόμενη αστάθεια στην περιοχή», γι’ αυτό άλλωστε και τέθηκαν υπόψη του ΝΑΤΟ τα σχετικά στοιχεία, όπως λεπτομερή αρχεία της κίνησης των τουρκικών υποβρυχίων, από την ώρα που ξεκίνησαν να επιχειρούν σε ελληνικά χωρικά ύδατα, μέχρι και το βάθος στο οποίο πραγματοποίησαν τη δράση τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το σύνολο της μεσογειακής Λεκάνης, η συγκέντρωση υποβρυχίων τον Σεπτέμβριο ήταν μεγαλύτερη στο Αιγαίο, απ’ ό,τι στα βόρεια της Λιβύης ή στα ανοιχτά της Συρίας, όπου βρίσκονται σε εξέλιξη πολεμικές επιχειρήσεις.
Αξιωματικός του ΓΕΕΘΑ διευκρίνιζε στο www.protothema.gr ότι τα παίγνια των τουρκικών υποβρυχίων έγιναν από τις 26 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, την τελευταία εβδομάδα του προηγούμενου μήνα δηλαδή, ενώ αμέσως μετά και συγκεκριμένα από τις 3 μέχρι τις 7 Οκτωβρίου (την εβδομάδα που μας πέρασε) στο Αιγαίο αναπτύχθηκε ολόκληρος ο ελληνικός στόλος στο πλαίσιο της άσκησης «Παρμενίων 2016».
Η ίδια πηγή του ΓΕΕΘΑ υποστήριζε ότι τα τουρκικά υποβρύχια δεν έπλευσαν σε ελληνική χωρική θάλασσα αλλά κινήθηκαν σε διεθνή ύδατα και πάντως γύρω από ελληνικά νησιά.
Σύμφωνα με την «Καθημερινή» καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα, έξι ελληνικά υποβρύχια (μεταξύ των οποίων τα «Πρωτεύς», «Ματρώζος» και «Πιπίνος») κινούνταν, έχοντας λάβει όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις, προκειμένου να επισημάνουν διά της παρουσίας τους την κυριαρχία της Ελλάδας στον χώρο.
Η ελληνική αντίδραση μπορεί να φαίνεται σε τρίτους παρατηρητές ως υπερβάλλουσα, δεδομένου ότι πολύ πιο συχνές είναι οι εναέριες παραβιάσεις.
Ωστόσο, όπως ανέφεραν πηγές, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η κίνηση των τουρκικών υποβρυχίων στοχεύει στην έργω αμφισβήτηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και, φυσικά, της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Γι’ αυτό, βεβαίως, και η άμεση κινητοποίηση από το Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) θεωρήθηκε απαραίτητη.