Με τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία ν’ αναδεικνύουν περισσότερο από κάθε άλλη φορά την ανάγκη ισχυροποίησης της δυτικής συμμαχίας, κι ενώ ΗΠΑ- Τουρκία και Σουηδία φαίνεται να βρέθηκαν πολύ κοντά σε συμφωνία για την είσοδο της τελευταίας στο ΝΑΤΟ, ο Ταγίπ Ερντογάν προχώρησε σε μια κίνηση που ξεπερνά κάθε διπλωματική πρακτική. Λίγες ώρες πριν προσγειωθεί στο Βίλνιους απαίτησε την ένταξη της χώρας του στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όπως είπε «καταρχάς, ανοίξτε το δρόμο της Τουρκίας στην Ε.Ε. και μετά εμείς να ανοίξουμε το δρόμο της Σουηδίας, όπως ανοίξαμε το δρόμο της Φινλανδίας. Χτες βράδυ, είπα τα ίδια λόγια και στον κ. Μπάιντεν και βρίσκομαι στη θέση να κάνω την ίδια δήλωση στο Βίλνιους. Πέρασαν 50 χρόνια. Είμαστε η Τουρκία. Δεν είμαστε μία παρακατιανή χώρα. Πρέπει να το γνωρίζουν αυτό».
Λευκός Οίκος: «Παρά την υποστήριξη μας είναι ζήτημα μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ η ένταξη της Άγκυρας στην Ένωση»
Και καθώς οι αντιδράσεις και στις δύο όχθες του Ατλαντικού έναντι του νέου τουρκικού ελιγμού είναι οξύτατες, η Κομισιόν, ως καθ’ ύλην αρμόδια έρχεται να αποσυνδέσει παντελώς το ζήτημα της Σουηδίας από μια πιθανή επανέναρξη της ενταξιακής διαπραγμάτευσης για την Άγκυρα.
«Η Ε.Ε. έχει μια πολύ συγκεκριμένη διαδικασία διεύρυνσης με πολύ πολύ ξεκάθαρο σύνολο βημάτων τα οποία πρέπει να ακολουθήσουν όλες οι υποψήφιες χώρες, ακόμα και όσες εύχονται να γίνουν υποψήφιες χώρες» ανέφερε σχετικά η εκπρόσωπος της Κομισιόν Ντάνα Σπίναντ.
Την ίδια ώρα, μπορεί πηγές του ανταποκριτή της ΕΡΤ στο Βερολίνο Γιώργου Παπά να «δείχνουν» τη διάθεση της καγκελαρίας τόσο για διαμεσολάβηση στα ελληνοτουρκικά, όσο και για ανάδειξη μιας θετικής ατζέντας Βρυξελλών- Άγκυρας, ο Όλαφ Σολτς όμως διαχωρίζει με τη σειρά του το θέμα της Σουηδίας απ’ την ένταξη της Τουρκίας στην Ένωση.
«Το ένα ζήτημα δεν σχετίζεται με το άλλο. Έτσι, δεν νομίζω ότι πρέπει να τα βλέπουμε ως συνδεδεμένα ζητήματα» υπογράμμισε ο καγκελάριος της Γερμανίας.
Με σαφώς πιο επιεική στάση προς την Άγκυρα, και προτεραιότητα τη διεύρυνση της Συμμαχίας, εμφανίστηκε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ.
«Υποστηρίζω τη φιλοδοξία της Τουρκίας να γίνει μέλος της Ε.Ε. Την ίδια ώρα όμως πρέπει να θυμόμαστε ότι στη Μαδρίτη συμφωνήσαμε σε συγκεκριμένους όρους τους οποίους θα έπρεπε να εκπληρώσει η Σουηδία για να γίνει πλήρες μέλος της Συμμαχίας. Και η Σουηδία έχει εκπληρώσει αυτούς τους όρους» είπε ο Γενς Στόλτενμπεργκ.
Κ. Μητσοτάκης: Θέλουμε μια γοργή ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ – Ευρωπαϊκό πρόβλημα το μεταναστευτικό
Λίγες ώρες πριν απ’ τη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απ’ τη Ρίγα της Λετονίας, καλεί σε άμεση διεύρυνση της Συμμαχίας, ενώ στέλνει και πάλι σαφές μήνυμα για το μεταναστευτικό, αναδεικνύοντας την ανάγκης καταπολέμησης των λαθροδιακινητών.
«Αμφότεροι ελπίζουμε στην ταχεία ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία και φυσικά στην έγκριση των νέων νατοϊκών θέσεων που θα ενδυναμώσουν σημαντικά τον Οργανισμό, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για τη Λετονία, αλλά και τις υπόλοιπες βαλτικές χώρες[…] (οι αμυντικές δαπάνες) είναι δαπάνες απ’ αυτές που μας επιτρέπουν να παραμένουμε ελεύθεροι και ευημερείς» τόνισε ο πρωθυπουργός.
«Όπως εσείς έτσι κι εμείς ζούμε σε μια κατάσταση όπου οι γειτονικές μας χώρες αποτελούν πολύ συγκεκριμένες και δύσκολες προκλήσεις» δήλωσε από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Λετονίας Γκριζάνις Κάρινς.
Κι ενώ ο πρόεδρος Μπάιντεν συσχέτισε δημοσίως το ζήτημα της αναβάθμισης των F-16 με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, δίνοντας μάλιστα και την ελληνοτουρκική διάσταση, με έμμεσες πλην σαφείς αναφορές στους όρους που θέτει το ελληνοαμερικανικό λόμπι και το Κογκρέσο έναντι των τουρκικών όπλων, ο Τζέικ Σάλιβαν επαναλαμβάνει ότι ο Λευκός Οίκος στηρίζει την αγοραπωλησία.
Ο σύμβουλος Ασφαλείας του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι «ο Πρόεδρος (Μπάιντεν) και ο Πρόεδρος Ερντογάν πράγματι συζήτησαν για τα F-16. Ο Πρόεδρος (Μπάιντεν) επανέλαβε την μακρά και δημόσια δέσμευση και υποστήριξη του στην προοπτική να δοθούν τα F-16 στην Τουρκία».
Σταθερός στις θέσεις του ο Ρόμπερτ Μενέντεζ διαβεβαιώνει ότι ανεξαρτήτως εξελίξεων, η συμμαχία την Ελλάδα είναι ακλόνητη: «Εάν η κυβέρνηση επιλέξει να παρακάμψει το βέτο, εγώ θα αντιδράσω και θα υπάρξουν συνέπειες με όσα μπορώ να κάνω. Μπορούν να παρακάμψουν το βέτο. Επομένως, πρέπει να διασφαλίσω ότι οι πραγματικοί μας εταίροι, όπως η Ελλάδα, θα βρίσκονται σε καλή θέση ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί τις επόμενες ημέρες όσον αφορά το ΝΑΤΟ και την Τουρκία».
Η Αθήνα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις, είναι μεν αισιόδοξη για την επαναλειτουργία των διαύλων επικοινωνίας με την Άγκυρα, διατηρώντας όμως και επιφυλάξεις. Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθούν το μεσημέρι της 12ης Ιουλίου.
«Πιστεύουμε ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να συνομιλούμε με τη γείτονα χώρα[…] Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα ή πιθανότητα υποχώρησης. +12:40:46 θεωρούμε ότι εφόσον φανεί και η αντίστοιχη διάθεση από την άλλη πλευρά, εφόσον εισέλθουμε σε αυτή τη φάση του διαλόγου, μπορούμε να έχουμε καλύτερες μέρες» υπογράμμισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
Στο Βίλνιους θα συναντηθούν τόσο οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης- Χακάν Φιντάν, όσο και οι υπουργοί Άμυνας Νίκος Δένδιας- Γιασάρ Γκιουλέρ.