Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υλοποίησε το Σάββατο την απειλή του για εμπορικό πόλεμο, επιβάλλοντας δασμούς 25% στις εισαγωγές προϊόντων από τον Καναδά και το Μεξικό και επιπλέον 10% στους υφιστάμενους δασμούς στα κινέζικά προϊόντα.
Ως εκ τούτου, ο αμερικανός πρόεδρος επιτίθεται στους τρεις κορυφαίους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, που αθροιστικά αντιπροσωπεύουν πάνω από το 40% των εισαγωγών στη χώρα.
Η επιβολή δασμών τίθεται σε ισχύ από την Τρίτη 4 Φεβρουαρίου για τα καναδικά προϊόντα, σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα που περιήλθε εις γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων (AFP). Ωστόσο, οι καναδικοί υδρογονάνθρακες θα φορολογούνται με 10%.
Η Ουάσινγκτον υποστηρίζει ότι το μέτρο αποσκοπεί στην άσκηση πίεσης στις κυβερνήσεις των τριών χωρών προκειμένου να λάβουν δραστικά μέτρα για τον περιορισμό της διακίνησης φαιντανύλης προς τις ΗΠΑ.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, η οποία ανήκει στον ίδιο, ο Ντόναλντ Τραμπ εξηγεί ότι βάσει νόμου του 1977 για τις διεθνείς έκτακτες οικονομικές εξουσίες, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δύναται να εισάγει ρυθμίσεις στις εμπορικές συναλλαγές σε περίπτωση εθνικής έκτακτης ανάγκης. Εν προκειμένω, αφορά «τη μεγάλη απειλή που αντιπροσωπεύουν οι παράτυποι μετανάστες και τα θανατηφόρα ναρκωτικά που σκοτώνουν συμπολίτες μας, συμπεριλαμβανομένης της φαιντανύλης. Πρέπει να προστατεύσουμε τους Αμερικανούς και είναι καθήκον μου ως πρόεδρος να προασπίσω την ασφάλεια όλων», έγραψε ο Τραμπ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Κίνα εξάγει στο Μεξικό δραστικές ουσίες που επιτρέπουν στα μεξικανικά καρτέλ να παράγουν φαιντανύλη, η οποία εν συνεχεία διακινείται στις ΗΠΑ. Επικρίνει επίσης το Μεξικό και τον Καναδά ότι δεν ελέγχουν αποτελεσματικά τις μεταναστευτικές ροές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν είναι απαραίτητοι ώστε να καταστούν υπόλογοι η Κίνα, το Μεξικό και ο Καναδάς για τις υποσχέσεις τους να σταματήσουν τις ροές» ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ, υπογραμμίζει ο Λευκός Οίκος σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter).
Ειδικότερα για το Μεξικό, ο Λευκός Οίκος υπογραμμίζει ότι οι δασμοί θα παραμείνουν σε ισχύ έως ότου η κυβέρνηση της χώρας συνεργαστεί με τις ΗΠΑ στην καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών. Τα μεξικανικά καρτέλ «είναι οι κορυφαίοι διακινητές φαιντανύλης, μεθαμφεταμίνης και άλλων ναρκωτικών σε όλον τον κόσμο. Αυτά τα καρτέλ έχουν συμμαχήσει με την κυβέρνηση του Μεξικού και θέτουν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία στις ΗΠΑ», υποστηρίζει ο Λευκός Οίκος, χωρίς να παρέχει στοιχεία που να συνηγορούν σε αυτόν τον ισχυρισμό.
Όσον αφορά τον Καναδά, ο Λευκός Οίκος διαπιστώνει ότι «υπάρχει αυξανόμενη παραγωγή φαιντανύλης» στη χώρα αυτή.
Από την πλευρά της η Κίνα «διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην κρίση φαιντανύλης που καταστρέφει τις ζωές Αμερικανών» και οι δασμοί θα ισχύουν έως ότου εξασφαλιστεί η «πλήρης συνεργασία» του Πεκίνου σε αυτό το ζήτημα, σύμφωνα με την κυβέρνηση Τραμπ.
Ο Καναδάς θα επιβάλει ανταποδοτικούς δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, δήλωσε ο πρωθυπουργός της χώρας Τζάστιν Τριντό, λίγη ώρα αφού ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υλοποίησε την απειλή του και επέβαλε δασμούς 25% στα καναδικά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ.
Ο Καναδάς «θα επιβάλει δασμούς 25% στα αμερικανικά προϊόντα, συνολικού ύψους 155 δισεκ. καναδικών δολαρίων (102 δισεκ. ευρώ)», είπε ο Τριντό. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο ένα πέμπτο των ετήσιων αμερικανικών εισαγωγών στον Καναδά.
Οι δασμοί θα τεθούν σε ισχύ την Τρίτη και θα αφορούν «προϊόντα τρέχουσας κατανάλωσης, όπως η μπίρα, το κρασί και το αμερικανό μπέρμπον, φρούτα και χυμοί», διευκρίνισε ο Καναδός πρωθυπουργός, αλλά και «τα λαχανικά, τα αρώματα, τα ρούχα και τα υποδήματα, (…) οι οικιακές συσκευές, τα έπιπλα και ο αθλητικός εξοπλισμός, υλικά όπως τα ξύλα και το πλαστικό…».
«Αν ο πρόεδρος Τραμπ θέλει να εγκαινιάσει μια νέα χρυσή εποχή για τις ΗΠΑ, ο καλύτερος τρόπος είναι να συνεργαστεί με τον Καναδά και όχι να μας τιμωρεί», υπογράμμισε ο Τριντό χθες στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μαζί με τους υπουργούς Εξωτερικών και Οικονομικών του Καναδά.
Ο Καναδός πρωθυπουργός υπενθύμισε τη μακρά ιστορία των διμερών σχέσεων με τις ΗΠΑ: «Από τις ακτές της Νορμανδίας ως τα βουνά της κορεατικής χερσονήσου, από τους αγρούς της Φλάνδρας ως τους δρόμους της Κανταχάρ πολεμήσαμε και πεθάναμε μαζί στις πιο σκοτεινές στιγμές σας», τόνισε. «Χτίσαμε την πιο επιτυχημένη συνεργασία στον τομέα της οικονομίας, της άμυνας και της ασφάλειας που έχει δει ποτέ ο κόσμος».
Ο Τριντό προειδοποίησε ότι οι επόμενες εβδομάδες θα είναι δύσκολες για τους Καναδούς, όμως επεσήμανε ότι οι νέοι δασμοί θα επηρεάσουν και τους Αμερικανούς.
«Οι δασμοί εναντίον του Καναδά θα θέσουν σε κίνδυνο τις δουλειές σας, πιθανόν προκαλώντας το κλείσιμο αμερικανικών εργοστασίων συναρμολόγησης και άλλων βιομηχανικών εγκαταστάσεων», είπε απευθυνόμενος στους Αμερικανούς.
«Θα αυξήσουν τα κόστη», προειδοποίησε ο Τριντό, εξηγώντας ότι οι Αμερικανοί θα δουν αυξημένες τιμές στα «τρόφιμα (…) και στη βενζίνη».
Παράλληλα ο Καναδάς εξετάζει να υιοθετήσει και άλλα μέτρα πέραν των δασμών, που θα αφορούν τα κρίσιμης σημασίας μέταλλα, την παροχή ενέργειας και άλλες συνεργασίες με τις ΗΠΑ, εξήγησε ο ίδιος.
Τέλος, ο Τριντό κάλεσε τους συμπολίτες του να αγοράζουν καναδικά προϊόντα και να κάνουν διακοπές στη χώρα τους, αντί τις ΗΠΑ. «Δεν το ζητήσαμε αυτό, αλλά δεν θα υποχωρήσουμε», τόνισε.
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της επαρχίας Οντάριο, ο Νταγκ Φορντ, δήλωσε ότι ο Καναδάς «δεν έχει άλλη επιλογή από το να ανταποδώσει και να ανταποδώσει σκληρά».
Αυτός της Βρετανικής Κολομβίας, ο Ντέιβιντ Έμπι, πήγε πιο μακριά χαρακτηρίζοντας την ανακοίνωση Τραμπ «πλήρη προδοσία των ιστορικών δεσμών των δύο χωρών».
«Πρόκειται για κήρυξη οικονομικού πολέμου εναντίον ενός συμμάχου και ενός πιστού φίλου» κατήγγειλε, κάνοντας λόγο για «τα καπρίτσια ενός μόνο ανθρώπου στον Λευκό Οίκο».
Η απειλή οικονομικού πολέμου με τις ΗΠΑ έχει ήδη επιδεινώσει την πολιτική κρίση στον Καναδά, όπου ο Τριντό ανακοίνωσε την παραίτησή του στις αρχές του μήνα, έπειτα από σχεδόν δέκα χρόνια στην εξουσία, αλλά παραμένει στη θέση του μέχρι το Φιλελεύθερο κόμμα να εκλέξει νέο ηγέτη. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, το αντιπολιτευόμενο Συντηρητικό κόμμα θα κερδίσει στις επόμενες εκλογές συγκεντρώνοντας ευρεία πλειοψηφία.
Η Κίνα θα προσφύγει στον ΠΟΕ κατά των αμερικανικών δασμών
Η Κίνα δεσμεύθηκε σήμερα να απαντήσει στους νέους αμερικανικούς δασμούς, τους οποίους ανακοίνωσε το Σάββατο ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, επαναλαμβάνοντας ότι οι εμπορικοί πόλεμοι «δεν έχουν νικητή».
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ αύξησε κατά 10% τους δασμούς για τα εισαγόμενα προϊόντα από την Κίνα, τον δεύτερο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ μετά το Μεξικό.
Το σινοαμερικανικό εμπόριο ανήλθε στα περίπου 500 δισεκ. ευρώ τους 11 πρώτους μήνες του 2024, με τις ΗΠΑ όμως να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, με έλλειμμα περίπου 260 δισεκ. ευρώ την ίδια περίοδο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ουάσινγκτον.
«Η Κίνα είναι έντονα δυσαρεστημένη και αντιτίθεται σθεναρά» στην αύξηση των δασμών, τόνισε το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου σε ανακοίνωσή του, στην οποία έκανε λόγο για «αντίστοιχα μέτρα με στόχο την αποφασιστική προστασία» των κινεζικών «δικαιωμάτων και συμφερόντων».
«Δεν υπάρχουν νικητές σε έναν εμπορικό πόλεμο ή σε έναν πόλεμο δασμών», διαβεβαίωσε το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών.
Το Πεκίνο παράλληλα ανακοίνωσε ότι θα προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) για αυτό που χαρακτήρισε «μονομερή επιβολή δασμών κατά σοβαρή παραβίαση των κανόνων του ΠΟΕ».
Οι δασμοί αυτοί «δεν είναι μόνο ανώφελοι για την επίλυση των προβλημάτων των ΗΠΑ, αλλά υπονομεύουν και την κανονική οικονομική και εμπορική συνεργασία», τόνισε το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου.
«Η Κίνα ελπίζει ότι οι ΗΠΑ θα κοιτάξουν και θα ασχοληθούν με αντικειμενικότητα και λογική με τα προβλήματά τους, όπως η φαιντανύλη, αντί να απειλούν τελικά άλλες χώρες με δασμούς», πρόσθεσε.
Το Πεκίνο εξάλλου κάλεσε «τις ΗΠΑ να διορθώσουν τις λανθασμένες πρακτικές τους (…) να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους, να κάνουν ειλικρινείς συζητήσεις, να ενισχύσουν τη συνεργασία και να διευθετήσουν τις διαφορές τους στη βάση της ισότητας, του οφέλους και του αμοιβαίου σεβασμού», τόνισε το υπουργείο Εμπορίου.
Η ισχυρότερη αντίδραση της Κίνας αφορούσε τη φαιντανύλη, ένα ζήτημα για το οποίο ασκούσε πιέσεις στο Πεκίνο και η προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν, ζητώντας του να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της εξαγωγής προς τις ΗΠΑ κινεζικής κατασκευής χημικών ουσιών που απαιτούνται για την παρασκευή του ναρκωτικού.
«Η φαιντανύλη είναι πρόβλημα της Αμερικής», υπογράμμισε το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών. «Η κινεζική πλευρά έχει συνεργαστεί εκτεταμένα με τις ΗΠΑ για την καταπολέμηση των ναρκωτικών και έχει πετύχει αξιοσημείωτα αποτελέσματα».
Η αντίδραση από το ΜΕξικό
Η Μεξικανή πρόεδρος Κλαούδια Σέινμπαουμ ανακοίνωσε αμέσως «δασμολογικά και μη μέτρα για την υπεράσπιση των συμφερόντων του Μεξικού», το 83% των εξαγωγών του οποίου πηγαίνουν στις ΗΠΑ (αυτοκίνητα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, γεωργικά προϊόντα).
Το Μεξικό καταγράφει μεγάλο πλεόνασμα στο εμπόριό του με τις ΗΠΑ, κάτι που ώθησε τον Τραμπ να δηλώσει ότι η χώρα του «επιδοτεί το Μεξικό».
Η Σέινμπαουμ δεν έδωσε διευκρινίσεις για αυτά τα «δασμολογικά μέτρα», ούτε χρονοδιάγραμμα για την επιβολή τους, αντίθετα με τον Καναδό πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό, με τον οποίο συνομίλησε χθες.
Η Μεξικανή πρόεδρος πρότεινε στον Αμερικανό ομόλογό της τη σύσταση «ομάδας εργασίας με τις καλύτερες ομάδες μας στους τομείς της ασφάλειας και της δημόσιας υγείας», προκειμένου να ασχοληθεί με το ζήτημα του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και της μετανάστευσης.
Ο Τραμπ επικαλέστηκε τη χαλαρότητα του Μεξικού και του Καναδά στα δύο αυτά ζητήματα για να τους επιβάλει δασμούς, παρά το γεγονός ότι τις τρεις χώρες συνδέει η Συμφωνία Καναδά ΗΠΑ- Μεξικού (USMCA), μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που υπεγράφη το 2020 στη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ρεπουμπλικάνου στην αμερικανική προεδρία.
Μάλιστα ο Τραμπ κατηγόρησε τη μεξικανική κυβέρνηση ότι έχει «συμμαχήσει» με τα καρτέλ των ναρκωτών. «Συκοφαντίες», απάντησε η Σέινμπαουμ.
Η απόφαση του Τραμπ αποτελεί «κατάφωρη παραβίαση της USMCA, την οποία διαπραγματευθήκαμε με τον ίδιο», αντέδρασε ο Μαρσέλο Εμπράρδ υπουργός Οικονομικών του Μεξικού, δηλώνοντας ότι είναι «περήφανος για την ψυχραιμία και την αποφασιστικότητα» της Σέινμπαουμ.
Οι δασμοί 25% στις μεξικανικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ «αποτελούν άμεση απειλή για την ανταγωνιστικότητα της Βόρειας Αμερικής και την οικονομική σταθερότητα της χώρας μας», ανέφερε ανήσυχο το συνδικάτο εργοδοτών Coparmex.
«Οι εξαγωγές αυτοκινήτων, εξαρτημάτων, ηλεκτρονικών υπολογιστών, οικιακών ηλεκτρικών συσκευών και γεωργικών προϊόντων θα επηρεαστούν σημαντικά, κάτι που ενδέχεται να προκαλέσει μεγάλη οικονομική επιβράδυνση», την ώρα που η μεξικανική οικονομία παρουσιάζει ήδη «σημαντικές ενδείξεις αδυναμίας», πρόσθεσε.
Η οικονομία του Μεξικού, η 12η μεγαλύτερη παγκοσμίως, αυξήθηκε κατά 1,3% το 2024, αλλά υποχώρησε το τελευταίο τρίμηνο.
Οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Τραμπ θα ωθήσουν το Μεξικό στην ύφεση, σύμφωνα με τις προβλέψεις του οίκου αξιολόγησης Standard & Pooor’s .
Οι δασμοί αυτοί θα επηρεάσουν κυρίως τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και των ηλεκτρονικών προϊόντων, που εξάγουν το 50% της παραγωγής τους στις ΗΠΑ, όπως αναφέρει η βρετανική εταιρεία Capital Economics.
Η μεξικανική αυτοκινητοβιομηχανία εξήγαγε προϊόντα αξίας 36 δισεκ. δολαρίων στις ΗΠΑ το 2023, ενώ αποτελεί το 5% του ΑΕΠ της χώρας και παράγει ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Όμως και οι Αμερικανοί καταναλωτές θα επηρεαστούν «με πιο υψηλές τιμές, λιγότερα διαθέσιμα προϊόντα, ενδεχόμενα προβλήματα στην αλυσίδα ανεφοδιασμού», προειδοποίησε η μεξικανική κυβέρνηση την Παρασκευή.
Επιβάλλοντας δασμούς στις χώρες που τους παρέχουν χιλιάδες προϊόντα οι ΗΠΑ αναπόφευκτα θα δουν «άνοδο των τιμών», σχολίασε ο επικεφαλής οικονομολόγος του EY Γκρέγκορι Ντάκο, που προβλέπει πληθωρισμό 0,6% το πρώτο τρίμηνο του έτους.
Η Capital Economics υπογράμμισε εξάλλου ότι τα εξαρτήματα των αυτοκινήτων θα γίνουν πιο ακριβά, κάτι που θα επηρεάσει άμεσα το πορτοφόλι των Αμερικανών.
Η ανατίμηση αυτή «πιθανόν θα αντισταθμιστεί από την υποτίμηση» του πέσο, καθιστώντας «τις μεξικανικές εξαγωγές πιο ανταγωνιστικές», εκτίμησε ο Ραμσέ Γκουτιέρες, συνδιευθυντής επενδύσεων στην Franklin Templeton.
Την ίδια ώρα αυτή η υποτίμηση «θα κάνει τις εξαγωγές πιο ακριβές, οδηγώντας σε αύξηση των τιμών καταναλωτή και των πρώτων υλών στο Μεξικό», πρόσθεσε.
Το 25% των εξαρτημάτων των οχημάτων που συναρμολογούνται και πωλούνται στις ΗΠΑ προέρχεται από το Μεξικό, σύμφωνα με την αμερικανική υπηρεσία διαχείρισης του οδικού δικτύου (NHTSA).
Για τον Κένεθ Σμιθ Ράμος, Μεξικανό πρώην αξιωματούχο που το 2020 ηγήθηκε της διαπραγμάτευσης της USMCA, την οποία είχε απαιτήσει ο Τραμπ, οι δασμοί είναι το εργαλείο του Ρεπουμπλικάνου για να πετύχει αποτελέσματα στα ζητήματα της μετανάστευσης ή της ασφάλειας.
Ο Τραμπ επαίρεται ότι πέτυχε «όλα όσα ήθελε» στο μεταναστευτικό στη διάρκεια της πρώτης θητείας του, όταν πρόεδρος του Μεξικού ήταν ο Άντρες Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, χάρη στην απειλή του να επιβάλει δασμούς.