Η προέλευση του κορονοϊού τίθεται εκ νέου «στο τραπέζι» μετά τις δηλώσεις του πρώην διευθυντή του Κέντρου Ελέγχου και Προστασίας Νοσημάτων (CDC) της Κίνας, ότι η θεωρία της διαρροής από εργαστήριο για την προέλευσή του δεν πρέπει να αποκλειστεί.
Ο George Gao, αναγνωρισμένος ιολόγος σε διεθνές επίπεδο, δήλωσε ότι ένας άλλος κλάδος της κινεζικής κυβέρνησης διερεύνησε τη θεωρία της διαρροής από το εργαστήριο. «Δεν έχουν βρει παρανομίες», δήλωσε.
Το γεγονός ότι ο Gao υπηρέτησε ως επικεφαλής του CDC μέχρι τον Ιούλιο του 2022, τον τοποθετεί στην πρώτη γραμμή των ερευνών της Κίνας σχετικά με την προέλευση του Covid.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν υποδείξει ότι το Covid πιθανότατα προέκυψε από μια αγορά στη Γουχάν, όπου πωλούνταν ζωντανά ζώα.
Ωστόσο, η πόλη φιλοξενεί επίσης το Ινστιτούτο Ιολογίας Γουχάν, μια ερευνητική εγκατάσταση που μελετά τους κορονοϊούς. Αυτό οδήγησε στη θεωρία ότι ο ιός μπορεί να διέρρευσε από κάποιο εργαστήριο.
Η θεωρία, που αρχικά απορρίφθηκε από ειδικούς της δημόσιας υγείας, προωθήθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ όταν ήταν πρόεδρος των ΗΠΑ, με την Κίνα να το αρνείται σθεναρά.
«Μπορείς πάντα να υποπτεύεσαι οτιδήποτε. Έτσι είναι η επιστήμη. Μην αποκλείετε τίποτα», δήλωσε χαρακτηριστικά στο BBC ο Gao.
Η έρευνα για την προέλευση του κορονοϊού έχει απογοητεύσει τους ειδικούς από την έλλειψη συνεργασίας της κινεζικής κυβέρνησης με τις διεθνείς προσπάθειες διερεύνησης στοιχείων και την πολιτικοποίηση του θέματος. Στη Δύση, τα ερωτήματα σχετικά με μια πιθανή διαρροή από το εργαστήριο συνδέθηκαν με την ιδέα ότι ο ιός απελευθερώθηκε σκόπιμα και κακόβουλα στον κόσμο, γεγονός που τροφοδότησε θεωρίες συνωμοσίας.
Οι ισχυρισμοί του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας
Τον Μάρτιο του ’21, ομάδα ερευνητών του ΠΟΥ μετά από ερευνητική επίσκεψη στη Γουχάν, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η θεωρία της διαρροής στο εργαστήριο ήταν «εξαιρετικά απίθανη».
Ωστόσο, η επίσκεψη αυτή είχε παρεμποδιστεί από την κινεζική κυβέρνηση και η δεύτερη φάση της έρευνας έχει έκτοτε εγκαταλειφθεί.
Μιλώντας στο Nature τον Φεβρουάριο, η Maria Van Kerkhove, επιδημιολόγος του ΠΟΥ, δήλωσε: «Η πολιτική σε όλο τον κόσμο παρεμπόδισε πραγματικά την πρόοδο στην κατανόηση της προέλευσης».
Άμεση ήταν η αντίδραση της κινεζικής κυβέρνησης, η οποία χαρακτήρισε τη θεωρία της διαρροής από το εργαστήριο «ψευδή και λανθασμένη».
Αλλά στη συνέντευξή του, ο Gao είπε: «Πραγματικά δεν ξέρουμε από πού προήλθε ο ιός… το ερώτημα είναι ακόμη ανοιχτό».
Ο καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, James Wood, δήλωσε: «Ο καθηγητής Gao είναι ένας διεθνώς σεβαστός επιστήμονας. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις από τη γονιδιωματική των ιών ότι ο ιός Covid-19 δεν ήταν τεχνητά κατασκευασμένος ή φτιαγμένος από τον άνθρωπο, αλλά πιθανότατα προέκυψε από έναν άλλο ιό που μολύνει την άγρια πανίδα. Η επιστήμη ασχολείται με πιθανότητες και όχι με βεβαιότητες.
Στην πραγματικότητα, ίσως να μην είναι ποτέ δυνατόν να γνωρίζουμε με βεβαιότητα πώς ο ιός Covid-19 εισήλθε στον ανθρώπινο πληθυσμό. Αυτό που έχει σημασία είναι να αντληθούν διδάγματα και να μειωθεί ή να απαγορευτεί το εμπόριο ζώντων άγριων ζώων, μια καλά αναγνωρισμένη οδός μετάδοσης ζωονοσογόνων ιών, και να ρυθμιστεί κατάλληλα η ασφάλεια των εργαστηρίων».