Αν ανακαλύψατε ότι τρώτε σε στιγμές που δεν πεινάτε, να είστε σίγουροι πως δεν είστε οι μόνοι: το 60% των κατοίκων του πλανήτη είναι παχύσαρκοι ή έχουν παραπάνω κιλά και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τρώνε υπερβολικά. Και το ζήτημα δεν είναι ότι τρώμε ζάχαρη, λιπαρά ή πρωτείνες. Παίρνουμε βάρος γιατί καταναλώνουμε πάρα πολλές θερμίδες σε σχέση με αυτές που καίμε.
Ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι αν σκεφτεί κανείς ότι οι περισσότεροι άνθρωποι παγκοσμίως τρώνε πολύ περισσότερο από όσο χρειάζονται. Για τους εξής λόγους:
1. Γιατί είναι μια συνήθεια
Οι άνθρωποι έχουν συνηθίσει, στην εποχή μας, να τρώνε πολύ, δηλώνει η Bärbel Knäuper, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο των ΗΠΑ McGill University’s Health Psychology Laboratory. «Τρώνε πολύ καθημερινά», είναι το σχόλιό της.
Η καθηγήτρια εξηγεί ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους κάποιος συνηθίζει να τρώει υπερβολικά. Η συνήθεια αποκτάται από την παιδική ηλικία. Οσο περισσότερο τρώει κανείς, τόσο πιο ικανοποιημένος πιστεύει ότι είναι στο τέλος του γεύματος. Αργότερα το μετανιώνει, αλλά ξαναρχίζει.
Ποιά είναι η λύση;
«Πρέπει να συνειδητοποιήσει κάποιος ότι το υπερβολικό φαγητό είναι συνήθεια, μια κίνηση που επαναλαμβάνουμε μηχανικά ως την ημέρα που αποφασίζουμε να σταματήσουμε», συμβουλεύει η Bärbel Knäuper.
2. Γιατί δεν ξέρουμε πόσες θερμίδες παίρνουμε
«Συχνά τρώει κάποιος από άγνοια», αναφέρει η Bärbel Knäuper. Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι καταναλώνουν περισσότερες θερμίδες από αυτές που καίνε γιατί απλά δεν ξέρουν πόσες καίνε όταν αθλούνται, δεν ξέρουν πόσες θερμίδες έχουν τα τρόφιμα που τρώνε και πόσες θα έπρεπε να λαμβάνουν καθημερινά.
Για παράδειγμα, ένα μπουκάλι Amita έχει 170 θερμίδες. Θα πρέπει κάποιος να περπατήσει επί 40 λεπτά για να κάψει αυτές τις θερμίδες, τις οποίες οι άνθρωποι λαμβάνουν χωρίς να το γνωριζουν.
Ποιά είναι η λύση;
Παρότι η σωματική άσκηση είναι ο καλύτερος τρόπος για να έχει κάποιος καλή υγεία, εντούτοις για να βάλει ένα φρένο στην υπερτροφία αρκεί να μάθει την αξία σε θερμίδες των τροφίμων που καταναλώνει. «Πρέπει να αθλούμαστε υπερβολικά για να κάψουμε όλες αυτές τις τροφές που παίρνουμε. Επομένως η άσκηση δεν χρησιμεύει όταν τρεφόμαστε υπερβολικά. Για να ισορροπήσουμε την κατάσταση, πρέπει να κάνουμε κάτι πιο απλό: να περιορίσουμε το φαγητό», αναφέρει η Bärbel Knäuper.
3. Γιατί η τροφή είναι πηγή ανακούφισης
Ποιός δεν έχει πεθυμήσει ή δεν έχει φάει ένα γλυκό μετά από μια δύσκολη ημέρα στη δουλειά; Και όταν κάτι δεν πάει καλά στις διαπροσωπικές σχέσεις, ποιός δεν έχει νιώσει επιθυμία να τελειώσει ένα πακέτο τσιπς για να νιώσει καλύτερα;
«Συχνά τρώμε γιατί είμαστε κουρασμένοι ή απογοητευμένοι και όχι γιατί πεινάμε» προειδοποιούν οι ειδικοί. Πράγματι, όλοι ξέρουμε ότι σε δύσκολες στιγμές δεν επιθυμούμε ένα πιάτο με λαχανικά. Κι αυτό γιατί η κατανάλωση γλυκού, όπως η σοκολάτα, προκαλεί στον οργανισμό την απελευθέρωση ορμονών «ευτυχίας», η οποία μπορεί να καλυτερεύσει την διάθεσή μας. Τα σάκχαρα μεταμορφώνονται άμεσα στο πεπτικό μας σύστημα και προκαλούν γρήγορα μια αίσθηση ευχαρίστησης. Αυτός είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι το παρακάνουν. Η ραφιναρισμένη ζάχαρη, μάλιστα, απορροφάται πιο γρήγορα από όλες.
Ποιά είναι η λύση;
Πρέπει να συνειδητοποίησουμε ότι το αίσθημα ευφορίας που νιώθουμε μετά την κατανάλωση γλυκών ή λιπαρών έχει σύντομη διάρκεια και πολύ απότομα η ενέργειά μας θα «πέσει». Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αφαιρέσουμε εντελώς τα γλυκά από την διατροφή μας. «Αν πάτε σε ένα εστιατόριο και οι τηγανητές πατάτες και τα γλυκά είναι νόστιμα, παραγγείλτε, αλλά θεωρηστε τα ως εξαίρεση, κάτι ευκαιριακό», συμβουλεύουν οι ειδικοί. Και θυμίζουν ότι η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης συνοδεύεται συνήθως από αισθήματα θλίψης και ενοχής. Ενώ οι υγιεινές τροφές δεν δίνουν άμεση ευχαρίστηση αλλά προσφέρουν μόνιμα θετικά αισθήματα.
4. Γιατί τρώμε πολύ γρήγορα
Ολες οι μητέρες μας έλεγαν όταν είμασταν παιδιά να μασάμε αργά. Και είχαν δίκιο. «Οταν τρώμε πολύ γρήγορα, ο εγκέφαλος δεν προλαβαίνει να πάρει το μήνυμα του οργανισμού ότι έχει χορτάσει» εξηγούν οι ειδικοί. Νομίζουμε ότι πεινάμε ακόμη, αλλά αυτό δεν ισχύει. Χρειάζονται περίπου 20 λεπτά στον οργανισμό για να αντιληφθεί ότι χόρτασε.
Ποιά είναι η λύση;
Πρέπει να σταματάμε το φαγητό όταν νιώθουμε ότι έχουμε χορτάσει κατά 50%, εξηγεί η καθηγήτρια Bärbel Knäuper. Ακόμη κι αν πεινάμε λίγο ακόμη, στο τέλος του φαγητού, πρέπει να θυμόμαστε ότι το αίσθημα κορεσμού θα αργήσει λίγο, επομένως δεν πρέπει να ξεναγεμίσουμε το πιάτο.